Studia regionalne: Teorie etnologii polskiej 05-SRIIITEP-23-Etn
Ćwiczenia mają na celu przekazanie studentom wiedzy dotyczącej historii, rozwoju i kształtowania dyscypliny w Polsce. Przedmiotem kursu są teksty polskich etnologów i etnolożek od końca XIX wieku do czasów współczesnych. Każde zajęcia poświęcone będą zainteresowaniom badawczymi i refleksjom teoretycznymi wybranych badaczy i badaczek. Studenci będą przygotowywali się z podanych przez prowadzące tekstów, które wspólnie będą omawiać w trakcie zajęć. Celem zajęć jest rozwinięcie umiejętności krytycznego czytania tekstów antropologicznych, analizy ich treści i omawiania ich w grupie. Prowadzące będą zwracały uwagę na aktywność studentów i ich zaangażowanie w dyskusję. Kurs kończy się zaliczeniem w postaci eseju.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursy student:
- zna polskich etnologów i etnolożki oraz potrafi wskazać powiązania, różnice i podobieństwa między nimi
- orientuje się w historii polskich badań nad kulturą ludową i folklorystyką oraz rozumie teorię kultury ludowej
- rozumie charakter i krytykę paradygmatu tradycyjnej kultury ludowej w polskiej etnologii
- poprzez pojęcie kultury ludowej potrafi scharaktery¬zować zmiany zachodzące w polskiej etnologii
- orientuje się w historii pierwszych badań etnograficz¬nych oraz potrafi scharakteryzować specyfikę etnograficznych badań terenowych
- rozumie koncepcję rozróżniania grup i społeczeństw według dychotomii swój-obcy
- rozumie pojęcie grupy etnicznej i orientuje się w badaniach nad zróżnicowaniem etnicznym w polskim kontekście
- potrafi dostrzec i wskazać powiązania etnologii oraz antropologii kulturowej z innymi dyscyplinami na przestrzeni wieku
- orientuje się w założeniach współczesnej antropologii kulturowej w Polsce
Kryteria oceniania
Dyskusja, praca z tekstem, esej.
Literatura
Ad. 1
Chodakowski, Z.D. (1835) O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne pisma i listy, Kraków.
L. Małasz-Aksamitowa, Pionier folklorystyki słowiańskiej Zorian Dołęga Chodakowski w: Literatura Ludowa, 1967, R. II, nr 1-3.
Ad. 2
Czarnowski S. 1946 Kultura religijna wiejskiego ludu polskiego, w: S. Czarnowski, Kultura, Bydgoszcz: Spółdzielnia Wydawnicza Książka, s. 121-152.
Ad. 3
Znaniecki F. 1990. Studia nad antagonizmem do obcych, w: idem, Współczesne narody, Warszawa: PWN.
Ad. 4
Czaplicka M. 2013 Mój rok na Syberii, tłum. H. Kossak-Nowocień, Toruń: Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej, [wybrany rozdział].
Ad. 5
Moszyński K. 1967 Kultura ludowa Słowian, t. 1, Kultura materialna.
Ad. 6
Bystroń J. S. 1935 Megalomania narodowa, s. 13-42.
Ad. 7
Dobrowolski K. 1958 Drogi rozwoju etnografii polskiej, jej obecne zadania, metody i związki z innymi naukami, „Etnografia Polska” 1, s. 72-83.
Dobrowolski K. 1961 Studia nad teorią kultury ludowej. Zagadnienie reliktu kulturowego w świetle materiałów źródłowych z południowej Małopolski, „Etnografia Polska” t. 4, s. 15-92.
Ad. 8
Zawistowicz-Adamska K. 1948 Społeczność wiejska: doświadczenia i rozważania z badań terenowych w Zaborowie, Łódź: Polski Instytut Służby Społecznej.
Ad. 9
Obrębski J. 1936 Problem grup etnicznych w etnologji i jego socjologiczne ujęcie, „Przegląd Socjologiczny” 4: 177-195.
Obrębski J. 2007. Lud bez ojczyzny, w: idem, Polesie, A. Engelking (red.), Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 186-234.
Ad. 10
Burszta J. 1950 Wieś i karczma: rola karczmy w życiu wsi pańszczyźnianej, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, [wybrany rozdział].
Pobłocki K. 2014 Wódka jako forpoczta kapitalizmu: propinacja a proces klasotwórczy w perspektywie globalnej, w: Wojciech Dohnal (red.) Od etnografii wsi do antropologii współczesności, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, s. 139-148.
Ad. 11
Benedyktowicz Z., Robotycki Cz., Stomma L., Tomicki R., Wasilewski J. 1980 Antropologia kultury w Polsce – dziedzictwo, pojęcia, inspiracje. Materiały do słownika. Część I, „Polska Sztuka Ludowa” 34(1), s. 47-60.
Benedyktowicz Z., Robotycki Cz., Stomma L., Tomicki R., Wasilewski J. 1980a Antropologia kultury w Polsce – dziedzictwo, pojęcia, inspiracje. Materiały do słownika. Część II, „Polska Sztuka Ludowa” 34(1), s. 117-125.
Benedyktowicz Z., Robotycki Cz., Stomma L., Tomicki R., Wasilewski J. 1981 Antropologia kultury w Polsce – dziedzictwo, pojęcia, inspiracje. Materiały do słownika. Część III, „Polska Sztuka Ludowa” 35(1), s. 58-60.
Ad. 12
Robotycki, C., Węglarz, S. 1983 Chłop potęgą jest i basta. O mityzacji kultury ludowej w nauce, „Polska Sztuka Ludowa – Konteksty” t.37 z.1-2.
Ad. 13
Kowalski P. (1990) Współczesny folklor i folklorystyka. O przedmiocie poznania w dzisiejszych badaniach folklorystycznych, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, s. 7-36.
Ad. 14
Olędzki J. 1991 Murzynowo: znaki istnienia i tożsamości kulturalnej mieszkańców wioski nadwiślańskiej XVIII-XX w., Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Ad. 15
Buchowski M., Burszta W. 1992 O założeniach interpretacji antropologicznej, Warszawa: PWN.
Buchowski M. 2012 Etnologia polska: historie i powinowactwa, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, s. 37-62.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: