Teoretyczne podstawy komunikacji językowej - spec. komunikacja medialna 03-TPKJ-12PDL-E
Treści programowe dla przedmiotu.
1. Wprowadzenie do komunikacji:
a) istota komunikacji jako zjawiska ogólnoludzkiego,
b) modele komunikacji:
- komunikacja jako transfer informacji,
- komunikacja jako uzgadnianie znaczenia,
- komunikacja jako perswazja,
- komunikacja jako tworzenie społeczności.
c) model kompetencji komunikacyjnej:
- motywacja,
- wiedza,
- umiejętności,
- kontekst.
2. Znakowa natura świata (ogólnosemiotyczny punkt widzenia):
a) znaki naturalne:
- symptomy (oznaki, objawy, wskaźniki),
- obrazy (znaki ikoniczne, ikony).
b) znaki konwencjonalne (arbitralne):
- jednoklasowe,
- dwuklasowe.
3. Filozofia znaku:
a) znak, znaczenie, pojęcie,
b) arbitralność, interpretacja, desygnowanie,
c) konwencja znakowa,
d) znaki i odniesienie,
e) swoboda w interpretacji znaków.
4. Filozoficzne i językoznawcze koncepcje znaczenia:
a) filozoficzne koncepcje znaczenia:
- znaczenie jako element myśli (asocjacjonizm),
- znaczenie jako zachowanie (ujęcie behawioralne),
- znaczenie jako przedmiot i cechy przedmiotów (ujęcie denotacyjno-konotacyjne),
- znaczenie jako związek między wyrażeniami,
- znaczenie jako sposób użycia.
b) językoznawcze koncepcje znaczenia:
- znaczenie a definicja znaczenia,
- konotacja.
c) znaczenie a rozumienie.
5. Społeczny charakter komunikacji językowej:
a) język, czyli obiektywny fakt społeczny:
- język jako rzeczywistość zewnętrzna dla jednostki,
- język jako rodzaj przymusu,
- sankcja jako dowód na istnienie przymusu komunikacyjnego,
- język jako materia stawiająca opór indywidualnym zachowaniom.
b) język, czyli subiektywny fakt indywidualny:
- deontyczność indywidualnych zachowań komunikacyjnych,
- opisowość indywidualnych zachowań komunikacyjnych.
6. Socjolingwistyczne ujęcie komunikacji.
7. Kognitywne ujęcie komunikacji:
a) źródła i początki kognitywizmu,
b) składniki lingwistyki kognitywnej:
- holistyczne patrzenie na język,
- antyformalizm,
- symboliczność jako cecha większości znaków językowych,
- metaforyczność jako podstawowa cecha komunikacji,
- językowy obraz świata: początki badań na językowym obrazie świata, odtwarzanie językowego obrazu świata na podstawie struktury języka (słownictwo, konotacja, kategorie gramatyczne, morfemy słowotwórcze), badania porównawcze, językowy obraz świata jako zjawisko specyficzne dla danej kultury, językowy obraz świata a pojęcie stereotypu.
c) kategoryzacja.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2019/SL: | W cyklu 2018/SL: |
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:
- zreferować podstawowe zagadnienia z zakresu teorii komunikacji językowej,
- interpretować teksty o różnorodnym charakterze i rozpoznawać mechanizmy komunikacyjne, które nimi rządzą,
- tworzyć różne wypowiedzi z uwzględnieniem celu komunikacyjnego, odbiorcy i sytuacji komunikacyjnej.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobre opanowanie wiedzy z zakresu tematyki wykładu, bezbłędne przygotowanie pracy pisemnej, frekwencja obecności na wykładzie ok. 80% i wyższa.
dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami w wykonanym zdaniu, na przykład w zakresie sposobu przedstawienia prezentacji.
dobry (db; 4,0): dobre opanowanie wiedzy z zakresu tematyki wykładu, przygotowanie pracy pisemnej, frekwencja obecności na wykładzie 60-80%.
dostateczny plus (+dst; 3,5): niedostatki w opanowaniu wiedzy przedmiotowej, praca pisemna potwierdzająca braki w wiedzy i umiejętnościach, frekwencja 60-80%.
dostateczny (dst; 3,0): j.w., frekwencja obecności na wykładzie poniżej 60%.
niedostateczny (ndst; 2,0): rażące braki w wiedzy z zakresu tematyki wykładu, niewykonanie zadania pisemnego, nieobecności nieusprawiedliwione powyżej 50%.
Kryteria oceniania:
- aktywność w trakcie zajęć (udział w pracy indywidualnej i zespołowej),
- wartość merytoryczna pracy pisemnej,
- obecność na zajęciach,
- wypowiedź egzaminacyjna.
Literatura
Zalecana literatura:
U. Eco, Od drzewa do labiryntu. Studia historyczne o znaku i interpretacji. Przełożyli Grażyna Jurkowlaniec, Monika Surma-Gawłowska, Joanna Szymanowska i Andrzej Zawadzki, Warszawa 2009.
Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Red. A. Duszak, N. Fairclough, Kraków 2008.
S.P. Morreale, B.H. Spitzberg, J.K. Barge, Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności, przeł. P. Izdebski, A. Jaworska, D. Kobylińska, redakcja naukowa U. Jakubowska, Warszawa 2007.
Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, redakcja naukowa J. Stewart, Warszawa 2007.
R. Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007.
I. Kurcz, Psychologia języka i komunikacji. Wydanie nowe, Warszawa 2005.
Cz. Lachur, Zarys językoznawstwa ogólnego, Opole 2004.
J. Simon, Filozofia znaku. Przełożył J. Merecki, Warszawa 2004.
Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów. Opracowali G. Godlewski, A. Mencel, R. Sulima. Wstęp i redakcja G. Godlewski, Warszawa 2003.
I. Bobrowski, Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków 1998.
A. Weinsberg, Językoznawstwo ogólne, Warszawa 1983.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: