Wybrane problemy wydawania tekstów dawnych 03-ZF-WPWT

Treści programowe dla przedmiotu:
- rękopis jako obiekt badań oraz jako tekst do publikacji,
- typy pisma, ręce pisarskie, alografy,
- transliteracja - wielkie i małe litery, skreślenia, błędy, przypisy,
- transkrypcja - zasady wydawania tekstów dawnych - po co wydawcy wiedza o historii języka,
- interpunkcja rękopisu a interpunkcja transkrypcji,
- błędy w rękopisach i podejście do nich w edycji, lex durani,
- wstępy do wydań, typy przypisów, analiza przykładów,
- wydania tradycyjne i wydania elektroniczne.

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: - rozwijanie kompetencji pracy z dawnymi rękopisami oraz przygotowywanie do ich publikacji, - kształcenie umiejętności przygotowywania transliteracji, transkrypcji oraz aparatu krytycznego edycji tradycyjnej oraz elektronicznej, - zaznajomienie się z różnego typu wydaniami tekstów dawnych oraz umiejętność oceny ich przydatności z różnych punktów widzenia, - kształtowanie umiejętności korzystania z pomocy naukowych podczas przygotowywania edycji tekstu dawnego (budowanie swojego warsztatu), np. słowniki, gramatyki historyczne, korpusy tekstów dawnych, itp.

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, dyskusja, praca z tekstem, metoda analizy przypadków, metoda warsztatowa, metoda projektu, praca w grupach.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Koordynatorzy przedmiotu

Olga Ziółkowska

Efekty kształcenia

Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- potrafi odczytać rękopiśmienny tekst staropolski, sporządzić jego transliterację, transkrypcję oraz przygotować aparat krytyczny,
- potrafi korzystać z pomocy potrzebnych podczas przygotowania edycji tekstu dawnego, np. Słownika staropolskiego, Słownika staropolskich nazw osobowych, Gramatyki historycznej języka polskiego, Korpusu tekstów staropolskich itp.,
- zna typy wydań tekstów oraz potrafi je rozróżnić,
- potrafi ocenić przydatność danego wydania tekstu dawnego ze względu na jego odbiorcę,
- potrafi wskazać wady i zalety wydań tradycyjnych oraz elektronicznych.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): obecność na wszystkich zajęciach, aktywny udział w proponowanych ćwiczeniach, przygotowanie projektu na ocenę bardzo dobrą świadczącą o pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.

dobry plus (+db; 4,5): obecność na wszystkich zajęciach i aktywny udział w proponowanych ćwiczeniach, przygotowanie projektu na ocenę dobrą + świadczącą o pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.

dobry (db; 4,0): obecność na wszystkich zajęciach i aktywny udział w proponowanych ćwiczeniach, przygotowanie projektu na ocenę dobrą świadczącą o niemal pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.

dostateczny plus (+dst; 3,5): jedna nieobecność na zajęciach i aktywny udział w proponowanych ćwiczeniach, przygotowanie projektu na ocenę dostateczną + świadczącą o posiadaniu wiedzy wymagającej jeszcze sporego rozszerzenia i ugruntowania.

dostateczny (dst; 3,0): jedna nieobecność na zajęciach oraz przygotowanie projektu na ocenę dostateczną świadczącą o posiadaniu wiedzy wymagającej jeszcze sporego rozszerzenia i ugruntowania.

niedostateczny (ndst; 2,0): dwie i więcej nieobecności na zajęciach i nieprzygotowanie projektu lub przygotowanie na ocenę niedostateczną świadczącą o bardzo dużych brakach w posiadanej wiedzy i całkowitym niezrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.

Literatura

Zalecana literatura:
Wybrane przez prowadzącą wydania tekstów dawnych oraz wstępy do nich.
Géhin P. (red.), 2008, Jak czytać rękopis średniowieczny, B. Spieralska (tłum.), Warszawa.
Górski K. i in. (oprac.), 1955, Zasady wydawania tekstów staropolskich. Projekt, Wrocław.
Hojdis B., Krzak-Weiss K. (red.), 2017, Co musi wiedzieć uczony edytor, nawet jeśli nie chce, Poznań.
Klemensiewicz Z., Lehr-Spławiński T., Urbańczyk S. (red.), 1965, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa.
Korpus tekstów staropolskich. Dostęp w Internecie: https://ijp.pan.pl/publikacje-i-materialy/zasoby/korpus-tekstow-staropolskich/.
Pisarkowa K., 1984, Historia składni języka polskiego, Wrocław.
Semkowicz W., 2011, Paleografia łacińska, wyd. 3, Kraków.
Słownik polszczyzny XVI wieku. Dostęp w Internecie: https://spxvi.edu.pl/.
Szymański J., 2012, Nauki pomocnicze historii, wyd. 6, Warszawa.
Urbańczyk S. (red.), 1953–2002, Słownik staropolski, t. 1–11, Kraków.
Twardzik W., 1997, O uważniejszym aniżeli dotychmiast tekstu staropolskiego czytaniu i jakie z niego pożytki płyną rozprawa śliczna a podziwienia godna, Kraków.
Wydra W., Sed magis amica veritas. Abrewiacje w średniowiecznych tekstach polskich, [w:] Sprawozdania z czynności i posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności, t. 17, Kraków, s. 16–19.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-ZF-WPWT w USOSweb