Społeczno-kulturowe przemiany cielesności 08-SODU-SPC

Zagadnienia wstępne
1. Ciało jako konstrukt społeczno-kulturowy. Teoretyczne interpretacje ciała.
2. Przemiany cielesności, proces cywilizowania ciała.
3. Dyscyplinowanie ciała – zarządzanie ciałem.
4. Medykalizacja ciała.
5. Społeczne wytwarzanie seksualności. Zmysłowość i intymność ciała.
Zagadnienia szczegółowe
1. Ciało jako podmiot/przedmiot wymiany
2. Prostytucja, seks turystyka z perspektywy różnic płciowych.
3. Modyfikacje ciała
4. Cyborgizacja ciała, ucieleśnione technologie
5. Wstyd – tabu – wstręt
6. Nagość prywatna i publiczna
7. „Inne” ciała – ich rola i miejsce w kulturze
8. Przestrzeń i przedmioty projektowane dla ciała
9. Ciało jako narzędzie oporu i protestu
10. Dyskursy nie/jedzenia i wagi "

Cele kształcenia

1. przekazanie wiedzy z zakresu społecznego wymiaru ludzkiej cielesności i seksualności 2. rozwinięcie umiejętności opisywania historycznych zmian w doświadczaniu i rozumieniu człowieka jako istoty cielesnej 3. rozwinięcie umiejętności opisywania historycznych zmian w doświadczaniu i rozumieniu ludzkiej płciowości 4. wyrobienie umiejętności interpretowania współczesnych debat na temat ciała i seksu, w tym również technologicznej i medycznej interwencji w ludzkie ciało 5. wyrobienie umiejętności krytycznej lektury tekstów prasowych/popularno-naukowych i naukowych

Kierunek studiów

socjologia

Poziom przedmiotu

II stopień

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

II rok

Efekty kształcenia

Student:
- wyjaśnia możliwe sposoby analizowania ludzkiej cielesności w perspektywie socjologicznej
- opisuje kulturową i historyczną zmienność form przyjmowanych przez ludzkie ciało
- opisuje przemiany w sposobie rozumienia ludzkiej płciowości
- opisuje mechanizmy działania władzy i emancypacji przez pryzmat cielesności
- dyskutuje na temat współczesnych stanowisk dotyczących charakteru i dopuszczalności różnych form ingerencji w ludzkie ciało
- krytycznie analizuje prasowe/popularno-naukowe i naukowe teksty na temat cielesności i seksualności

Kryteria oceniania

Przygotowanie i przeprowadzanie zajęć na jeden z wybranych tematów.

Literatura

Banaszak E., Czajkowski P. (red. naukowa) (2010). Corpus delicti. Rozkoszne ciało. Szkice nie tylko z socjologii ciała. Warszawa: Difin.
Banaszak E., Czajkowski P., Florkowski R. (2012). Fenomeny kontroli ciała. Diffin
Bauman Z. (1995). Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności. Toruń: UMK.
Bieńko M. (2013). Intymne i prywatne praktyki codzienności. Warszawa: Wydawnictwa UW.
Breczko S. (2013). Polityzacja ciała. Między dyskursem publicznym a teorią socjologiczną. Kraków: Nomos.
Buczkowski A. (2005). Społeczne tworzenie ciała. Płeć kulturowa i płeć biologiczna. Kraków: UNIVERSITAS.
Ciało cielesne (2011) “Colloquia Anthropologica et Communicativa” . Wrocław: WUW.
Czaja D. (red.). (1999) Metamorfozy ciała. Świadectwa i interpretacje. Warszawa: Contago.
Drwięga M. (2002). Ciało człowieka. Studium z antropologii filozoficznej. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Etcoff N. (2000). Przetrwają najpiękniejsi. Warszawa: Wydawnictwo CiS, Wydawnictwo WAB.
Foucault M. (1995). Historia seksualności. Warszawa: Czytelnik.
--------------- (1993). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Alatheja-Spacja
Habermas J. (2003). Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Historia ciała, t.1-3. Praca zbiorowa. Gdańsk: słowa obraz terytoria
Historia życia prywatnego, t.1-5. Praca zbiorowa. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.
Izdebski Z., Ostrowska A. (2003). Seks po polsku. Zachowania seksualne jako element stylu życia Polaków. Warszawa: MUZA.
Jakubowska H. (2009). Socjologia ciała. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Kacperczyk A., Byczkowska D. (red.). (2012). „Przegląd Socjologii Jakościowej”, Tom VIII, nr 2, Ciało w przestrzeni społecznej.
Kaczorek M., Stachura K. (red.). (2009). Przemiany seksualności. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Kochanowski J. (2013). Socjologia seksualności. Marginesy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Melosik Z. (1996). Tożsamość, ciało i władza teksty kulturowe jako (kon)teksty pedagogiczne. Poznań – Toruń: EDYTOR S.C.
Mizielińska J. (2006). Płeć ciało seksualność. Od feminizmu do teorii queer. Kraków: UNIVERSITAS.
Praktyki cielesne (2006). J. Kurczewski i in., Warszawa: Trio.
Rachwał T., Więckowska K. (red.) (2012). (Nad)użycia ciała w kulturze. Toruń: UMK.
Seidmann S. (2012). Społeczne tworzenie seksualności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
seria „Przygody ciała” wydawnictwo Słowo, obraz, terytoria.
Shilling Ch. (2010). Socjologia ciała, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Szczepański Marek S., Pawlica Beata, Śliz Anna, Zarębska-Mazan Agnieszka (red.) (2008). Ciało spieniężone? Szkice antropologiczne i socjologiczne. Śląskie Wydawnictwa Naukowe WSZ i NS – Tychy Szczepański Marek S., Pawlicka Beata, Śliz Anna (2010). Potyczki psyche i soma. Elementy socjologii ciała i aktywności fizycznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Szpakowska M. (red.) 2008. Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Ucieleśnienia i Ucieleśnienia II red. A. Wieczorkiewicz, J. Bator, Warszawa 2007 i 2008: IFiS PAN.
Vigarello G. (1997). Historia zdrowia i choroby. Od średniowiecza do współczesności. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
-------------- (1998). Czystość i brud. Higiena ciała od średniowiecza do XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
-------------- (2011). Historia urody. Ciało i sztuka upiększania od renesansu do dziś. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 08-SODU-SPC w USOSweb