Wielkie idee w świecie kultury popularnej 08-KUDL-WIK

1. Wprowadzenie do zajęć. Próba zdefiniowania kultury wysokiej i kultury popularnej. Krytyka elitaryzmu kultury wysokiej oraz krytyka umasowienia kultury popularnej. Dyskusja nad problematycznością podziału na kulturę wysoką i kulturę popularną.

2. Slavoj Zizek i jego teoria kina – psychoanalityczne interpretowanie kultury popularnej (krytyka ideologii, postsekularyzm, filozofia dowcipu).

3. Dawne i współczesne oblicza dekadentyzmu. Przedstawienie filozoficznego etosu dekadentyzmu i jego konfrontacja z romantyzmem (poezja Baudelaire’a i Stanisława Koraba-Brzozowskiego, proza Wilde’a i Houellebecq’a oraz film „Wstyd”). Fenomen afrykańskich dandysów. Problem samobójstwa w literaturze dekadentyzmu oraz fenomen japońskiej Aokigahary.
Próba interpretacji postaci Doktora House’a w kategoriach filozoficznego etosu dekadentyzmu.

4. Motywy gnostyczne w kulturze popularnej. Fenomen techgnozy (Matrix, Tron: Dziedzictwo)
Pytania o technicyzację życia, sztuczną inteligencję, relację ludzie-roboty, przeniesienie życia do rzeczywistości wirtualnej (Deus Ex: Bunt ludzkości, The Social Network, Prometeusz). Fenomen waifu w subkulturze japońskich otaku. Kontrowersje związane z Y2KBug.

5. Estetyzacja wojny i przemocy w kulturze popularnej (Walc z Baszirem, Call of Duty: Modern Warfare, This War of Mine, Metal Gear Solid, Fight Club, Iron Sky).

6. Filozoficzna refleksja nad uniwersum Gwiezdnych Wojen. Pytanie o naturę i narodziny zła (analiza upadku Anakina Skywalkera). Analiza politycznych przyczyn upadku republiki i narodzin imperium. Joseph Campbell i jego idea monomitu.

7. Religia w świecie kultury popularnej. Analiza motywów religijnych w komercyjnych kampaniach marketingowych. Fenomen „religijnych marek”.

8. Wątki pacyfistyczne w anime Hayao Miyazakiego oraz czeskiej powieści „Przygody dobrego wojaka Szwejka”.

9. Filozoficzna interpretacja „Małego Księcia”. Literatura i filozofia jako nauczycielki etyki.

10. Monstrum jako bohater kultury popularnej na przykładzie fenomenu Godzilli. Ewolucja wizerunku potwora w kulturze masowej.

Cele kształcenia

(a) Refleksja nad złożonymi relacjami łączącymi „kulturę wysoką” i „kulturę popularną”; (b) Przedstawienie wpływowych idei filozoficznych, religijnych, ekonomicznych i politycznych obecnych w dziełach kultury masowej; (c) Przećwiczenie umiejętności interpretowania różnorodnych dzieł kultury popularnej poprzez siatki pojęciowe różnorodnych doktryn filozoficznych; (d) Wykształcenie umiejętności krytycznego analizowania dzieł kultury popularnej.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Materiały uzupełniające do zajęć będą podsyłane na zbiorczy adres e-mail całego roku.

Kierunek studiów

Kulturoznawstwo - studia licencjackie.

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład z elementami konwersatorium, praca w grupach, prezentacje multimedialne, samokształcenie poprzez studiowanie materiałów uzupełniających podsyłanych na grupowy e-mail całej grupy zajęciowej.

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

Nie dotyczy.

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

III rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Brak wymagań wstepnych z zakresu wiedzy, umiejetności lub kompetencji.

Koordynatorzy przedmiotu

Łukasz Czajka

Efekty kształcenia

Wiedza: absolwent zna i rozumie:
a) podstawowe, historyczne i współczesne, koncepcje kultury oraz podstawową terminologię z zakresu kulturoznawstwa;
b) terminologię, teorie i metodologię z zakresu medioznawstwa oraz rolę komunikacji medialnej we współczesnej kulturze.

Umiejętności: absolwent potrafi:
a) rozwiązywać typowe zadania i problemy pojawiające się w obrębie badań nad współczesnymi praktykami kulturowymi zapośredniczonymi medialnie;
b) posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla kulturoznawstwa w typowych sytuacjach profesjonalnych;
c) dokonać rozpoznania, obserwacji, interpretacji i krytycznej oceny wytworów kultury, przypisując je do właściwej tradycji.

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:
a) wykazania się wyobraźnią, wrażliwością społeczną i krytycyzmem w ocenie procesów i zjawisk kulturowych;
b) wyjaśniania istotnych zjawisk w kulturze (konflikty społeczne, etniczne i religijne, przemiany obyczajowe, nowe praktyki kulturowe i nowe formy uczestnictwa w kulturze).

Kryteria oceniania

Studenci otrzymują szczegółową listę zagadnień egzaminacyjnych. Ustne kolokwium zaliczeniowe (losowanie dwóch pytań) odbywa się podczas ostatnich zajęć. Przy wystawianiu oceny końcowej brana jest pod uwagę wyróżniająca się aktywność podczas zajęć, która może wpłynąć na podwyższenie oceny końcowej. Dopuszczalne są trzy nieobecności na zajęciach, odrobienie nadprogramowych nieobecności odbywa się poprzez referatu nawiązującego do tematów przerabianych podczas zajęć.

Praktyki zawodowe

Nie dotyczy.

Literatura

Baudelaire Ch., Kwiaty zła i Paryski spleen.
Burszta W., Asteriks w Disneylandzie: zapiski antropologiczne.
Campbell J., Bohater o tysiącu twarzy.
Einstein M., Brands of Faith. Marketing Religion in a Commercial Age.
Houellebecq M., Poszerzenie pola walki.
Irwin W., Jacoby H., Dr House i filozofia: wszyscy kłamią.
Jawłowski A. (red.), Dawno temu w Galaktyce Popularnej.
Radkowska-Walkowicz M., Od Golema do Terminatora: wizerunki sztucznego człowieka w kulturze.
Saint-Exupéry A., Mały Książę.
Scruton R., Przewodnik po kulturze nowoczesnej dla inteligentnych.
Strinati D., Wprowadzenie do kultury popularnej.
Tylor Ch., Gwiezdne wojny. Jak podbiły wszechświat?
Wilde O., Portret Doriana Greya.
Yeffeth G., Wybierz czerwoną pigułkę. Nauka, filozofia i religia w Matrix.
Zizek S., Lacrimae rerum: Kieślowski, Hitchcock, Tarkowski, Lynch.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 08-KUDL-WIK w USOSweb