Badania migracji: historia, teorie i metody 05-HTM-f-SZ-Etn
1. Migracje: aparat pojęciowy i definicje
2. Teorie migracji i mobilności
3. Studia migracyjne w antropologii i socjologii
4. Metody badań w studiach migracyjnych
5. Globalizacja a procesy migracyjne
6. Międzynarodowe reżimy mobilności
7. Modele adaptacji imigrantów.
8. Koncepcja transnarodowości.
9. Migracje z Polski i do Polski
10. Migracja a mobilność – nierówności i hierarchie w reżimach mobilności
11. Migracje dobrowolne i migracje przymusowe.
12. Problematyka sprawczości w procesach migracyjnych.
13. Narodowy porządek rzeczy a migracje: nomadyzm i sedentaryzm w zjawiskach migracyjnych oraz studiach migracyjnych
14. Płeć kulturowa w procesach migracyjnych. Feminizacja migracji. Globalne łańcuchy opieki.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
1. Student/ka zna tezy podstawowych i szczegółowych teorii z zakresu studiów migracyjnych.
2. Student/ka zna koncepcje reżimów mobilności (w tym reżimu uchodźczego).
3. Student/ka potrafi dokonać podstawowej interpretacji danych statystycznych oraz wyników badań.
4. Student/ka posiada wiedzę z zakresu współczesnych migracji w kontekście globalnym i lokalnym oraz ich skali.
5. Student/ka rozumie, że migracje są zjawiskiem powszechnym.
6. Student/ka potrafi zastosować teorie z z zakresu studiów migracyjnych do analizy materiału empirycznego i zjawisk migracyjnych.
Kryteria oceniania
1. Aktywność podczas zajęć.
2. Mini-raport.
3. Kolokwium/esej.
Literatura
Literatura zalecana:
Benhabib S. (2015). Prawa Innych. Przybysze, rezydenci i obywatele. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Bloch N. (2011). Urodzeni uchodźcy. Tożsamość pokolenia młodych Tybetańczyków w Indiach. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego (wybrane fragmenty).
Bloch N. (red). (2016). Wszyscy jesteśmy migrantami. (Od)zyskiwanie pamięci migracyjnej). Poznań: Centrum Kultury ZAMEK,
Buchowski M. i J. Schmidt (red.). (2012). Migracje a heterogeniczność kulturowa. Na podstawie badań antropologicznych w Poznaniu, Poznań (wybrane rozdziały).
Castles S., Miller M. J. (2011). Migracje we współczesnym świecie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (wybrane rozdziały).
Grabowska-Lusińska I. (2012). Migrantów ścieżki zawodowe bez granic, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar (wybrane rozdziały).
Grabowska I., Sarnowska J. (2017). Transnarodowe wielostanowiskowe jakościowe badanie powtórzone w migrujących społecznościach lokalnych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 13, nr 3, s. 6‒28.
Górny A., Toruńczyk-Ruiz S. (2011). Czy można połączyć ilość z jakością? Możliwości i bariery podejścia ilościowego w badaniach integracji migrantów w Polsce. „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, Nr 2, s. 41-58.
Grzymała-Kazłowska A. (2008). Między jednością a wielością. Integracja odmiennych grup i kategorii imigrantów w Polsce, Warszawa: Ośrodek Badań nad Migracjami (wybrane rozdziały).
Grzymała-Kazłowska A, (2013). Ku socjologii mobilnego społeczeństwa? Rozwój nowych koncepcji migracji I integracji a socjologia, „Studia Socjologiczne” T. 210, nr III, s. 31–52.
Grzymała-Kazłowska A., Łodziński S. (red.), (2008) Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Jaskułowski K., Pawlak M. (2016). Główne teorie migracji międzynarodowych: przegląd, krytyka, perspektywy. „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa.” nr 48, s. 128-146.
Kosowicz A. (2009). Uchodźcy (fragment) w: I. Czerniejewska, A. Kosowicz, A. Marek (red.), Uchodźca. Mój dobry sąsiad, Fundacja Kultury Chrześcijańskiej Znak, s. 11-41.
Kosowicz A. (2008). Imigranci w polskim społeczeństwie oraz Główne grupy imigrantów w: T. Halik, A. Kosowicz, A. Marek (red.) Imigranci w polskim społeczeństwie, s. 11-27.
