Portrety aktorów 03-PA-12FKMDL
Treści programowe dla przedmiotu:
- miejsce opisu gry aktorskiej w recenzji filmowej,
- aktorstwo a charakteryzacja,
- aktorstwo komediowe a aktorstwo dramatyczne,
- z refleksji teoretycznych: aktorstwo socrealistyczne,
- z refleksji teoretycznych: aktorstwo wg Roberta Bressona,
- nagroda na początku drogi - galeria portretów: najmłodsi laureaci nagrody im. Zbyszka Cybulskiego (np. Agnieszka Żulewska, Marta Nieradkiewicz, Dawid Ogrodnik, Bartosz Bielenia),
- o pracy i studiach aktorskich - spotkanie z aktorką lub aktorem,
- mroczne widmo Złotej Maliny - o nieudanych występach aktorskich,
- portrety wybranych aktorek i aktorów: Katarzyny Figury (klucz "seksbomby"), Liv Ullmann (praca aktorska w zbliżeniu), Sidneya Poitiera (pierwszego czarnoskórego laureata Oscara za rolę pierwszoplanową),
- jedna postać - wiele aktorów: hrabia Dracula,
- jedna postać - wiele aktorek: kobieta android.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2019/SL: | W cyklu 2022/SL: | W cyklu 2020/SL: | W cyklu 2018/SL: | W cyklu 2023/SL: | W cyklu 2021/SL: |
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- właściwie przywołuje i opisuje podstawowe terminy dotyczące aktorstwa filmowego (np. pojęcia roli, postaci, aktorskich środków wyrazu, emploi),
- przywołuje omówione problemy teoretyczne związane z aktorstwem (cielesność aktora, emploi, obsadzanie po tzw. „warunkach”; relację aktorstwo – charakteryzacja; aktorstwo socrealistyczne, aktorstwo wg Bressona),
- potrafi szczegółowo analizować środki gry aktorskiej (ruch, gestykulację, mimikę, pracę głosem) oraz funkcjonalnie je interpretować w odniesieniu do przedstawionego fragmentu filmu i jego całości;
- ma świadomość złożoności problematyki aktorstwa filmowego.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): szczegółowa wiedza na temat omawianej problematyki i terminologii, wykorzystana w zadaniu zaliczeniowym i dyskusjach na zajęciach; doskonała umiejętność analizy środków wyrazu aktorskiego (mimiki, gestykulacji, ruchu, pracy głosem) w wybranej scenie wraz z ich funkcjonalną interpretacją w odniesieniu do fragmentu filmu i jego całości; erudycyjne, trafne uwagi kontekstowe, wykraczające poza znajomość analizowanego fragmentu filmu i prezentujące dodatkową wiedzę studentki/studenta;
dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z niewielkimi niedociągnięciami;
dobry (db; 4,0): dobra znajomość omawianej problematyki i terminologii, częściowo wykorzystana w zadaniu zaliczeniowym; zadowalająco opanowana umiejętność analizy środków wyrazu aktorskiego (mimiki, gestykulacji, ruchu, pracy głosem) w wybranej scenie wraz z ich funkcjonalną interpretacją w odniesieniu do fragmentu filmu i jego całości;
dostateczny plus (+dst; 3,5): wystarczająca wiedza na temat omawianej problematyki i terminologii, częściowo wykorzystana w zadaniu zaliczeniowym; wystarczająco opanowana umiejętność analizy środków wyrazu aktorskiego (mimiki, gestykulacji, ruchu, pracy głosem) w wybranej scenie wraz z ich funkcjonalną interpretacją w odniesieniu do fragmentu filmu;
dostateczny (dst; 3,0): nieuporządkowana wiedza z zakresu omawianych zagadnień; opanowana w stopniu podstawowym umiejętność analizy środków wyrazu aktorskiego (mimiki, gestykulacji, ruchu, pracy głosem) w wybranej scenie wraz z ich funkcjonalną interpretacją w odniesieniu do fragmentu filmu; niedociągnięcia i/lub uproszczenia w analizie i interpretacji;
niedostateczny (ndst; 2,0): brak znajomości omawianych zagadnień i nabycia nowych umiejętności, nieusprawiedliwiona nieobecność na kolokwium zaliczeniowym.
Kryteria oceniania:
- obecność na zajęciach (dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności; każdą kolejną nieobecność należy odpracować lub usprawiedliwić, przy czym uzyskanie zaliczenia nie jest możliwe, gdy opuszczono ponad 50% zajęć),
- udział w kolokwium pisemnym: zadanie – analiza gry aktorskiej na podstawie kilku przedstawionych fragmentów filmów; tytuły filmów zostaną podane studentom na miesiąc przed zaplanowanym kolokwium, by mieli oni możliwość zapoznania się z całością utworów.
Literatura
Zalecana literatura
Lektury obowiązkowe:
I. Cegiełkówna, Idol, czyli krótka historia pewnej nagrody, „Kino” 2005, nr 10, s. 10-11.
D. Jarząbek-Wasyl, Pudełko ze szminkami. Warsztat charakteryzatorski aktora w XIX wieku, „Pamiętnik Teatralny” 2015, nr 3-4, s. 143-179.
J. Kasprzak, Najważniejsza jest świadomość (wywiad z Jarosławem Gajewskim), https://teatralny.pl/rozmowy/najwazniejsza-jest-swiadomosc,3036.html [dostęp: 13.04.2021].
J. Kołodziejczyk, Twarze barbarzyńcy. Stereotypy czarnych w kinie hollywoodzkim, „Kino” 1996, nr 12, s. 18-20.
A. Młyński, Sex machina. Androidy w pułapce płci, „EKRANy” 2020, nr 3, s. 30-34.
M. Niecikowska, Socrealistyczne aktorstwo – postulaty i praktyka, „Kwartalnik Filmowy” 2002, nr 1, s. 261-266.
D. Ratajczak, Teatr albo „trzeba mieć ciało”, „Teksty” 1977, nr 2, s. 116-134.
G. Stachówna, Kinowi Proteusze. Ciało jako narzędzie i środek artystyczny, „Kwartalnik Filmowy” 2013, nr 83-84, s. 117-127.
G. Stachówna, Władcy wyobraźni. Sławni bohaterowie filmowi, Kraków 2006, s. 133-146.
B. Stolarska, R. Bresson. Przygody ducha, w: Mistrzowie kina europejskiego, red. K. Sobotka, Łódź 1996, s. 77-99.
K. Jones, Czyny mówią głośniej niż słowa, "EKRANy" 2016, nr 3-4, s. 8-13.
Lektury uzupełniające:
D. Bierczyńska, Pomagam uwierzyć w postać, „Kino” 2015, nr 6, s. 46-48.
K. Bjørnstad, Liv Ullmann. Linie życia, Gdańsk 2007.
J. Cegiełka, Nagrody „Kina” 2017, „Kino” 2018, nr 4, s. 6-9.
I. Cegiełkówna, Nie rozmieniaj się na drobne, „Kino” 2017, nr 4, s. 6-8.
K. Flader-Rzeszowska, Studium spojrzenia, „Teatr” 2020, nr 1, s. 31-34.
M. Głowiński, Nowomowa, w: Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, wyd. IV, Lublin 2012, s. 173-182.
M. Grabias, Pożegnanie z Draculą. Jak współczesne kino uśmierciło demona, w: Oblicza wampiryzmu, red. A. Depta, S. Cieśliński, M. Wolski, Wrocław 2018, s. 109-124.
E. Havelke, Transformacja. Katarzyna Figura i Adrianna Biedrzyńska, „Dialog” 2020, nr 1, wersja online: http://www.dialog-pismo.pl/w-numerach/transformacja-katarzyna-figura-i-adrianna-biedrzynska
[dostęp: 1.04.2021 r.].
A. Helman, J.J. Szczepański, A. Jackiewicz, J. Fuksiewicz, J. Płażewski, R. Marszałek, Miejsce aktora w recenzji filmowej (ankieta), „Kino” 1971, nr 7, s. 32-35.
M. Janion, Wampir. Biografia symboliczna, Gdańsk 2004 (fragmenty).
T. Jopkiewicz, Ciemna gwiazda, „Film” 1998, nr 1, s. 54.
R. Knight, The Women of Auteur Film: Liv Ullmann, https://womenwriteaboutcomics.com/2017/03/women-auteur-film-liv-ullmann/ [dostęp: 13.04.2021].
K. Kwiatkowski, M. Bałaga, Przełamać wstyd (wywiad z M. Nieradkiewicz), „Kino” 2018, nr 12, s. 50-53.
J. Lewandowska, Mówię nie zacietrzewieniu i nietolerancji (wywiad z A. Żulewską), „Kino” 2016, nr 7, s. 38-40.
M. Łaziński, „Murzyn” i „Murzynka”, porada na stronie Rady Języka Polskiego, https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1892:murzyn-i-murzynka&catid=44&Itemid=208
M. Maniewski, Katarzyna i Kasia. O aktorstwie Katarzyny Figury, „Kino” 2003, nr 12, s. 20-21.
J.K. Onegdaj, Dla mnie, seksbomba!, „Film” 1999, nr 7, s. 28-37.
M. Pawlicki, Katarzyna Figura, „Film” 1988, nr 11, s. 6-7.
J. Płażewski, Jak opisać sztukę aktora, „Kino” 2005, nr 12, s. 14-19.
A. Różdżyńska, Aktor z powołania (wywiad z B. Bielenią), „Kino” 2020, nr 6, s. 44-47.
M. Sendecka, Zawód czarodziej, „Kino” 2002, nr 03, s. 24-27.
J. Sławińska, Chcę, żeby widz mi uwierzył (wywiad z D. Ogrodnikiem), „Kino” 2018, nr 5, s. 52-55.
B. Stolarska, Bresson – kino odkupienia, „Kino” 2000, nr 4, s. 10-14.
L. Ullmann, Przemiany, Warszawa 1988.
P. Włodek, Oswojenie i walka. Sidney Poitier i Harry Belafonte w amerykańskim kinie lat 50. i 60., „Kwartalnik Filmowy” 2012, nr 80, s. 120-138.
A. Zuchora, Najtrudniejsze są strzały w głowę, „Film” 2009, nr 12, s. 46-48.
P. Zwierzchowski, Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu, Warszawa 2000 (zwłaszcza rozdział Słowo – gest – kostium, s. 95-124).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: