Filozofia kultury 08-KUDU-FIK

Celem wykładów z filozofii kultury jest prezentacja doktryn filozoficznych odnoszących się do ontologicznego statusu kultury oraz epistemologicznych ograniczeń (uwarunkowań), które musi uwzględnić jej uczestnik świadomy swoich uwikłań w praktykę polegającą na godzeniu jej heterogenicznych norm i dyrektyw. Motywem przewodnim wykładów jest teza o powrocie filozofii współczesnej do antycznego wyobrażenia świata człowieka jako rzeczywistości dynamicznej i zróżnicowanej.
Tematy zajęć:
- Filozofia oświecenia (Hume, Monteskiusz, Rousseau, Kant)
- J.-G. Fichte - filozof polityki, pierwszy idealista transcendentalny
- Fr. W. J. Schelling - narodziny idealizmu obiektywnego
- Filozofia dziejów G. W. Fr. Hegla
- Początki refleksji hermeneutycznej - od Novalisa, Herdera, Schleiermachera do Diltheya i szkoły badeńskiej
- A. Schopenhauer - zwrot woluntarystyczny w filozofii niemieckiej
- Materializm historyczny K. Marksa
- Pozytywizm
- Fr. Nietzsche - odkrywanie kultury jako środowiska nadczłowieka
- Psychoanaliza S. Freuda i jej społeczne zastosowania
- Szkoła frankfurcka (założenia, czołowi przedstawiciele)
- Teoria działania komunikacyjnego J. Habermasa
- Fenomenologia (E. Husserl, M. Scheler. E. Levinas)
- Ontologia fundamentalna M. Heideggera
- Pragmatyczna koncepcja kultury Fl. Znanieckiego
- H.-G. Gadamer i jego współcześni kontynuatorzy (G. Vattimo, St. Fish)
- Egzystencjalizm
- Konstruktywiści i dekonstrukcjoniści - spór o ponowoczesność
- Filozofia dialogu
- Filozoficzne podstawy performatyki

Cele kształcenia

Wyposażenie studenta w wiedzę z zakresu filozofii kultury oraz w umiejętności dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, przedstawione propozycje odnoszące się do filozoficznego (ontologicznego) statusu kultury oraz (epistemologicznych) warunków wglądu w jej stan, ma on traktować jako narzędzia użyteczne w badaniach kulturoznawczych. Po drugie, powinien on orientować się w tym, co na temat kultury mieli do powiedzenia filozofowie od narodzin nowoczesnej formacji kulturowej (w XVIII wieku) do czasów współczesnych.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Czytelnia instytutowa

Kierunek studiów

Kulturoznawstwo

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Wykład jest kontynuacją zajęć prowadzonych dla studentów kulturoznawstwa na I roku studiów licencjackich (historia filozofii, filozofia współczesna). Od studentów uczestniczących w wykładzie oczekuje się znajomości historii filozofii od czasów antycznych do narodzin nowoczesnej formacji kulturowej (w XVIII wieku).

Koordynatorzy przedmiotu

Przemysław Rotengruber

Efekty kształcenia

Po zakończeniu modułu student dysponuje wiedzą z zakresu filozofii kultury. Wiedzę tę potrafi wykorzystać w dwojaki sposób. Po pierwsze, przedstawione propozycje odnoszące się do ontologicznego statusu kultury oraz możliwości wglądu w jej stan, traktuje on jako narzędzia użyteczne w badaniach kulturoznawczych. Po drugie, orientuje się, co na temat kultury mieli do powiedzenia filozofowie od narodzin nowoczesnej formacji kulturowej (w XVIII wieku) do czasów współczesnych.

Kryteria oceniania

Egzamin pisemny; standardowa skala ocen (5.0-2.0):
5.0 - znakomita wiedza w zakresie treści kształcenia zawartych w programie przedmiotu
4.5 – bardzo dobra wiedza w zakresie treści kształcenia zawartych w programie przedmiotu
4.0 - dobra wiedza w zakresie treści kształcenia zawartych w programie przedmiotu
3.5 - zadowalająca wiedza w zakresie treści kształcenia zawartych w programie przedmiotu
3.0 - zadowalająca wiedza w zakresie treści kształcenia zawartych w programie przedmiotu
2.0 - niezadowalająca wiedza w zakresie treści kształcenia zawartych w programie przedmiotu.

Literatura

- Wł. Tatarkiewicz, Historia filozofii. T. III, PWN Warszawa
- B. Hindess, Filozofie władzy. Od Hobbesa do Foucaulta, przeł. D. Leszczyński, L. Rasiński, PWN, Warszawa – Wrocław 1999
- J. Kmita, Racjonalność „uwolniona od hipoteki metafizycznej”, Posłowie do: J. Habermas, Działanie komunikacyjne i detranscendentalizacja rozumu, przeł. W. Lipnik, Oficyna Naukowa, Warszawa 2004
- P. Rotengruber, Ideologia, anarchia, etyka. Dyskurs ponowoczesny a dialog. Humaniora, Poznań 2000
- P. Rotengruber, Perspektywy społecznego porozumienia. Pragmatyka dyskursu władzy, Wyd. Nauk. UAM, Poznań 2006
- P. Rotengruber, Kultura jako przedmiot badania, kultura jako horyzont wartości. Pragmatyczny zwrot Floriana Znanieckiego. Humaniora. Czasopismo Internetowe Nr 1 (13)/2016, ss. 83–95

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 08-KUDU-FIK w USOSweb