Metodologia nauk humanistycznych 08-DDF-MNS

1. Wykład wstępny. Metodologiczne i metodyczne aspekty pisania rozpraw doktorskich z nauk społecznych i filozofii.
2-3. Analiza „skrzynki narzędziowej” filozofii i nauk społecznych. Analiz wymogu intersubiektywnej komunikowalności rozpraw naukowych. Charakterystyka aparatu pojęciowego, w którym uprawiane są poszczególne dyscypliny naukowe i dziedziny filozofii. Wybrane zagadnienia dotyczące definiowania pojęć w naukach społecznych. Przegląd i analiza wybranych koncepcji znaczenia jako podstawowego czynnika wpływającego na konstytuowanie się aparatu pojęciowego różnych dyscyplin naukowych i filozofii.
4-5. Metafory i modele oraz ich rola w naukach społecznych i filozofii.
6. Charakterystyka metodologiczna teorii i paradygmatów w naukach społecznych.
7-8. Charakterystyka typów argumentacji oraz typów wyjaśnień stosowanych w naukach społecznych i filozofii.

Cele kształcenia

Przekazanie wiadomości dotyczących metodologicznych aspektów przygotowywania rozpraw doktorskich z filozofii. Analiza „skrzynki narzędziowej” filozofii i nauk społecznych. Analiz wymogu intersubiektywnej komunikowalności rozpraw naukowych. Charakterystyka aparatu pojęciowego, w którym uprawiane są poszczególne dyscypliny naukowe i dziedziny filozofii. Wybrane zagadnienia dotyczące definiowania pojęć w naukach społecznych. Przegląd i analiza wybranych koncepcji znaczenia jako podstawowego czynnika wpływającego na konstytuowanie się aparatu pojęciowego różnych dyscyplin naukowych i filozofii. Metafory i modele oraz ich rola w nauce i filozofii. Charakterystyka metodologiczna teorii i paradygmatów w naukach społecznych. Charakterystyka typów argumentacji oraz typów wyjaśnień stosowanych w naukach społecznych i filozofii.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Prowadzący udostępnia prezentacje. Biblioteki i czytelnie.

Kierunek studiów

filozofia

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

wykład multimedialny

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

nie dotyczy

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

III stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Obejmują wiedzę, umiejętności i kompetencje nabyte na studiach I i II stopnia na zajęciach z zakresu: logiki, metodologii, filozofii nauki, teorii wiedzy i epistemologii.

Efekty kształcenia

Potrafi analizować metodologiczne i metodyczne aspekty pisania rozpraw doktorskich z nauk społecznych i filozofii.
Analizuję zawartość „skrzynki narzędziowej” filozofii i nauk społecznych. Analizuje wymóg intersubiektywnej komunikowalności rozpraw naukowych z zakresu nauk społecznych i filozofii. Dokonuje charakterystyki aparatu pojęciowego, w którym uprawiane są poszczególne dyscypliny naukowe i dziedziny filozofii. Posiada umiejętność definiowania pojęć w naukach społecznych. Analizuje podstawowe koncepcje znaczenia w kontekście konstytuowania się aparatu pojęciowego różnych dyscyplin naukowych i filozofii.
Analizuje metafory i modele stosowane w naukach społecznych i filozofii.
Charakteryzuje metodologiczne aspekty tworzenia teorii i paradygmatów w naukach społecznych.
Charakteryzuje typy argumentacji oraz typy wyjaśnień stosowanych w naukach społecznych i filozofii.

Kryteria oceniania

Egzamin - praca pisemna.
5 – znakomita wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne
4.5 – bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne
4.0 – dobra wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne
3.5 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale ze znacznymi niedociągnięciami
3.0 – zadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne, ale z licznymi błędami
2.0 – niezadowalająca wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne

Praktyki zawodowe

nie dotyczy

Literatura

Ludwik Wittgenstein „Dociekania Filozoficzne”, Warszawa, 1953
Jerzy Pelc: „Wstęp do semiotyki” Warszawa, 1982
Marek Tokarz: „Argumentacja, perswazja, manipulacja”, Gdańsk, 2006
Roman Suszko: „Wykłady z logiki formalnej. Część I”, Warszawa, 1965
Jerzy Brzeziński „Metodologia badań psychologicznych”, PWN, Warszawa, 1996
Stefan Nowak „Metodologia badań socjologicznych”, PWN, Warszawa, 1970
Clark Moustakas „Fenomenologiczne metody badań” , Białystok, 2001
Cartwright N., Shomar T., Suarez M., 1995, The Tool-box of Science, in: Theories and Models in Scientific Processes, W.E., Herfel, W. Krajewski, I. Niiniluoto, R. Wójciki (eds.), Rodopi, Amsterdam, Atlanta, p. 137-149.
Rudolf Carnap: „Sprawdzalność i znaczenie” w:
„Filozofia jako analiza języka nauki”, Warszawa, 1969.
Willard V.O. Quine: „Dwa dogmaty empiryzmu” w: „Z punktu widzenia logiki”, Warszawa, 2000.
Jan Woleński: „Epistemologia : tom II - Wiedza i poznanie”, Kraków, 2001.
John Locke: Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego”, Warszawa, 1955.
John S. Mill: „System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej”, Warszawa, 1962.
Tadeusz Pawłowski: „Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych”, PWN, Warszawa, 1978.
Ryszard Wójcicki „Wykłady z metodologii nauk”, Warszawa 1982.
Ryszard Wójcicki „Teorie w nauce”, Warszawa 1992.
Cartwright N., Shomar T., Suarez M., 1995, The Tool-box of Science, w: Theories and Models in Scientific Processes, W.E., Herfel, W. Krajewski, I. Niiniluoto, R. Wójciki (red.), Rodopi, Amsterdam, Atlanta, s. 137-149.
Achinstein P., 1968, Concepts of Science, Johns Hopkins Press, Baltimor.
Weber M. 2004, Racjonalność, władza, odczarowanie, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Dilthey W., 2004, Budowa świata historycznego w naukach humanistycznych, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Topolski J., 1984, Metodologia historii, PWN, Warszawa.
Watkins J. 1992, Wyjaśnianie historii, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1992.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 08-DDF-MNS w USOSweb