Podmiot literacki: relacje 03-PLR-12SZPDU

Treści programowe dla przedmiotu:
- podmiot w porządku komunikacji literackiej (autor, podmiot literacki, czytelnik, odbiorca),
- wcielenia i ewolucje podmiotu literackiego: średniowieczny scriptor, klasycystyczny poeta doctus, romantyczny poete maudit, poeta faber - awangardowy poeta czynu, nowoczesny i ponowoczesny ironista,
- figury „ja” w literaturze nowoczesnej; podmiot a figury testu – ironia, alegoria, symbol, syllepsis itd.,
- gatunkowe uwarunkowania podmiotu literackiego,
- podmiotowość w literaturze a „prawa człowieka” w różnych systemach społeczno-ekonomicznych.

Cele kształcenia

Cel modułu kształcenia: Celem wykładu Podmiot literacki: relacje jest możliwie wszechstronne omówienie – w perspektywie historycznej i współczesnej – zagadnienia podmiotowości: od „non omnis moriar” do „śmierci autora”. Ujęcie zakłada część teoretyczną oraz sekwencję przybliżeń najbardziej znamiennych przykładów literatury dawnej i dzisiejszej. Wyszczególniona w nazwie przedmiotu relacyjność odnosi się do wnętrza dzieła (podmiot jako składnik konstrukcji tekstu), jak i do rzeczywistości pozaliterackiej (podmiot wobec antropologii i doświadczeń społecznych danego czasu).

Kierunek studiów

sztuka pisania

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład konwersatoryjny, dyskusja, praca z tekstem.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- zna historyczne formy i przemiany podmiotu w literaturze,
- potrafi scharakteryzować relację podmiot – figury tekstowe w literaturze nowoczesnej,
- umie przeanalizować utwór pod kątem roli, jaką odgrywa w nim podmiot – i „sceny”(uwarunkowań konwencjonalnych), na której występuje,
- rozumie zależność między typem (siłą, wyrazistością, stopniem uwidocznienia) podmiotu a filozofią, antropologią i socjologią danego czasu,
- rozpoznaje i analizuje charakter podmiotu w sytuacjach nieoczywistych: w dziełach wielogłosowych, tendencyjnych, „bezautorskich”, imitacyjnych, stylizowanych itd.,
Rozumie zmienny charakter autorytetu, poznawczego i moralnego uwierzytelnienia podmiotu w zależności od przyjętej poetyki, konwencji, strategii autorskiej.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość pojęć z zakresu teorii literatury i kultury, socjologii, filozofii, antropologii kulturowej w zakresie przewidzianym przez kurs, wysoki poziom wiedzy na temat powiązań literatury z kontekstami społecznymi, samodzielność w zakresie krytycznej analizy opanowanych pojęć i praktyczna umiejętność trafnego stosowania opanowanej wiedzy w podejmowanych analizach i interpretacjach tekstów teoretycznych i literackich, biegła umiejętność powiązania treści kursu z procesem wartościowania.

dobry plus (+db; 4,5): dobra znajomość pojęć z zakresu teorii literatury i kultury, socjologii, filozofii, antropologii kulturowej w zakresie przewidzianym przez kurs, wysoki poziom wiedzy na temat powiązań literatury z kontekstami społecznymi, samodzielność w zakresie krytycznej analizy opanowanych pojęć i praktyczna umiejętność trafnego stosowania opanowanej wiedzy w podejmowanych analizach i interpretacjach tekstów teoretycznych i literackich, nieznacznie ograniczona umiejętność powiązania treści kursu z procesem wartościowania.

dobry (db; 4,0): dobra znajomość pojęć z zakresu teorii literatury i kultury, socjologii, filozofii, antropologii kulturowej w zakresie przewidzianym przez kurs, wysoki poziom wiedzy na temat powiązań literatury z kontekstami społecznymi, samodzielność w zakresie krytycznej analizy opanowanych pojęć i praktyczna umiejętność trafnego stosowania opanowanej wiedzy w podejmowanych analizach i interpretacjach tekstów teoretycznych i literackich; dopuszczalne niewielkie pomyłki lub nieznaczne niedociągnięcia w zakresie posiadanej wiedzy i umiejętności praktycznego jej wykorzystania.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość pojęć z zakresu teorii literatury i kultury, socjologii, filozofii, antropologii kulturowej w zakresie przewidzianym przez kurs, przyzwoity poziom wiedzy na temat powiązań literatury z kontekstami społecznymi, samodzielność w zakresie krytycznej analizy opanowanych pojęć i praktyczna umiejętność trafnego stosowania opanowanej wiedzy w podejmowanych analizach i interpretacjach tekstów teoretycznych i literackich. Dopuszczalne braki w zakresie wiedzy, nieuniemożliwiające jednak praktycznego wykorzystania posiadanej wiedzy w interpretacjach inicjowanych przez prowadzącego.

dostateczny (dst; 3,0): podstawowa znajomość pojęć z zakresu teorii literatury i kultury, socjologii, filozofii, antropologii kulturowej w zakresie przewidzianym przez kurs, podstawowy poziom wiedzy na temat powiązań literatury z kontekstami społecznymi, niska samodzielność w zakresie krytycznej analizy opanowanych pojęć i słaba praktyczna umiejętność trafnego stosowania opanowanej wiedzy w podejmowanych analizach i interpretacjach tekstów teoretycznych i literackich. Wyraźne braki w zakresie wiedzy, wymagające pomocy prowadzącego w podejmowaniu działań interpretacyjnych, ale ich nie uniemożliwiające.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość pojęć z zakresu teorii literatury i kultury, socjologii, filozofii, antropologii kulturowej w zakresie przewidzianym przez kurs, niedopuszczalnie niski poziom wiedzy na temat powiązań literatury z kontekstami społecznymi, brak samodzielności w zakresie krytycznej analizy opanowanych pojęć i niewystarczająca umiejętność ich definiowania i wykorzystania oraz wynikające z tego dalsze braki w zakresie efektów kształcenia zdefiniowanych dla przedmiotu.

Literatura

Zalecana literatura:
R. Nycz, Tropy „ja". Koncepcje podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia, „Teksty Drugie” 1994, nr 2.
A . Bielik-Robson, Duch powierzchni. Rewizja romantyczna i filozofia, Kraków 2004.
A. Czabanowska-Wróbel, Utopia powtórzenia Powtórzenie, podmiotowość, pamięć w literaturze modernizmu, Kraków 2019.
„Ja" w przestrzeniach aksjologicznych. Z problematyki podmiotowości w literaturze XIX-XXI wieku, pod red. L. Zwierzyńskiego, M. Wiszniowskiej, P. Paszka, Katowice 2017.
E. Hyży, Kobieta, ciało, tożsamość. Teorie podmiotu w filozofii feministycznej końca XX wieku, Kraków 2003.
R. Barthes, Śmierć autora, „teksty Drugie” 1999, nr 1-2.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-PLR-12SZPDU w USOSweb