Komputerowy skład wydawnictw - spec. wydawnicza 03-KSW-22Z
Treści programowe dla przedmiotu:
- architektura komputerów osobistych, systemy operacyjne, redakcyjne i graficzne aplikacje użytkowe (relacje hardware – software),
- digitalizacja tekstu: wczytanie tekstu skanerem przy pomocy programu OCR (ABBY Fine Reader); wstępne przygotowanie tekstu (korekta półautomatyczna w programach MS Word i LibreOffice.org Writter), wybór formatu tekstu (zachowanie atrybutów czcionki, rezygnacja z formatowania akapitowego); wybór formatu pliku (omówienie filtrów importu w Adobe Indesign); wybór strony kodowej (CP 1250 dla tekstu przeznaczonego do druku, ISO 8859-2 lub UTF-8 dla tekstu przeznaczonego do publikacji w internecie); charakterystyka formatów plików tekstowych wygenerowanych przez różne procesory tekstu; wskazanie metod i omówienie programów przydatnych do konwersji formatów, ze szczególnym uwzględnieniem dokumentów zapisanych na różnych nośnikach przez komputery Macintosh oraz PC (najpowszechniej wykorzystywane w poligrafii); wskazanie metod i omówienie oprogramowania potrzebnego do konwersji strony kodowej,
- digitalizacja obrazu (Adobe Photoshop, Adobe Illustrator): przypomnienie różnic i podobieństw między grafiką bitmapową i wektorową; podstawowe czynności związane z kalibracją barwną sprzętu i oprogramowania; wczytanie obrazu skanerem i wykonanie fotografii cyfrowej;
kadrowanie; korekcja barwna; retuszowanie; fotomontaż (praca na warstwach – psd); przygotowanie formatu pliku do druku (CMYK – tif, eps); przygotowanie formatu pliku do publikacji elektronicznej (RGB – gif, jpg); odwzorowanie logo wybranych wydawnictw w postaci grafiki wektorowej.
- projektowanie makiety elektronicznej (łączenie tekstu i obrazu w Adobe Indesign): przygotowanie programu do pracy (wybór uzupełnień i aktualizacji ze strony internetowej firmy Adobe); kalibracja systemu wyświetlania i drukowania kolorów; instalacja urządzeń postscriptowych w systemie operacyjnym i programie Indesign; wyznaczenie kolumny dla różnych formatów papieru i proporcji marginesów; zdefiniowanie stylów według wskazań technicznej redakcji szpaltowej; import tekstu i ilustracji; wyrównywanie stron początkowych, bieżących i końcowych; praktyczne stosowanie zasad dobrego składu i łamania (norm redakcyjnych i produkcyjnych),
- współpraca z wykonawcami: rozliczanie pracy redaktora, grafika i operatora DTP (arkusze drukarskie i wydawnicze); współpraca z drukarnią (wyliczanie arkuszy drukarskich, folii, matryc offsetowych, papieru) i introligatornią (oprawa klejona i szyta, okładka miękka i twarda) – sporządzanie kalkulacji wydawniczej w MS Excel,
- współpraca zdalna: konfigurowanie połączenia FTP i praca w chmurze (iCloud, Dokumenty Google, MS Sharepoint); konfigurowanie komunikatorów sieciowych,
- prace końcowe: drukowanie składek do korekty; drukowanie na materiale transparentnym do montażu ręcznego w drukarni; przygotowanie pliku postscriptowego z rozbarwieniami do naświetlenia na folii lub płyty offsetowej z odpowiednią rozdzielczością (dpi) i liniaturą (lpi); przygotowanie kompozytowego pliku pdf do impozycji elektronicznej i wyciągów barwnych; przygotowanie materiału edytorskiego w postaci elektronicznej do publikowania w sieci lub w technologii CtP (Computer to Print).
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- wskazać zależności pomiędzy konfiguracją komputerów z określonym systemem operacyjnym a aplikacjami użytkowymi (edytorami tekstu, programami graficznymi, programami DTP),
- samodzielnie skompletować sprzęt (komputer i urządzenia peryferyjne) oraz oprogramowanie do pracy na poszczególnych etapach procesu wydawniczego,
- posługiwać się komputerami PC i MacPro, personalizując systemy operacyjne MS Windows i Mac OS X do edycji tekstu i grafiki,
- wykonać podstawowe prace redakcyjne, graficzne i złożyć publikację tekstowo-graficzną w programach: MS Word, LibreOffice.org Writer, Gedit, ABBY FineReader, Adobe Photoshop, GIMP, Adobe Illustrator, Inkscape, Adobe Indesign, Scribus,
- wyliczyć i wykonać poprawny oraz estetyczny projekt (wraz z okładką) publikacji naukowej, beletrystycznej, tomiku poezji, książki dla dzieci, podręcznika, gazety i plakatu,
- zorganizować pracę lub współpracę (również zdalną) pomiędzy wykonawcami na poszczególnych etapach procesu wydawniczego (autor, redaktor, grafik, operator DTP, drukarz, introligator),
- przygotować złożoną publikację do druku w przemysłowym formacie zamkniętym, z uwzględnieniem różnych technik poligraficznych.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość zależności między sprzętem i oprogramowaniem systemowym oraz użytkowym; swobodne posługiwanie się aplikacjami użytkowymi (darmowymi i komercyjnymi) niezbędnymi w pracach redakcyjnych, graficznych i w przygotowaniu do druku; bardzo dobra znajomość usług i programów potrzebnych do pracy zdalnej; umiejętność prawidłowego rozliczenia publikacji; umiejętność poprawnego drukowania gotowej pracy do formatów przemysłowych; umiejętność samodzielnego projektowania publikacji dziełowych i akcydensowych zgodnych z normami ortoepicznymi, redakcyjnymi i poligraficznymi.
dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra znajomość zależności między sprzętem i oprogramowaniem systemowym oraz użytkowym; swobodne posługiwanie się aplikacjami użytkowymi (darmowymi i komercyjnymi) niezbędnymi w pracach redakcyjnych, graficznych i w przygotowaniu do druku; dobra znajomość usług i programów potrzebnych do pracy zdalnej; umiejętność prawidłowego rozliczenia publikacji; umiejętność poprawnego drukowania gotowej pracy do formatów przemysłowych; umiejętność samodzielnego projektowania publikacji dziełowych i akcydensowych zgodnych z normami ortoepicznymi, redakcyjnymi i poligraficznymi.
dobry (db; 4,0): dobra znajomość zależności między sprzętem i oprogramowaniem systemowym oraz użytkowym; samodzielne posługiwanie się aplikacjami użytkowymi (darmowymi i komercyjnymi) niezbędnymi w pracach redakcyjnych, graficznych i w przygotowaniu do druku; dobra znajomość usług i programów potrzebnych do pracy zdalnej; umiejętność prawidłowego rozliczenia publikacji; umiejętność poprawnego drukowania gotowej pracy do formatów przemysłowych; umiejętność samodzielnego projektowania publikacji dziełowych i akcydensowych zgodnych z normami ortoepicznymi, redakcyjnymi i poligraficznymi.
dostateczny plus (+dst; 3,5): dostateczna znajomość zależności między sprzętem i oprogramowaniem systemowym oraz użytkowym; posługiwanie się aplikacjami użytkowymi (darmowymi i komercyjnymi), niezbędnymi w pracach redakcyjnych, graficznych i w przygotowaniu do druku, z wykorzystaniem podręczników i pomocy producenta; bardzo dobra znajomość usług i programów potrzebnych do pracy zdalnej; umiejętność prawidłowego rozliczenia publikacji; umiejętność poprawnego drukowania gotowej pracy do formatów przemysłowych; umiejętność samodzielnego projektowania publikacji dziełowych i akcydensowych zgodnych z normami ortoepicznymi, redakcyjnymi i poligraficznymi.
dostateczny (dst; 3,0): dostateczna znajomość zależności między sprzętem i oprogramowaniem systemowym oraz użytkowym; posługiwanie się aplikacjami użytkowymi (darmowymi i komercyjnymi), niezbędnymi w pracach redakcyjnych, graficznych i w przygotowaniu do druku, z wykorzystaniem podręczników i pomocy producenta; dostateczna znajomość usług i programów potrzebnych do pracy zdalnej; umiejętność prawidłowego rozliczenia publikacji; umiejętność poprawnego drukowania gotowej pracy do formatów przemysłowych; umiejętność odwzorowania technicznego i graficznego projektu publikacji dziełowych i akcydensowych zgodnych z normami ortoepicznymi, redakcyjnymi i poligraficznymi.
niedostateczny (ndst; 2,0): brak znajomości zależności między sprzętem i oprogramowaniem systemowym oraz użytkowym; brak umiejętności posługiwanie się aplikacjami użytkowymi (darmowymi i komercyjnymi), niezbędnymi w pracach redakcyjnych, graficznych i w przygotowaniu do druku, nawet z wykorzystaniem podręczników i pomocy producenta; brak znajomości usług i programów potrzebnych do pracy zdalnej; brak umiejętności rozliczenia publikacji; brak umiejętności poprawnego drukowania gotowej pracy do formatów przemysłowych; brak umiejętności zarówno samodzielnego projektowania, jak i odwzorowania technicznego oraz graficznego projektu publikacji dziełowych i akcydensowych zgodnych z normami ortoepicznymi, redakcyjnymi i poligraficznymi.
Kryteria oceniania:
- ocena cząstkowa (1/8 oceny końcowej) za pisemne porównanie usług systemowych Mac OS X oraz MS Windows XP, Vista lub 7,
- ocena cząstkowa (1/8 oceny końcowej) za prezentację recenzji indywidualnie wybranych książek, wykonanych zgodnie lub niezgodnie z normami ortoepicznymi, redakcyjnymi i poligraficznymi (prezentacja na ocenę),
- ocena cząstkowa (1/8 oceny końcowej) za samodzielne wykonanie okładki do wskazanych tytułów literatury pięknej,
- ocena cząstkowa (1/8 oceny końcowej) za przygotowanie arkusza kalkulacyjnego (w programie MS Excel, OpenOffice Calc lub LibreOffice Calc) z kalkulacją wydawniczą (praca indywidualna na ocenę),
- ocena główna (1/2 oceny końcowej) za indywidualny projekt wskazanych tytułów beletrystyki polskiej wraz z okładką o objętości ok. 1,5 arkusza wydawniczego,
- obecność na zajęciach jest wymagana bezwzględnie dla modułów KSW_02-KSW_06, opuszczenie zajęć tych modułów wymaga indywidualnego uzupełnienia wykonywanych ćwiczeń i przedstawienia ich prowadzącemu (dopuszcza się 2 godziny nieusprawiedliwione).
Literatura
Zalecana literatura:
Architektura PC:
Hojdis B., Platformy sprzętowe dla współczesnego oprogramowania Desktop Publishing, [online] dokument na platformie CMS ZNPiE dostępny w WWW: http://poledyt. amu.edu.pl/hardware/index.htm.
Metzger Piotr, Anatomia PC, Gliwice, Helion 2007 [wyd. 11].
Wróblewski Piotr, ABC komputera, Gliwice 2007 [lub wyd. wcześniejsze].
Systemy operacyjne:
Hill Benjamin Mako, Helmke Matthew, Burger Corey, Ubuntu. Oficjalny podręcznik, przeł. Adam Bąk, Gliwice 20011 [wyd. 5].
Mendrala Danuta, Szeliga Marcin, Świątelski Marcin, ABC systemu Windows XP PL, Gliwice, Helion 2007 [wyd. drugie].
Mendrala Danuta, Szeliga Marcin, Windows 7 PL, Gliwice, Helion 2009.
Stanek William R., Windows Vista PL. Przewodnik encyklopedyczny, przeł. Grzegorz Kowalczyk, Marcin Rogóż, Gliwice, Helion 2008.
Suma Łukasz, Mac OS X Snow Leopard. Ilustrowany przewodnik, Gliwice, Helion 2011.
Williams Robin, Mac OS X 10.7 Lion. Podręcznik, przeł. Łukasz Suma, Gliwice 2012.
Programy użytkowe:
Adobe Illustrator CS3/CS3 PL. Oficjalny podręcznik, przeł. Sławomir Dzieniszewski, Piotr Cieślak, Gliwice 2008,
Adobe Indesign CS3/CS3 PL. Oficjalny podręcznik, przeł. Piotr Cieślak, Gliwice 2008,
Adobe Photoshop CS3/CS3 PL. Oficjalny podręcznik, przeł. Zbigniew Waśko, Gliwice 2008,
Bhushan Niyam, Pierwsze kroki ze Scribusem. Podręcznik tworzenia publikacji dla początkujących, przeł. Maciej Hański, [online] dokument dostępny w WWW: http://linux.hanski.info/static/download/scribusTutorial.pdf,
Dziewoński M., OpenOffice 3.x PL. Oficjalny podręcznik, Gliwice 2009,
French Nigel, InDesign i tekst. Profesjonalna typografia w Adobe InDesign, przeł. Marek Włodarz, Warszawa, Promise 2010.