Łada A., Segeš -Frelak J. (2017). Medycyna bez granic? Wykwalifikowani migranci w zawodach medycznych w Polsce i w Niemczech, Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych.
Main I., Bloch N., Sydow K. (red.) (2015). Nie dość użyteczni. Zmagania imigrantów na lokalnym rynku pracy. Poznań: Centrum Badań Migracyjnych UAM.
Urbańska S. (2015). Matka Polka na odległość. Z doświadczeń migracyjnych robotnic 1989-2010. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Pawlak M. (2012), Asymetrie i klisze pojęciowe w analizach uchodźstwa w Polsce. „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 38:2, s. 163-185.
Posern-Zieliński A. (2011). Koncepcja diaspory i problemy jej aplikacji do badań środowisk „polonijnych” w: M. Michalska (red.). Polacy poza granicami kraju u progu XXI wieku. Różne oblicza polskiej tożsamości. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze. Uniwersytet Wrocławski, s. 23-34.
Radziwinowiczówna A. (2016). Doświadczenie deportacji: Przemoc orężem suwerenności. „Praktyka Teoretyczna” 3 (21): 54-76.
Schmidt J., Niedźwiecki D. (2016). Społeczno-kulturowa identyfikacja cudzoziemców. Raporty i ekspertyzy, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM (wybrane rozdziały).
Sobiesiak-Penszko P. (2015) (red.). Niewidzialna siła robocza. Migranci w usługach opiekuńczych nad osobami starszymi. Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych.
Trąbka A. (2016). Wybór, kontrola i refleksja. Kategoria sprawstwa w studiach migracyjnych. „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, z. 3 (161), s. 81–102.
Vertovec S. (2012). Transnarodowość, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Literatura dodatkowa:
Andersson R. (2014). Illegality, Inc.: Clandestine Migration and the Business of Bordering Europe, Berkeley: University of California Press.
Betts A. (2010). The Refugee Regime Complex, „Refugee Survey Quarterly” 29:1, s. 12-37.
Brettell C. (2003). Anthropology and Migration. Essays on Transnationalism, Ethnicity, and Identity. Altamira Press.
Chatty D. (2014). Anthropology and Forced Migration, w: E. Fiddian-Qasmiyeh, G. Loescher, K. Long, N. Sigona (red.), The Oxford Handbook of Refugee and Forced Migration Studies, Oxford: Oxford Handbooks Online.
Dahinden J. (2016). A plea for the ‘de-migranticization' of research on migration and integration, „Ethnic and Racial Studies”.
Faist T. (2015). The mobility turn: a new paradigm for the social sciences? „Ethnic and Racial Studies”, Vol. 36, Issue 11, s:
Feldman G. (2012). The Migration Apparatus: Security, Labor, and Policymaking in the European Union. Stanford University Press.
Flahaux M., De Haas H. (2016). African migration: trends, patterns, drivers. „Comparative Migration Studies” 4:1.
Fong E., Berry B. (2017). Immigration and the City. Cambridge: Polity Press.
Glick Schiller N. (2005). Transnational Social Fields and Imperialism: Bringing a Theory of Power to Transnational Studies. „Anthropological Theory” 5/4, s. 439-461.
Goździak E., Czerniejewska I. (2016). Sukces czy porażka? O Polakach powracających “z życia na ulicy” w Wielkiej Brytanii. „Studia migracyjne” nr 2(60), s. 97-118.
Janicki W., Przegląd teorii migracji ludności. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2007, Sectio B, vol. LXII/14.
Madood T. (2014). Multikulturalizm. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Main I. (2018). Lepsze światy medyczne? Zdrowie, choroba i leczenie polskich migrantek w perspektywie antropologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Malkki, L. (1995). Refugees and exile: from “Refugee Studies” to the national order of things, „Annual Review of Anthropology”, vol. 24, no. 1, pp. 495–523.
Małek A. (2011). Migrantki-opiekunki. Doświadczenia migracyjne Polek pracujących w Rzymie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Salazar N. B., Glick Schiller N.(red). (2014). Regimes of Mobility. Imaginaries and Relationalities of Power. London, New York: Routledge.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: