Edukacja demokratyczna 08-FLDL-EDD

1. Definicje i teorie demokracji (Sartori/Dahl/Shapiro)
2. Geneza demokracji zachodniej
3. Fale demokratyzacji a przemiany w latach 1989/91
4. Elitarystyczne teorie demokracji: (Pareto/Michels/Etzioni-Halevy)
5. Antropologiczne podstawy demokracji (założenie o racjonalności: Weber/Nowak)
6. Dynamika władzy politycznej. Pewien przykład
7. Suwerenność a demokracja.
8. Rewolucja czy reforma: optymalny model zmiany społecznej w świetle założonej teorii ewolucji politycznej
9. Świadomości narodowa a demokracja: warunek czy zagrożenie dla demokracji?
10. Demokracja w różnych koncepcjach filozoficznych (konserwatyzm, liberalizm, komunitaryzm, socjaldemokracja, marksizm itp.)
11. Projekt działalności bez stosowania przemocy (Martin Luther King, Mahatma Gandhi, itp.)
12. Filozofia społeczna KSS „KOR”. Kontekst ideowy i historyczny
13. Rzeczpospolita Samorządna, czyli solidarnościowa wizja demokracji:
14. Problemy postkomunistycznej transformacji
15. Demokracja, populizm, globalizacja

Cele kształcenia

Celem wykładu jest prezentacja genezy demokracji zachodniej, warunków jej upowszechnienia i stabilności. Osobną częścią wykładu będzie dyskusja nad rozmaitymi normatywnym modelami demokracji i jej filozoficznymi inspiracjami. Na tle pewnej teorii demokracji i szerzej polityki zostanie przedstawiony namysł na optymalnym sposobem działania politycznego w systemie demokratycznym. Ponadto – ostatniej części wykładu zostanie zarysowany lokalny – środkowo-europejski i polski - kontekst dyskusji nad praktyką demokracji oraz jej współczesne zagrożenia – fundamentalizm, oligarchizacja i globalizacja.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Repozytorium UAM Biblioteka Główna UAM

Kierunek studiów

filozofia, studia I stopnia

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

wykład z elementami dyskusji

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

nie dotyczy

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

nie dotyczy

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2018/SZ:

Piotr Juchacz

W cyklu 2019/SL:

Krzysztof Brzechczyn

W cyklu 2018/SL:

Krzysztof Brzechczyn

Efekty kształcenia

Student będzie w stanie odpowiedzieć na następujace pytania
1. Geneza demokracji w świetle szkoły „cudu europejskiego”
2. Proceduralna a substancjalna definicja demokracji
3. Shumpeterowski model demokracji
4. Koncepcja demokracji R. Dahla
5. Dahla ujęcie krytyki demokracji (kuratelizm)
6. Elitarystyczna teoria demokracji i jej przedstawiciele
7. Totalitaryzm a autokratyzm. Próba wybranej definicji
8. Procesy demokratyzacyjne i ich przebieg (Huntington)
9. Świadomość narodowa a legitymizacja demokracji
10. Liberalizm, komunitarianizm a ideowa legitymizacja demokracji
11. Antropologiczny wymiar demokracji: racjonalność i jej ograniczenia
12. Dynamika społeczeństwa politycznego; Podstawowe mechanizmy
13. Warunki stabilizacji ustroju demokratycznego w świetle teorii władzy w nie-Marksowskim materializmie historycznym
14. Paradoks ewolucyjnego postępu poprzez przegrane rewolucje
15. Projekt działania bez stosowania przemocy (Martin Luther King/Gandhi)
16. Filozofia działania politycznego KSS „KOR”
17. Solidarnościowa wizja Rzeczpospolitej samorządnej
18. Liberalna demokracja w Polsce a dziedzictwo ideowe„Solidarności”
19. Problemy demokratycznej transformacji w Polsce po 1989 r
20. Współczesne problemy demokracij: oliarchizacja, globalizm, fundamentalizm

Kryteria oceniania

5 – bardzo dobra wiedza, umiejętność całkowicie samodzielnej analizy, samodzielnego formułowania formułowanie problemów, dokonywania rozstrzygnięć w ramach poznanego aparatu pojęciowego
4.5 – bardzo dobra wiedza, zdarzają się pojedyncze błędy, samodzielna analiza problemów i formułowanie rozstrzygnięć
4.0 – dobra wiedza, analiza problemów i formułowanie rozstrzygnięć wymaga podania dodatkowych wskazówek
3.5 – zadowalająca wiedza, analiza i rozstrzyganie problemów wymaga zwiększone kontroli wykładowcy
3.0 – satysfakcjonująca wiedza ale występują liczne błędy, brak samodzielnej analizy i nieumiejętność formułowania i rozstrzygania problemów
2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Backer, Roman, Nietradycyjna teoria polityki. Toruń: UMK 2011
Brzechczyn, Krzyszof, O ewolucji solidarnościowej myśli społeczno-politycznej w latach 1980-1981. Studium z filozofii społecznej. Poznań: WN WNS UAM, 2013 (dostępne online).
Dahl, Robert A., Demokracja i jej krytycy. Warszawa: Aletheia 2012
Huntington Samuel. Trzecia fala demokratyzacji. Warszawa PWN 1991
Krasnodębski, Zdzisław, Demokracja peryferii. Gdańsk 2003.
Nowak, Leszek, Dynamika władzy. Poznań: Nakom, 1991.
Sartori, Giovanni, Teoria demokracji. Warszawa: PWN 1998
Saward Michael, Demokracja, Warszawa: Sic 2008
Shapiro, Ian, Stan teorii demokracji. Warszawa: PWN 2006
Shumpeter, Joseph,Kapitalizm, socjalizm, demokracja. Warszawa: PWN 1995
Przyszłość demokracji. Wybór tekstów, red. P. Śpiewak. Warszawa: Aletheia, 2005,
Komunitarianie. Wybór tekstów, red. P. Śpiewak. Warszawa Aletheia: 2004,
Utracona dynamika. O niedojrzałości polskiej demokracji, red. Mokrzycki, E., A. Rychard, A. Zybertowicz. Warszawa 2002.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 08-FLDL-EDD w USOSweb