Gajda Włodzimierz, GIMP. Ćwiczenie praktyczne, Gliwice, Helion 2013 [wyd. 2],
Gajda Włodzimierz, GIMP. Praktyczne projekty, Gliwice, Helion 2010,
Hojdis B., Krzak K., Programy typu Desktop Publishng w Polsce w latach 1990-2000, [online] dokument na platformie CMS ZNPiE dostępny w WWW: http://poledyt.amu. edu.pl/dtp/index.html,
Murray Katherine, Microsoft Office 2010 PL. Praktyczne podejście, przeł. Zbigniew Smogur, Gliwice 2011,
Tomaszewska Aleksandra, Inkscape. Ćwiczenia praktyczne, Gliwice 2008,
Wrotek Witold, CorelDRAW Graphics Suite X5 PL, Gliwice, Helion 2011.
Zakrzewski Paweł, Kompendium DTP. Adobe Photoshop, Illustrator, InDesign i Acrobat w praktyce, Gliwice, Helion 2013 [wyd. 2].
Projektowanie i publikowanie:
Ambrose Gavin, Harris Paul, Typografia, przeł. M. Jesionek, Warszawa, PWN 2008.
Bann David, Poligrafia praktyczny przewodnik, przeł. M. Turowska-Rawicz, Warszawa, ABE 2007.
Burke Pariah, e-Publikacje w InDesign CS6, przeł. Włodarz Marek, Gliwice, Helion 2013.
Busch David C., Fotografia cyfrowa i obróbka obrazu, przeł. Michał Arent, Witold Kurylak, Paweł Zielniok, Gliwice, Helion 2002 lub Kaczmarczyk Michał, Fotografia cyfrowa, Warszawa, Axel Springer Polska 2003.
Gołąb Andrzej, DTP. Od projektu aż po druk. O współpracy grafika z drukarzem, Gliwice, Helion 2013.
Hojdis Bogdan, Obliczanie arkuszy drukarskich dla komputerowego składu wydawnictw, [online] dokument na platformie CMS ZNPiE dostępny w WWW: http://poledyt.amu.edu.pl/ arkusze/index.htm.
Jong Cees W. de, Purvis Alston W., Tholenaar Jan, Type. A Visual History of Typefaces & Graphic Styles, vol.1 1628–1900, vol. 2 1901-1938, Taschen 2013.
Kamiński Bogdan, Cyfrowy prepress, drukowanie i procesy wykończeniowe, Warszawa, Translator 2001 lub tegoż autora Nowoczesny prepress, Warszawa, Translator 2001.
Karoń Krzysztof, Techniki druku i komputer, Warszawa, A.R. Karo 2000.
Kwaśny Aleksander, DTP. Księga eksperta, Gliwice, Helion 2002.
Kwaśny Aleksander, Od skanera do drukarki, Gliwice, Helion 2001.
McCue Claudia, Profesjonalny druk. Przygotowanie materiałów, przeł. Piotr Cieślak, Gliwice, Helion 2007.
Mitchell Michael, Wightman Susan, Typografia książki. Podręcznik projektanta, przeł. Dorota Dziewońska, Kraków, d2d 2012.
Steward Winston, Tajniki skanowania, przeł. Zbigniew Szalbot, Warszawa, Mikom 2002.
Tomaszewski Andrzej, Architektura książki. Dla wydawców, redaktorów, poligrafów, autorów, księgoznawców i bibliofilów, Warszawa, Centralny Ośrodek Badawczo Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego 2011.
Tomaszewski Andrzej, Leksykon pism drukarskich, Warszawa, Krupski 1996.
Trzaska Filip, Praca nad maszynopisem w redakcji technicznej oraz Kalkulacja wydawnicza, w: tegoż, Poradnik redaktora, Warszawa 1976.
Tyczkowski Krzysztof, Lettera Magica, Łódź, Polski Drukarz 2005.
Willberg H.P., Frossman F., Pierwsza pomoc w typografii. Poradnik używania pisma, przeł. M. Szalsza, Gdańsk, Słowo / Obraz / Terytoria 2004.
Williams Robin, Mistrzowskie stosowanie czcionek. Jak to zrobić? przeł. Anna Witerkowska, Gliwice, Helion 2003.
Zasady dobrego składu i łamania w języku polskim, oprac. Bogdan Hojdis, [online] dokument na platformie CMS ZNPiE dostępny na WWW: http://poledyt.amu.edu.pl/index.php? option=com_content&view=article&id=61:artykuly-do-rt-i-skw&catid=41:dydaktyka-
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: