Frazeologia polska 03-ZW-FP

Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- zna i rozumie istotę frazeologii jako dziedziny naukowej,
- zna i rozumie istotę idiomu jako specyficznej jednostki języka,
- zna i rozumie najważniejsze współczesne koncepcje frazeologiczne,
- zna i rozumie podstawy metodologiczne i teoretyczne współczesnej frazeografii,
- potrafi zauważyć i opisać ewolucję wybranych jednostek frazeologicznych,
- potrafi rozpoznać stałe związki frazeologiczne we współczesnych tekstach i dokonać analizy funkcjonalnej,
- potrafi określić cechy współczesnej normy frazeologicznej oraz interpretować zachodzące w niej zjawiska innowacyjne,
- jest gotów do interpretowania współczesnej frazeologii w kontekście uwarunkowań historycznych.

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): student ma pełną świadomość zakresu frazeologii jako dziedziny współczesnego językoznawstwa. Rozumie bardzo dobrze miejsce związków idiomatycznych wśród innych jednostek języka. Wie, jakie są wyznaczniki ewolucji polskiej frazeologii. Orientuje się doskonale w strukturze współczesnego zasobu frazeologicznego i normy. Bez zarzutu rozpoznaje zmienność jednostek normy i ich zależność od czynników ekstralingwistycznych. Bezbłędnie wykrywa innowacje frazeologiczne w analizowanych tekstach. Zna w bardzo szerokim zakresie najważniejsze dokonania polskiej frazeografii. W pełni rozumie kulturotwórczą funkcję frazeologii.

dobry plus (+db; 4,5): student ma wysoką świadomość zakresu frazeologii jako dziedziny współczesnego językoznawstwa. Rozumie bardzo dobrze miejsce związków idiomatycznych wśród innych jednostek języka. Wie, jakie są wyznaczniki ewolucji polskiej frazeologii. Orientuje się w strukturze współczesnego zasobu frazeologicznego i normy. Rozpoznaje zmienność jednostek normy i ich zależność od czynników ekstralingwistycznych. Wykrywa innowacje frazeologiczne w analizowanych tekstach. Zna w szerokim zakresie najważniejsze dokonania polskiej frazeografii. Rozumie kulturotwórczą funkcję frazeologii.

dobry (db; 4,0): student ma dużą świadomość zakresu frazeologii jako dziedziny współczesnego językoznawstwa. Rozumie dobrze miejsce związków idiomatycznych wśród innych jednostek języka. Wie, jakie są główne wyznaczniki ewolucji polskiej frazeologii. Orientuje się ogólnie w strukturze współczesnego zasobu frazeologicznego i normy. Rozpoznaje zmienność jednostek normy i ich zależność od czynników ekstralingwistycznych. Wykrywa dość dobrze innowacje frazeologiczne w analizowanych tekstach. Zna większość najważniejszych dokonań polskiej frazeografii. Rozumie częściowo kulturotwórczą funkcję frazeologii.

dostateczny plus (+dst; 3,5): student ma ograniczoną świadomość zakresu frazeologii jako dziedziny współczesnego językoznawstwa. Rozumie w przybliżeniu miejsce związków idiomatycznych wśród innych jednostek języka. Zna niektóre wyznaczniki ewolucji polskiej frazeologii. Orientuje się wybiórczo w strukturze współczesnego zasobu frazeologicznego i normy. Rozpoznaje zmienność jednostek normy i ich zależność od czynników ekstralingwistycznych w małym zakresie. Wykrywa innowacje frazeologiczne w analizowanych tekstach. Zna fragmentarycznie dokonania polskiej frazeografii. Rozumie częściowo kulturotwórczą funkcję frazeologii.

dostateczny (dst; 3,0): student ma bardzo małą świadomość zakresu frazeologii jako dziedziny współczesnego językoznawstwa. Nie rozumie, jakie jest miejsce związków idiomatycznych wśród innych jednostek języka. Zna w dużym przybliżeniu wyznaczniki ewolucji polskiej frazeologii. Orientuje się bardzo pobieżnie w strukturze współczesnego zasobu frazeologicznego i normy. Rozpoznaje przypadkowo zmienność jednostek normy i ich zależność od czynników ekstralingwistycznych. Wykrywa tylko czasami innowacje frazeologiczne w analizowanych tekstach. Nie zna większości dokonań polskiej frazeografii. Nie rozumie kulturotwórczej funkcji frazeologii.

niedostateczny (ndst; 2,0): student ma minimalną świadomość zakresu frazeologii jako dziedziny współczesnego językoznawstwa. Nie rozumie, jakie jest miejsce związków idiomatycznych wśród innych jednostek języka. Nie zna wyznaczników ewolucji polskiej frazeologii. Orientuje się bardzo pobieżnie w strukturze współczesnego zasobu frazeologicznego i normy. Rozpoznaje przypadkowo zmienność jednostek normy i ich zależność od czynników ekstralingwistycznych. Nie potrafi wykryć innowacji frazeologicznych w analizowanych tekstach. Nie zna dokonań polskiej frazeografii. Nie rozumie kulturotwórczej funkcji frazeologii.

Zalecana literatura:
A. Krasnowolski, Słowniczek frazeologiczny. Poradnik dla piszących, Warszawa 1899.
S. Skorupka, Podstawy klasyfikacji jednostek frazeologicznych, „Prace Filologiczne” 1969, nr XIX, s. 219-226.
S. Bąba, Innowacje frazeologiczne współczesnej polszczyzny, Poznań 1989.
S. Bąba, J. Liberek, Słownik frazeologiczny współczesnej polszczyzny, Warszawa 2001, ss. 1096.
S. Bąba, J. Liberek, O sposobach pomnażania zasobu frazeologicznego współczesnej polszczyzny, (w:) Słowo.Tekst. Czas VI. Nowa frazeologia w nowej Europie. Hobaя фразеология в новой Европе. Neue Phraseologie im neuen Europa. Materiały VI Międzynarodowej Konferencji Naukowej (Szczecin, 6 – 7 września 2001 r., Greifswald, 8 – 9 września 2001 r.), pod red. M. Aleksiejenki, W. Mokijenki, H. Waltera, Szczecin  Greifswald 2002, s. 347 – 355.
W. Chlebda, Elementy frazematyki. Wprowadzenie do frazeologii nadawcy, Łask 2003.
A.M. Lewicki, Studia z teorii frazeologii, Łask 2003.
S. Bąba, J. Liberek, Popularny słownik frazeologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Langenscheidt Polska, LexLand, Warszawa 2010. [wersja elektroniczna]
J. Liberek, Zmiany w zasobie frazeologicznym współczesnej polszczyzny, (w:) Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Teoria. Zagadnienia ogólne. Pod red. S. Bąby, K. Skibskiego i M. Szczyszka, Poznań 2010, s. 33–56.
S. Bąba, J. Liberek, Ze studiów nad frazeologią współczesnego języka polskiego, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2011, ss. 132.
J. Liberek, Struktura współczesnego zasobu frazeologicznego polszczyzny potocznej. Charakterystyka ogólna na podstawie wybranych komentarzy użytkowników internetu, (w:) Słowo. Tekst. Czas XIII: Frazeologia w dyskursie i przekładzie. Pod red. Mirosławy Hordy, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2020, s. 107‒125.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 03-ZW-FP w USOSweb