Współczesne dyskursy krytyczne - spec. kuratorstwo literatury 03-WDK-12PDM-E

Konwersatorium poświęcone podstawowym problemom związanym z zadaniami humanistyki zorientowanej krytycznie oraz z uprawianiem „nowej humanistyki”, a także kształceniu umiejętności krytycznej analizy dzieł literackich z perspektyw wskazywanych przez współczesne dyskursy krytyczne.
W ramach cyklu:
- poznawanie współczesnych teorii krytycznych, m.in.: postsekularyzm, krytyka afektywna, performatyka, studia nad pamięcią, widmontologia, krytyka feministyczna, gender studies, studia nad rzeczami, posthumanizm, ekokrytyka etc.;
- poznawanie koncepcji wybranych teoretyków (np.: P. Bourdieu, P. Sloterdijk, G. Deleuze/ F. Guattari, G. Agamben, R. Braidotti, B. Latour etc.);
- krytyczna analiza dzieł literackich z uwzględnieniem perspektyw wskazywanych przez współczesne dyskursy krytyczne (np. analiza klasowa, związana z płcią kulturową, uwzględniająca perspektywę ekologiczną etc.).

Cele kształcenia

- poznawanie współczesnych teorii krytycznych, m.in.: postsekularyzm, krytyka afektywna, studia nad pamięcią, widmontologia, krytyka feministyczna, gender studies, studia nad rzeczami, posthumanizm, ekokrytyka etc.; - poznawanie koncepcji wybranych teoretyków; - kształcenie umiejętności prowadzenia krytycznej analizy dzieł literackich z uwzględnieniem perspektyw wskazywanych przez współczesne dyskursy krytyczne; - poznanie podstawowych problemów związanych z zadaniami humanistyki zorientowanej krytycznie oraz z uprawianiem „nowej humanistyki”.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Biblioteka Uniwersytecka UAM; Biblioteka Raczyńskich; zasoby i źródła internetowe (repozytoria cyfrowe, czasopisma internetowe); opracowany w ramach modernizacji przedmiotu korpusu tekstów w wersji elektronicznej; materiały dostarczone przez prowadzącą/ prowadzącego.

Kierunek studiów

filolgia polska

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład, konwersatorium samodzielne przygotowanie, dyskusja, warsztat

Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)

- nie

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

90 h / 3 ECTS

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

- brak

Koordynatorzy przedmiotu

Przemysław Czapliński

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu student:
- potrafi zdefiniować, porównać i wiązać ze sobą rozmaite pojęcia z zakresu współczesnych dyskursów krytycznych (m.in. posthumanizmu, ekokrytyki, studiów nad rzeczami, studiów nad pamięcią, krytyką afektywną, postsekularyzmem), stosując terminologię poprawnie i zgodnie z przeznaczeniem;
- potrafi scharakteryzować i rozumieć związki między współczesnymi dyskursami krytycznymi (metodologiami), literaturą oraz zjawiskami społeczno-politycznymi;
- potrafi zreferować podstawowe założenia konkretnych dyskursów krytycznych oraz aplikować je w działaniu praktycznym (interpretacyjnym, związanym z organizacją dyskusji itp.);
- krytycznie odnosi się do znaczenia i przydatności poszczególnych metodologii w procesie interpretacji literatury;
- potrafi dokonać translacji wiedzy dla zróżnicowanych, także nieprofesjonalnych odbiorców;
- potrafi stworzyć materiały popularyzujące wiedzę z zakresu współczesnych dyskursów krytycznych;
- potrafi dokonać etycznej oceny współczesnych problemów społeczno-politycznych;
- zna, rozumie i ocenia zadania stojące przed współczesną humanistyką, a także proponuje własne rozwiązania problemów.

Kryteria oceniania

Warunki zaliczenia: 1/ Obecność i aktywny udział w zajęciach oraz 2/ przygotowanie materiałów dotyczących współczesnych dyskursów krytycznych – hasło słownikowe. Przedmiot zakończony egzaminem.

Skala ocen:
5,0 – bardzo dobra znajomość zagadnień i zjawisk powiązanych tematycznie z przedmiotem zajęć; wysoki stopień znajomości współczesnych teorii krytycznych; sprawne posługiwanie się pojęciami i kategoriami z zakresu „nowej humanistyki”; wysoki stopień wiedzy na temat powiązań i relacji między poszczególnymi teoriami krytycznymi; bardzo dobra znajomość autorskich teorii krytycznych; umiejętność swobodnego osadzania współczesnych dyskursów krytycznych w kontekstach społeczno-politycznych; umiejętność aplikowania teorii krytycznych do analizy literatury; wysoka świadomość znaczenia przyjęcia danej metody do interpretacji tekstu literackiej; umiejętność analizy i krytycznego podejścia do omawianych metodologii; wysoki stopień wiedzy dotyczących dyskusji nad współczesną humanistyką oraz świadomość zadań stojących przed „nową humanistyką”; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.
4,5 – jak wyżej, z dopuszczalnymi nieznacznymi brakami, szczególnie w zakresie określania powiązań i relacji między poszczególnymi teoriami krytycznymi; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.
4,0 – dobra znajomość współczesnych teorii krytycznych; operowanie pojęciami i kategoriami z zakresu „nowej humanistyki”; zadowalający stopień wiedzy na temat powiązań i relacji między poszczególnymi teoriami krytycznymi; znajomość autorskich teorii krytycznych; średni poziom osadzania współczesnych dyskursów krytycznych w kontekstach społeczno-politycznych; umiejętność aplikowania teorii krytycznych do analizy literatury; orientacja w dyskusjach dotyczących „nowej humanistyki” i jej zadań; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.
3,5 – zadowalająca znajomość współczesnych teorii krytycznych; dopuszczalne pewne pomyłki w osadzaniu teorii krytycznych na tle kontekstów społeczno-politycznych; zadowalająca umiejętność operowania pojęciami i kategoriami z zakresu „nowej humanistyki”; podstawowa znajomość autorskich teorii krytycznych; średni poziom świadomości znaczenia przyjęcia określonej metody do interpretacji tekstu literackiego; niewielka umiejętność wskazania relacji między poszczególnymi teoriami krytycznymi; umiejętność aplikowania teorii do interpretacji tekstów literackich; średnia orientacja w dyskusjach dotyczących „nowej humanistyki”; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.
3,0 – podstawowa znajomość współczesnych dyskursów krytycznych; niewielka umiejętność osadzania teorii krytycznych w kontekstach społeczno-politycznych; nikła umiejętność wskazania powiązań i relacji między teoriami krytycznymi; dostateczna świadomość znaczenia przyjęcia danej teorii do interpretacji tekstu literackiego; pobieżne aplikowanie teorii krytycznych do analizy tekstów literackich; braki w znajomości autorskich teorii krytycznych; wyraźne braki w orientowaniu się w dyskusjach dotyczących „nowej humanistyki” oraz jej zadań; dotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.
2,0 – niedostateczna znajomość współczesnych dyskursów krytycznych; brak umiejętności osadzenia teorii krytycznych w kontekstach społeczno-politycznych; brak świadomości powiązań między poszczególnymi teoriami krytycznymi; brak orientacji w zakresie aplikowania dyskursów krytycznych do interpretacji tekstów literackich oraz konsekwencji przyjęcia danej metody; niedostateczna orientacja w dyskusjach dotyczących „nowej humanistyki”; niezadowalający stopień operowania pojęciami z zakresu „nowej humanistyki”; niedotrzymanie warunków zaliczenia przedmiotu.

Praktyki zawodowe

- brak

Literatura

A Barcz, M. Dąbrowska (red.), Zwierzęta, gender i kultura. Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, E-naukowiec, 2014.
A. Barcz, Realizm ekologiczny. Od ekokrytyki do zookrytyki w literaturze polskiej, Katowice 2016.
A. Gajewska (red.), Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, Poznań 2012.
A. Marzec, Widmontologia: teoria filozoficzna i praktyka artystyczna ponowoczesności, Warszawa 2015.
B. Latour, Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji, Warszawa 2009.
B. Latour, Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci, Kraków 2010.
B. Olsen, W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotów, Warszawa 2013.
Ch. Mouffe, Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie, Warszawa 2015.
E. Domańska, Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, Warszawa 2017.
E. Wichrowska, A. Szczepan-Wojnarska, R. Sendyka, R. Nycz (red.), Historie afektywne i polityki pamięci, Warszawa 2015
Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, oprac. zbiorowe, Warszawa 2014.
G. Agamben, Homo sacer: suwerenna władza i nagie życie, Warszawa 2008
G. Deleuze, F. Guattari, Tysiąc plateau, Warszawa 2015.
J. Buler, Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, Warszawa 2008.
J. Derrida, Gorączka archiwum, Warszawa 2017.
K. Abriszewski, Poznanie, polityka, zbiorowość. Analiza teorii aktora-sieci Bruno Latoura, Kraków 2012.
M. Gdula, Uspołecznienie i kompozycja. Dwie tradycje myśli społecznej a współczesne teorie krytyczne, Warszawa 2015.
Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, oprac. zbiorowe, Warszawa 2014.
P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba (red.), Drzewo poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach, Katowice 2012.
P. Czapliński, A. Mizerka (red.), Kamp. Antologia przekładów, Kraków 2012.
P. Czapliński, R. Nycz, D. Antonik, J. Bednarek, A. Dauksza, J. Misun (red.), Nowa humanistyka: zajmowanie pozycji, negocjowanie autonomii, Warszawa 2017.
P. Sloterdijk, Gniew i czas, Warszawa 2011.
R. Braidotti, Po człowieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.
R. Nycz, A. Legeżyńska (red.), Teoria – literatura – życie: praktykowanie teorii w humanistyce współczesnej, Warszawa 2012.
R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza (red.), Kultura afektu, afekty w kulturze, Warszawa 2015.
R. Nycz, Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki, Warszawa 2017.
R. Sendyka, Od kultury ja do kultury siebie. O zwrotnych formach w projektach tożsamościowych, Kraków 2015.
R. Sendyka, R. Nycz (red.), Pamięć i afekty, Warszawa 2014.
T. Szostek, R. Sendyka, R. Nycz (red.), Od pamięci biodziedzicznej do postpamięci, Warszawa 2013.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-WDK-12PDM-E w USOSweb