Literatura staropolska i oświeceniowa 03-LSO-11PDM-E

Dzieła literatury polskiej epok średniowiecza, renesansu, baroku i oświecenia oraz ich usytuowanie w procesie rozwojowym literatury rodzimej i na tle literatur powszechnych.
Przebieg procesu historycznoliterackiego w średniowieczu, renesansie, baroku i oświeceniu oraz jego jednostki: formacje, epoki, prądy, kierunki, nurty, style.
Proces historycznoliteracki epok staropolskich i oświecenia na tle przekształceń kultury rodzimej i europejskiej (oraz różnorodnych zjawisk z dziejów kultury, takich jak humanizm, reformacja, sarmatyzm).
Historia jako determinanta i kontekst zjawisk literackich epok staropolskich i oświecenia
Historia literatury a dzieje idei i filozofii – ich wzajemne relacje, inspiracje, konteksty.
Literatura dawna wobec innych sztuk.
Metarefleksja literacka epok staropolskich i oświecenia (autotematyzm literatury, poetyki sformułowane, rola retoryki jako teorii i praktyki komunikacyjnej, podstawowe pojęcia i kategorie estetyczne).
Egzystencjalny wymiar literatury dawnej (literatura jako wyraz doświadczenia egzystencjalnego), parenetyka, literatura a etyka).
Biografie twórcze wybitnych autorów staropolskich i oświeceniowych.
Literatura staropolska i oświecenia jako wyraz przeżyć zbiorowych oraz źródło wzorców postaw społecznych (w tym patriotycznych); literatura oświecenia postanisławowskiego wobec dramatu rozbiorów.
Trzy kluczowe tradycje kultury europejskiej (antyczna grecko-rzymska, hebrajska i chrześcijańska) jako tradycja własna literatury epok staropolskich i oświecenia.
Literatura staropolska i oświeceniowa w ujęciu komparatystycznym (jej pokrewieństwa z innymi literaturami europejskimi oraz „obszary swoistości”); dwujęzyczność polskiej literatury dawnej.
Życie literackie, instytucje kulturotwórcze oraz geografia literacka epok staropolskich i oświecenia.
Rozwój form podawczych literatury oraz języka artystycznego w epokach staropolskich i w oświeceniu.
Literatura polskiego średniowiecza, renesansu, baroku i oświecenia jako tradycja oraz układ odniesienia dla kultury i literatury epok następnych; rola literatury oraz kultury staropolskiej i oświecenia w budowaniu współczesnej tożsamości zbiorowej Polaków.
Praktyczne i teoretyczne aspekty warsztatu literaturoznawczego (ze zwróceniem uwagi na specyfikę warsztatu historyka literatury epok staropolskich i oświecenia).
Doskonalenie umiejętności sporządzania pisemnej wypowiedzi naukowej o charakterze literaturoznawczym.

Cele kształcenia

- zaznajomienie studentów z dziełami i arcydziełami literatury polskiej epok staropolskich i oświecenia wraz z umiejętnością wielostronnego odniesienia ich do kontekstu przemian historycznych i kulturowych; - doskonalenie umiejętności analizy, interpretacji i wartościowania dzieła literackiego z zastosowaniem pogłębionej wiedzy teoretycznoliterackiej i historycznoliterackiej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na specyfikę tekstów powstałych w średniowieczu, renesansie, baroku i oświeceniu; - doskonalenie umiejętności operowania kategoriami historyczno- i estetycznoliterackimi, jak również posługiwania się wiedzą i kompetencjami z zakresu innych modułów kształcenia polonistycznego (w tym „Nauki pomocnicze”, „Poetyka z analizą dzieła literackiego”, „Wiedza o historycznym rozwoju polszczyzny”, „Teoria literatury”, „Literatura powszechna”); - doskonalenie umiejętności formułowania samodzielnych wypowiedzi ustnych i pisemnych na temat literatury oraz kultury epok staropolskich i oświecenia (z uwzględnieniem specyfiki warsztatu literaturoznawczego); - poszerzanie świadomości komparatystycznego oraz interdyscyplinarnego statusu wiedzy o literaturze i kulturze epok staropolskich i oświecenia; - pogłębianie wrażliwości humanistycznej oraz kształcenie postawy dojrzałego uczestnictwa w kulturze.

Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć

Biblioteka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej

Kierunek studiów

filologia polska

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

konwersatorium (zaprojektowana i moderowana przez prowadzącego zajęcia dyskusja w grupach, na podstawie przeczytanych uprzednio dzieł literackich i opracowań naukowych), elementy wykładu, konsultacje indywidualne)

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

II stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Koordynatorzy przedmiotu

Krzysztof Skibski

Efekty kształcenia

Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów kształcenia student potrafi:
Wskazać arcydzieła i ważne utwory literackie średniowiecza, renesansu, baroku i oświecenia, a także zreferować ich problematykę oraz kształt estetyczny z użyciem terminologii literaturoznawczej.
Analizować, interpretować i wartościować teksty literackie epok staropolskich i oświecenia z wykorzystaniem pogłębionej wiedzy z zakresu wybranych metodologii badań literackich oraz dobrze orientować się wśród głównych historycznych systemów komunikacji literackiej (takich jak obiegi literackie, formy gatunkowe, struktury podawcze, języki artystyczne).
Rozpoznać i scharakteryzować różnorodne idee filozoficzne i estetyczne stymulujące rozwój literatury oraz kultury w epokach staropolskich i oświeceniu.
Sprawnie posługiwać się wiedzą o wydarzeniach i zjawiskach z zakresu historii Polski oraz wyjaśnić ich wpływ na rozwój literatury i kultury polskiej epok staropolskich i oświecenia.
Dokonać periodyzacji literatury epok staropolskich i oświecenia, umieścić ją w szerokim kontekście kulturowym.
Dostrzec powiązania literatury, kultury i sztuki epok staropolskich i oświecenia z literaturą, kulturą i sztuką powszechną.
Samodzielnie zrealizować zadanie badawcze (z zastosowaniem w praktyce elementów historycznoliterackiej procedury badawczej, takich jak dobór i analiza źródeł, rozpoznanie stanu badań, zdefiniowanie i analiza problemu poznawczego, skonstruowanie spójnego wywodu argumentacyjnego, sformułowanie wniosków) z wykorzystaniem pogłębionej wiedzy o literaturze epok staropolskich i oświecenia.
Samodzielnie i sprawnie operować informacją naukową (w tym wyszukiwać, analizować, oceniać i selekcjonować informacje dotyczące literatury epok staropolskich i oświecenia, dobierać właściwe edycje tekstów, posługiwać się słownikami i kompendiami literaturoznawczymi, bibliotekami cyfrowymi) oraz zastosować ją w konkretnym kontekście poznawczym i zawodowym.
Sprawnie operować pisemną formą wypowiedzi naukowej, a także przygotować wystąpienie w dyskusji, przedstawić (także w formie prezentacji multimedialnej) i uzasadnić swoje stanowisko z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz formułować na tej podstawie uargumentowane merytorycznie wnioski, które mogą mieć zastosowanie w konkretnych sytuacjach zawodowych.
Aktywnie uczestniczyć (samodzielnie i zespołowo) w podejmowaniu działań profesjonalnych, realizować potrzebę doskonalenia wiedzy i kompetencji oraz zaszczepiać ją innym.
Wyjaśnić rolę literatury i kultury epok staropolskich i oświecenia w budowaniu tożsamości zbiorowej i więzi społecznych oraz wykorzystać tę kompetencję w osobistym udziale w różnych formach życia zbiorowego, a także w pielęgnowaniu dziedzictwa kulturowego Europy, Polski i Wielkopolski.

Kryteria oceniania

- obecność, przygotowanie i jakość uczestnictwa w zajęciach konwersatoryjnych;
- stopień zaznajomienia się z materią przedmiotową (ujętą w przedłożonym studentom spisie lektur);
- postępy w umiejętności operowania wiedzą zaczerpniętą z literatury przedmiotu (opracowań);
- poziom merytoryczny i warsztatowy pracy pisemnej;
- poziom wiedzy i umiejętności zaprezentowanych na egzaminie.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-LSO-11PDM-E w USOSweb