Wiedza o kulturze 03-WOK-22PDL
Treści programowe dla przedmiotu:
- pojęcie kultury; wzory, źródła i obiegi kultury; antropologia kulturowa jako metodologia badań,
- człowiek w świecie; różnorodność kulturowa a podobieństwo kultur; identyfikacja kulturowa,
- wizja cywilizacji śródziemnomorskiej jako konstytuanty kultury polskiej i europejskiej,
- czas – cykliczne i linearne rozumienie czasu,
- źródła kultury – rytuał, zabawa, praca,
- cechy charakterystyczne rodzimej kultury narodowej na tle kultur Europy i świata.
Stereotypy: np. płciowe, narodowe, regionalne, rasowe. Kategoria inności.
Dzieło a arcydzieło literackie: źródło kultury, jej efekt i komunikat kulturowy.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2020/SL: | W cyklu 2022/SL: | W cyklu 2021/SL: | W cyklu 2024/SL: | W cyklu 2023/SL: | W cyklu 2018/SL: |
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:
- korzystać sprawnie i twórczo z narzędzi interdyscyplinarnych w pozyskiwaniu wiedzy i w komunikacji,
- rozpoznawać i nazywać bogactwo odniesień kulturowych oraz świadomie w uczestniczyć w kulturze,
- wykazywać się wrażliwością – etyczną i estetyczną - na różnorodność kulturową,
- jako świadoma jednostka – krytycznie i samokrytycznie – uczestniczyć w kulturze,
- prezentować własną identyfikację kulturową i empatycznie rozumieć inne tożsamości kulturowe,
- rozpoznawać specyfikę różnorodnych narzędzi i mediów, związanych z udziałem w kulturze,
- rozwiązywać problemy wynikające z różnic kulturowych,
- analizować, interpretować oraz wartościować zjawiska kulturowe, zarówno kultury rodzimej, jak i innych kultur,
- wykorzystywać rozmaite źródeł wiedzy o kulturze, z uwzględnieniem narzędzi intermedialnych oraz zastosować tę wiedzę ogólną w obserwacji praktyki życiowej,
- wykazywać się inwencją w zakresie samodzielnego myślenia i prezentacji jego wyników.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobre rozumienie konsekwencji wynikających z wieloznaczności pojęcia kultury. Umiejętność trafnego i twórczego wykorzystania definicji i pojęć z zakresu przedmiotu w interpretacji konkretnych zjawisk istniejących i pojawiających się w zakresie antropologii i estetyki. Bardzo dobra orientacja dotycząca specyfiki kultury polskiej i zjawisk dla niej charakterystycznych, wysokie kompetencje problemowego opisu kultury europejskiej, bardzo dobre umiejętności opisu wybranych kultur lokalnych na tle kultury globalnej. Wysoko rozwinięta umiejętność postrzegania, rozumienia i opisu przejawów wpływających na identyfikację kulturową jednostek i grup społecznych. Praktyczna umiejętność trafnego stosowania opanowanej wiedzy w podejmowanych analizach, interpretacjach i wartościowaniu różnorodnych przejawów kultury oraz zjawisk kulturowych. Znakomite kompetencje rozumienia różnorodności kulturowej.
dobry plus (+db; 4,5): dobra znajomość różnych definicji pojęcia kultury i rozumienie konsekwencji wynikających z jego wieloznaczności. Umiejętność trafnego wykorzystania opanowanych definicji i pojęć w interpretacji konkretnych zjawisk i dokonań człowieka w zakresie antropologii i estetyki. Ponadprzeciętna orientacja dotycząca zagadnień z zakresu kultury polskiej, wysokie kompetencje i umiejętności pozwalające opisywać wybrane kultury lokalne na tle kultury europejskiej i globalnej. Praktyczna umiejętność identyfikacji, rozumienia i opisu przejawów decydujących o przynależności kulturowej jednostek i grup społecznych. Umiejętność stosowania opanowanej wiedzy w podejmowanych analizach, interpretacjach i wartościowaniu różnorodnych przejawów kultury oraz zjawisk kulturowych. Bardzo dobre kompetencje w zakresie różnorodności kulturowej.
dobry (db; 4,0): dobra znajomość różnych definicji pojęcia kultury i rozumienie konsekwencji wynikających z jego wieloznaczności. Umiejętność wykorzystania właściwych definicji i pojęć z zakresu przedmiotu w interpretacji wybranych zjawisk kulturowych i dokonań człowieka. Dobra orientacja dotycząca zagadnień z zakresu kultury polskiej, kompetencje i umiejętności wystarczające do proponowania trafnych opisów wybranych kultur lokalnych na tle kultury europejskiej i globalnej. Praktyczna umiejętność identyfikacji, rozumienia i opisu przejawów decydujących o przynależności kulturowej jednostek i grup społecznych. Umiejętność prowadzenia analiz, interpretacji i wartościowania różnorodnych przejawów kultury oraz zjawisk kulturowych.
dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość podstawowych definicji kultury i rozumienie konsekwencji wynikających z jego wieloznaczności. Umiejętność wykorzystania najważniejszych definicji i pojęć z zakresu przedmiotu w interpretacji podstawowych zjawisk i dokonań człowieka w zakresie kultury. Orientacja w zakresie kultury polskiej, kompetencje i umiejętności wystarczające do uzasadniania proponowanych opisów wybranych kultur lokalnych na tle kultury europejskiej i globalnej. Umiejętność rozpoznania, rozumienia i opisu charakterystycznych przejawów decydujących o identyfikacji kulturowej jednostek i grup społecznych.
dostateczny (dst; 3,0): podstawowa znajomość najważniejszych definicji kultury i świadomość jego wieloznaczności. Umiejętność wykorzystania podstawowych definicji i pojęć z zakresu przedmiotu w interpretacji najważniejszych kulturowych zjawisk i dokonań człowieka. Orientacja w zakresie wybranych kultur lokalnych na tle specyfiki kultury polskiej, kompetencje i umiejętności pozwalające uzasadniać ich podobieństwa i różnice widoczne na tle kultury europejskiej i globalnej. Umiejętność identyfikacji i opisu przejawów decydujących o identyfikacji kulturowej jednostek i grup społecznych.
niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość pojęcia kultury i podstawowych jego definicji. Niewystarczająca umiejętność wykorzystania wiedzy z zakresu przedmiotu do przeprowadzenia podstawowych interpretacji dotyczących istotnych zjawisk w zakresie kultury polskiej. Małe kompetencje pozwalające na porównanie planu kultur lokalnych, narodowych i kultury globalnej, niewystarczające do wyjaśnienia fenomenu różnorodności kulturowej.
Metody oceniania:
- ocena merytorycznej wartości przygotowanej prezentacji,
- ocena aktywności w dyskusji,
- ocena merytorycznej wartości przygotowanej interpretacji,
- zaliczenie w formie pisemnej.
Kryteria oceniania:
- obecność i aktywność w trakcie zajęć,
- ocenianie ciągłe na zajęciach uwzględniające wartość merytoryczną wypowiedzi (udział w dyskusji),
- ocena jakości przygotowanego przez studenta zgodnie ze wskazaniami prowadzącego problemowego projektu badawczego / prezentacji / moderowanej dyskusji / eseju / pracy pisemnej na określony temat.
Literatura
Zalecana literatura:
Antropologia ciała, oprac. A. Chałupnik, wstęp i red. M. Szpakowska, Warszawa 2008 [tu zwłaszcza Dół materialno-cielesny, Tożsamość płciowa, Choroba, Umieranie i śmierć].
Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, red. A. Mencwel, Warszawa 2001 [tu zwłaszcza: Wstęp: wyobraźnia antropologiczna; Pojęcie kultury; Wzory kultury; Czas; Przestrzeń; Ciało; Kultura tradycyjna; Kultura szlachecka; Kultura mieszczańska; Kultura masowa].
Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, red. G. Godlewski, Warszawa 2003 [tu zwłaszcza: Imię, nazwa, kategoria; Słowo święte; Kultura pisma – cywilizacja; Druk; Kultura druku; Dyskursy kultury druku; Słowo w kulturze multimedialnej].
Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, red. L. Kolankiewicz, Warszawa 2005 [tu zwłaszcza: Rytualizacja; Zabawa; Ofiara; Karnawały].
Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz, Kraków 1998 [tu: J. Baudrillard, Precesja symulakrów; J.-F. Lyotard, Odpowiedź na pytanie: co to jest postmodernizm?; G. Vattimo Gianni, Postnowoczesność i kres historii].
Andrzej Mencwel, Wyobraźnia antropologiczna. Próby i studia. Warszawa 2006.
Szczegółową listę lektur podaje prowadzący zajęcia.
Materiały dostępne w bibliotece Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: