Literackie, kulturowe i etniczne regionalizmy bałkańskie 03-LKER-12BADL

Treści programowe dla przedmiotu:
- prezentacja na poziomie podstawowym pojęć z kompendium antropologicznego służących zrozumieniu kulturowo-etniczno-regionalnej specyfiki Bałkanów: konstrukt, wyróżniki, stereotypy, tożsamość, ideologia, struktury długiego i krótkiego trwania),
- przedstawienie na poziomie podstawowym kategorii antropologicznych warunkujących budowanie odrębności literackiej, kulturowej i etnicznej,
- prezentacja na poziomie podstawowym nowoczesnych teorii konstruowania odrębności etnicznej, narodowej literackiej i kulturowej z odniesieniem do specyfiki bałkańskiej,
- prezentacja różnych koncepcji narodowotwórczych w odniesieniu do przeszłości i teraźniejszości poszczególnych krajów bałkańskich,
- przedstawienie współczesnego zróżnicowania etnicznego poszczególnych krajów bałkańskich ze względu na wyróżniki. literackie i antropologiczne,
- prezentacja wybranych nurtów współczesnych koncepcji budowania odrębności w przestrzeni społeczno-kulturowej i literackiej krajów bałkańskich,
- wskazanie czynników kształtujących rozmaite mitologie odrębności w perspektywie lokalnych kultur i literatur krajów bałkańskich,
- ukazanie relatywności pojęcia Bałkanów jako odrębnego regionu w perspektywie antropologicznej.

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: a) interpersonalne: - student rozwija zdolności krytyczne i samokrytyczne, - umiejętność pracy w grupie, interpretacji zjawisk kulturowych, w tym docenienia różnorodności kulturowej i wielokulturowej. b) instrumentalne: - student potrafi analizować i syntezować wiedzę (szczególnie w odniesieniu do tekstów), - zdobywa wiedzę ogólną z zakresu terminologii etnologicznej i interpretacji antropologicznej zjawisk kulturowych, literackich i etnicznych (z ukierunkowaniem na specyfikę krajów bałkańskich). c) systemowe: - student zdobywa umiejętność uczenia się, - rozwija zdolność do samodzielnej pracy i poznaje zasady rozumienia tych kultur z perspektywy kultury własnej (w tym zwyczajów).

Kierunek studiów

bałkanistyka

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, wykład problemowy, dyskusja, praca z tekstem, praca w grupach.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

5 (2+3)

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

I rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Przydatne będą podstawowe pojęcia i terminy z zakresu wiedzy o społeczeństwie.

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia z zakresu antropologii kulturowej i literackiej pomocne przy zrozumieniu specyfiki etnicznej i kulturowej regionu Bałkanów,
- potrafi zdefiniować, na czym polegają procesy etniczne, kulturowe, społeczne i literackie w ujęciu antropologicznym i w odniesieniu do Bałkanów,
- potrafi odnieść wiedzę z zakresu etniczności do przeszłości poszczególnych krajów bałkańskich oraz współczesnej sytuacji Bałkanów,
- potrafi zdefiniować i opisać realia krajów bałkańskich z perspektywy literackich i kulturowych wyróżników regionalizmu,
- zyskuje umiejętność interpretacji współczesnej sytuacji kulturowo-etnicznej Bałkanów,
- zyskuje umiejętność analizy i syntezy różnorodnych tekstów, formułowania logicznych wniosków oraz budowania argumentacji służącej dyskusji na temat regionalizmu bałkańskiego w kontekście kulturowym, etnicznym i literackim.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość tematów i problemów badawczych z zakresu literackiego, kulturowego i etnicznego regionalizmu bałkańskiego, bardzo dobra umiejętność analizy wybranych problemów badawczych, analizy i syntezy różnorodnych tekstów i powiązania ich z teoriami analitycznymi oraz z wydarzeniami historycznymi, procesami społecznymi i zmianami kulturowymi dotyczącymi obszaru Bałkanów.

dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami.

dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: słabsza znajomość tematów i problemów badawczych z zakresu literackiego, kulturowego i etnicznego regionalizmu bałkańskiego, słabsza umiejętność analizy wybranych problemów badawczych, analizy i syntezy różnorodnych tekstów i powiązania ich z teoriami analitycznymi oraz z wydarzeniami historycznymi, procesami społecznymi i zmianami kulturowymi dotyczącymi obszaru Bałkanów.

dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość tematów i problemów badawczych z zakresu literackiego, kulturowego i etnicznego regionalizmu bałkańskiego, zadowalająca umiejętność analizy wybranych problemów badawczych, analizy i syntezy różnorodnych tekstów i powiązania ich z teoriami analitycznymi oraz z wydarzeniami historycznymi, procesami społecznymi i zmianami kulturowymi dotyczącymi obszaru Bałkanów.

dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca znajomość tematów i problemów badawczych z zakresu literackiego, kulturowego i etnicznego regionalizmu bałkańskiego, słabsza umiejętność analizy wybranych problemów badawczych, powiązania ich z teoriami analitycznymi oraz z wydarzeniami historycznymi, procesami społecznymi i zmianami kulturowymi.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość tematów i problemów badawczych z zakresu literackiego, kulturowego i etnicznego regionalizmu bałkańskiego, niezadowalająca umiejętność analizy wybranych problemów badawczych, powiązania ich z teoriami analitycznymi oraz z wydarzeniami historycznymi, procesami społecznymi i zmianami kulturowymi.

Literatura

Zalecana literatura:
Bałkanistyka Polska. Materiały z posiedzeń Naukowych Komisji Bałkanistycznej przy Komitecie Słowianoznawstwa PAN w latach 1972-73.
Barth F. Grupy i granice etniczne: społeczna organizacja różnic kulturowych,[w:] M. Kempy, E. Nowicka (red.) Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, PWN, Warszawa, 2004, s. 348-377.
Branda A. C., On the Ethnological And Anthropological Trends in Eastern And Central Europe, “Studia Universitatis Babes-Bolyai, Studia Europea” XLIII, 1-2, 1998.
Clifford J., Praktyki przestrzenne: badania terenowe, podróże i praktyki dyscyplinujące w antropologii, [w:] M. Kempny, E. Nowicka (wyb.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, Warszawa 2004, s.139-179.
Debeljak A., Zmierzch idoli, s. 206-241.
Drljaca D., Przynależność religijna jako podstawa tożsamości etnicznej (…), „Sprawy Narodowościowe”, t. II 1993, z. 1(2), s. 127-134.
Gołembski F., Geokulturowe uwarunkowania stosunków politycznych na Bałkanach, [w:] W. Konarski, A. Koseski (red.) Bałkany. Etnokulturowe podłoże konfliktów, Pułtusk 2005, s.69 –91.
Hill R., My Europejczycy, wyd. Jacek Santorski, Warszawa 2004 („Słowianie – kulturowy bigos”).
Kadare I., Krew za krew, Czytelnik, Warszawa 1988.
Kim Song-Ki, Residential Culture and National Characteristics of Romania, “Symposia.
Caiete de etnologie si antropologie”, 2004, s. 375-385.
Konarski W., Nacjonalizm i pojęcia powiązane. Interpretacje autorskie oraz wybrana egzemplifikacja, [w:] Bałkany. Etnokulturowe podłoże konfliktów, W. Konarski, A. Koseski (red.), Pułtusk 2005, s.11 – 68.
Koseski A., Bałkańskie konflikty etniczne na przełomie XX i XXI stulecia, [w:] W. Konarski, A. Koseski (red.) Bałkany. Etnokulturowe podłoże konfliktów, Pułtusk 2005, s. 93- 120.
Lubonja F., Nostalgia i ból, [w:] F. Modrzejewski M. Sznajderman (red.) Eseje o tęsknocie za komunizmem, wyd. Czarne, Wołowiec 2002.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-LKER-12BADL w USOSweb