Przekład literacki poezji łacińskiej 03-PLP-21KDM

Treści programowe dla przedmiotu:
- tradycja przekładu wybranych utworów z poezji łacińskiej (na języki nowożytne, na język polski),
- różne strategie przekładu poezji łacińskiej (udomowienie, egzotyka, archaizacja, nacjonalizacja, uwspółcześnienie, zmiana decorum) – ocena istniejących i własne propozycje,
- zagadnienia szczegółowe, w tym wersyfikacyjne w przekładzie poezji łacińskiej,
- imitatio, aemulatio, contaminatio, czyli o plagiacie i prawie autorskim w odniesieniu do poezji łacińskiej,
- dodatki tłumacza, czyli didaskalia i przypisy wspomagające przekład poezji łacińskiej; ocena istniejących i próba stworzenia własnych przekładów poezji łacińskiej.

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: - przekazanie wiedzy z zakresu historii przekładów poezji łacińskiej na inne języki, - przekazanie wiedzy z podstawowej problematyki przekładu (kwestia wierności , wyboru między udomowieniem a egzotyką, archaizacji itp.), - przekazanie wiedzy na temat modeli wersyfikacji w przekładach z literatury antycznej, - kształtowanie umiejętności analizy i interpretacji strategii translatorskich zastosowanych w przekładach, - kształtowanie umiejętności klasyfikacji i oceny przypisów i komentarzy wspierających przekład, - kształtowanie świadomości funkcjonowania przez wieki odmiennych typów „ prawa autorskiego”.

Kierunek studiów

filologia klasyczna

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Dyskusja, praca z tekstem, metoda analizy przypadków, uczenie problemowe (problem-based learning), rozwiązywanie zadań, metoda badawcza (dociekania naukowego).

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

II rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Umiejętność przekładu na język polski poezji łacińskiej z użyciem słownika. Potwierdzona umiejętność interpretacji językowej tekstów oryginalnych (fleksja, składnia zdania pojedynczego i złożonego).

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2018/SZ:

Ewa Skwara

W cyklu 2021/SZ:

Elżbieta Wesołowska

W cyklu 2023/SZ:

Monika Miazek-Męczyńska

Efekty kształcenia

Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- wskazać główne tendencje przekładowe obowiązujące w literaturze polskiej (i europejskiej) na przestrzeni różnych epok w odniesieniu do poezji łacińskiej,
- wyjaśnić pojęcia z zakresu sztuki przekładu niezbędne w przekładach poezji łacińskiej,
- łączyć kontekst historyczny i kulturowy z wyborem strategii przekładowych na przestrzeni wieków w odniesieniu do przekładu poezji łacińskiej,
- ocenić zastosowane przez tłumacza strategie na konkretnym przykładzie poezji łacińskiej,
- tworzyć własne strategie przekładu poezji łacińskiej.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość tradycji przekładu literatury antycznej na języki nowożytne; swobodne posługiwanie się pojęciami z zakresu sztuki przekładu; pełna świadomość zależności między kontekstem historycznym i kulturowym a wyborem strategii przekładowych; znacząca umiejętność oceny strategii zastosowanych przez tłumacza; znacząca umiejętność zaproponowania własnych strategii przekładu.

dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra wiedza, umiejętności i kompetencje personalne i społeczne; j.w., z nieznacznymi niedociągnięciami i nieścisłościami.

dobry (db; 4,0): dobra znajomość tradycji przekładu literatury antycznej na języki nowożytne; poprawne posługiwanie się pojęciami z zakresu sztuki przekładu; pełna świadomość zależności między kontekstem historycznym i kulturowym a wyborem strategii przekładowych; zadowalająca umiejętność oceny strategii zastosowanych przez tłumacza; zadowalająca umiejętność zaproponowania własnych strategii przekładu.

dostateczny plus (+dst; 3,5): dostateczna znajomość tradycji przekładu literatury antycznej na języki nowożytne; zadowalające posługiwanie się pojęciami z zakresu sztuki przekładu; niewielka świadomość zależności między kontekstem historycznym i kulturowym a wyborem strategii przekładowych; niewielka umiejętność oceny strategii zastosowanych przez tłumacza; niewielka umiejętność zaproponowania własnych strategii przekładu.

dostateczny (dst; 3,0): niewielka znajomość tradycji przekładu literatury antycznej na języki nowożytne; w niewielkim stopniu zadowalające posługiwanie się pojęciami z zakresu sztuki przekładu; nikła świadomość zależności między kontekstem historycznym i kulturowym a wyborem strategii przekładowych; nikła umiejętność oceny strategii zastosowanych przez tłumacza; nikła umiejętność zaproponowania własnych strategii przekładu.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość tradycji przekładu literatury antycznej na języki nowożytne; brak umiejętności posługiwanie się pojęciami z zakresu sztuki przekładu; niedostrzeganie zależności między kontekstem historycznym i kulturowym a wyborem strategii przekładowych; brak umiejętności oceny strategii zastosowanych przez tłumacza; Brak umiejętności zaproponowania własnych strategii przekładu.

Literatura

Zalecana literatura:
Wydania tekstów oryginalnych do przekładu wskazane przez wykładowcę. Zalecany dobór różnych gatunków (liryka, epika, dramat) o dużej różnorodności problemów translatorskich.

S. Barańczak, Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dołączeniem małej antologii przekładów, Poznań 1992.
Pisarze polscy o sztuce przekładu 1440-1974. Antologia, wybrał teksty, napisał wstęp i komentarz Edward Balcerzan, Poznań 1977.
„Literatura na świecie”, Numer antyczny, 8-9/1996.
„Przekładaniec”. Antiqua ac nova. 1-2/2007 numer 18-19.
„Symbolae Philologorum Posnaniensium”, Rzecz o tłumaczach i tłumaczeniach literatury antycznej XVI/2004.
Wstępy „od tłumacza” w publikowanych przekładach dzieł antycznych (wybór należy do wykładowcy).

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-PLP-21KDM w USOSweb