Teorie wywrotowe / myślenie krytyczne 03-TW-11SZPDU

Treści programowe dla przedmiotu:
- teorie krytyczne dotyczące człowieka („po człowieku”), podmiotowości, tożsamości, stosunków społecznych, płci, seksualności oraz formy ich obecności w utworach literackich,
- literatura jako forma eksperymentu myślowego; powrót utopii, projektowanie teraźniejszości i przyszłości,
- transmisja idei – z filozofii, antropologii, badań kulturowych do literatury i na odwrót,
- reguły poprawnościowe myślenia – myślenie krytyczne – subwersywność literatury – idee wywrotowe,
- wywrotowość myślenia a odpowiedzialność za sytuację obecną i przyszłość społeczności,
- odbiór teorii wywrotowych: od przechwycenia do kontradykcji,
- wywrotowość treści a wywrotowość form podawczych literatury i eseistyki.

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: Celem przedmiotu Teorie wywrotowe/myślenie krytyczne jest zapoznanie studentów z nośnymi ideami humanistyki współczesnej, takimi jak posthumanizm, ekokrytyka, feminizm, kobietyzm, queer, postkolonializm, studia nad męskością, nagość życia i in. Zadanie to polega zarówno na przedstawieniu tych zagadnień, jak i wyrabianiu w studentach potrzeby, nawyku i umiejętności krytycznego ich rozbioru, samodzielnego myślenia opartego na konfrontacji przeciwnych racji, analizie użytych argumentów i konstrukcji argumentów nowych.

Kierunek studiów

sztuka pisania

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład konwersatoryjny, dyskusja, praca z tekstem.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- rozpoznaje szereg idei obecnych w dzisiejszych dyskursach humanistycznych i społecznych, a także bezpośrednio w literaturze,
- potrafi usytuować teorie wywrotowe w kontekście tradycji myślenia kacerskiego (Adorno) oraz rzeczywistych problemów i wyzwań społecznych,
- zna i potrafi ocenić recepcję omawianych idei w publicystyce i pedagogice społecznej,
- samodzielnie i krytycznie analizuje propozycje szeregu znanych autorów w celu ich pogłębiającego przyswojenia lub dla celów polemicznych,
- jest zdolny do konstruowania wypowiedzi referującej, amplifikującej lub polemicznej w stosunku do omawianych tekstów,
- potrafi umotywować poznawczy i etyczny charakter relacji między myśleniem wywrotowym a myśleniem porządkującym i zabezpieczającym trwałość rzeczywistości.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): student posiada obszerną wiedzę z zakresu omawianych teorii; ze zrozumieniem posługuje się terminologią właściwą danym orientacjom/szkołom; potrafi sprawnie powiązać teoretyczne treści programu zajęć z analizą i interpretacją wybranych tekstów kultury; w razie potrzeby uruchamia konteksty interdyscyplinarne; jest w stanie operacyjnie uruchomić poznane pojęcia w procesie wartościowania.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami.

dobry (db; 4,0): student posiada dobrze ugruntowaną wiedzę z zakresu omawianych teorii; ze zrozumieniem posługuje się podstawową terminologią; potrafi powiązać treści teoretyczne z analizą i interpretacją tekstów kultury; zna konteksty interdyscyplinarne i widzi związek pomiędzy poznanymi pojęciami a procesem wartościowania.

dostateczny plus (+dst; 3,5): student posiada zadowalającą wiedzę z zakresu omawianych teorii; z pewnymi błędami posługuje się podstawową terminologią; widzi związek treści teoretycznych z analizą i interpretacją tekstów kultury; z problemami przywołuje konteksty interdyscyplinarne i z problemami dostrzega związek pomiędzy poznanymi pojęciami a procesem wartościowania.

dostateczny (dst; 3,0): student posiada podstawową wiedzę z zakresu omawianych teorii; z pewnymi błędami posługuje się podstawową terminologią; podejmuje po części udane próby powiązania treści teoretycznych z analizą i interpretacją tekstów kultury; z nie zawsze przywołuje konteksty interdyscyplinarne, z problemami dostrzega związek pomiędzy poznanymi pojęciami a procesem wartościowania.

niedostateczny (ndst; 2,0): student nie posiada podstawowej wiedzy z zakresu omawianych teorii lub jest ona bardzo ograniczona; nie posługuje się podstawową terminologią; nie jest w stanie wykazać powiązania treści teoretycznych z analizą i interpretacją tekstów kultury; nie potrafi przywołać kontekstów interdyscyplinarnych, nie widzi związku pomiędzy poznanymi pojęciami a procesem wartościowania.

Literatura

Zalecana literatura:
G. Agamben, Homo sacer. Suwerenna władza i nagie życie, Warszawa 2008.
B. Latour, Polityka natury, Warszawa 2009.
Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, pod red. A. Gajewskiej, Poznań 2012.
R. Braidotti, Po człowieku, Warszawa 2014.
Y. N. Harari, Homo deus, Kraków 2018.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-TW-11SZPDU w USOSweb