Kultury słowiańskie w perspektywie globalizacji - specjalizacja kultury południowo- i zachodniosłowiańskiej 03-KSG-21SDM

Treści programowe dla przedmiotu:
- prezentacja na poziomie zaawansowanym kultury i tradycji Europy Środkowej i Południowej oraz ich kontekstów historycznych, geopolitycznych, narodowych, ponadnarodowych, literackich,
- prezentacja na poziomie zaawansowanym repertuaru tradycji w kategoriach wspólnoty, tożsamości, przynależności oraz uwzględnienie kontekstu europejskiego tych tradycji,
- prezentacja na poziomie zaawansowanym tradycji i ich udziału, przejawów w procesie historyczno-kulturowym oraz powiązanie poszczególnych tradycji z analogicznymi zjawiskami w innych kulturach europejskich,
- prezentacja na poziomie zaawansowanym najważniejszych zjawisk i kierunków w kulturze (literaturze) Europy Środkowej i Południowej, reprezentatywnych autorów i tekstów kultury w odniesieniu do wspólnot o charakterze narodowym,
- prezentacja na poziomie zaawansowanym specyfiki kultury, tradycji, dziedzictwa w kontekście ogólnych i konkretnych (wybranych) zjawisk cywilizacyjnych i wydarzeń historycznych oraz konstrukcji/ projektów ideologicznych,
- prezentacja na poziomie zaawansowanym zjawisk kulturowych ich porównywania, formułowania wniosków, wyjaśniania i interpretowania tych zjawisk w kontekście szerokich formacji historycznych, politycznych, geopolitycznych, konfesyjnych, kulturowych,
- prawidłowe posługiwanie się pojęciami i terminami z zakresu literaturoznawstwa, kulturoznawstwa, religioznawstwa,
- prezentacja na poziomie zaawansowanym kultury i tradycji Europy Środkowej i Południowej oraz ich kontekstów historycznych, geopolitycznych, narodowych, ponadnarodowych, literackich.

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: - kształtowanie zdolności krytycznej oceny zjawisk i procesów kulturowych, - umiejętności interdyscyplinarnego łączenia wiedzy z zakresu teorii kultury, antropologii kulturowej, historii, religioznawstwa, formowanie umiejętności prowadzenia dyskusji w grupie/zespole oraz porozumiewania się z ekspertami z dziedziny kulturoznawstwa serbistycznego, kroatystycznego, bułgarystycznego, środkowoeuropejskiego, - umiejętność docenienia przynależności narodowej i ponadnarodowej, różnorodności kulturowej i wielokulturowej, etnicznej i multietnicznej, - umiejętność analizowania i syntezowania, wiedza zaawansowana z zakresu kultury krajów Europy Środkowej i Południowej, umiejętność wypowiadania się w mowie i piśmie w języku ojczystym oraz czytania w jednym z języków południowosłowiańskich.

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, dyskusja, praca z tekstem, metoda analizy przypadków, demonstracje dźwiękowe i/lub video, praca w grupach.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Wiedza na poziomie podstawowym na temat kultury i tradycji europejskiej wyniesiona z zajęć prowadzonych na pierwszym stopniu nauczania.

Koordynatorzy przedmiotu

Patryk Borowiak

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- potrafi na poziomie zaawansowanym definiować kulturę i opisywać fundamentalne tradycje kulturowe, ich uwarunkowania historyczne, geopolityczne, narodowe, ponadnarodowe, literackie,
- uzyskuje zaawansowaną wiedzę na temat najważniejszych zjawisk i kierunków w kulturze (literaturze) Europy Środkowej i Południowej, reprezentatywnych autorów i tekstów kultury kształtujących poszczególne systemy wspólnot o charakterze narodowym,
- potrafi kategoryzować, kontekstualizować, zaklasyfikować tradycje i ich przejawy w procesie historyczno-kulturowym oraz powiązać je z analogicznymi zjawiskami w innych kulturach europejskich,
- rozumie specyfikę kultury, tradycji, dziedzictwa w kontekście ogólnych i konkretnych zjawisk cywilizacyjnych i wydarzeń historycznych oraz konstrukcji/ projektów ideologicznych,
- zyskuje umiejętność porównywania zjawisk kulturowych, formułowania wniosków, wyjaśniania i interpretowania tych zjawisk w kontekście szerokich formacji historycznych, politycznych, geopolitycznych, konfesyjnych, kulturowych,
- posiada umiejętność prawidłowego posługiwania się terminologią z zakresu literaturoznawstwa, kulturoznawstwa, religioznawstwa; zabierania głosu w dyskusji; gromadzenia i wykorzystywania informacji naukowej; rekapitulowania i podsumowywania dyskusji, wyciągania wniosków; pracy w grupie,
- uzyskuje zaawansowaną wiedzę na temat najważniejszych zjawisk i kierunków w kulturze (literaturze) Europy Środkowej i Południowej, reprezentatywnych autorów i tekstów kultury kształtujących poszczególne systemy wspólnot o charakterze narodowym.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość z zakresu kultury krajów Europy Środkowej i Południowej, szerokiego repertuaru tradycji i kontekstów historycznych, geopolitycznych, narodowych, ponadnarodowych, literackich; znakomita umiejętność analizy tekstów, samodzielność myślenia i oceniania faktów, bardzo dobrze napisana praca semestralna i sprawna prezentacja multimedialna.

dobry plus (db plus, 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami zwłaszcza w zakresie poziomu pracy semestralnej.

dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć: słabsza umiejętność analizy i interpretacji, słabsza (bardziej odtwórcza) umiejętność formułowania sądów na temat kultury krajów Europy Środkowej i Południowej, praca semestralna napisana poprawnie.

dostateczny plus (dst plus; 3,5): zadowalająca znajomość głównych omawianych tradycji w Europie Środkowej i Południowej oraz ich kontekstów historycznych, geopolitycznych, narodowych, ponadnarodowych, literackich, zadowalająca umiejętność analizy i interpretacji omawianych tekstów kultury, zadowalająca umiejętność formułowania sądów na temat kultury, pomimo usterek akceptowalny poziom pracy semestralnej.

dostateczny (dst; 3,0): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami.

niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość treści omawianych podczas zajęć, niezadowalający poziom pracy semestralnej na poziomie merytorycznym i stylistycznym.

Kryteria oceniania:
- aktywność w trakcie zajęć (udział w dyskusjach, prezentacje indywidualne),
- przygotowanie prezentacji multimedialnej,
- kolokwium zaliczeniowe i egzamin (obowiązuje wiedza zdobyta podczas konwersatoriów oraz uzyskana na podstawie lektury podstawowej i uzupełniającej),
- obecność na zajęciach (dopuszczalna nieusprawiedliwiona nieobecność na dwóch zajęciach w semestrze).

Literatura

Zalecana literatura:
Anderson B.: Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, Kraków 1997.
Bobrownicka M.: Narkotyk mitu. Szkice o świadomości narodowej i kulturowej Słowian zachodnich i południowych, Kraków 1995.
Burszta W. J.: Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Poznań 1998.
Čolović I.: Bałkany ? terror kultury, Wołowiec 2007.
Dąbrowska-Partyka M.:, Świadectwa i mistyfikacje, Kraków 2003.
Dąbrowski M.: Swój/Obcy/Inny. Z problemów interferencji i komunikacji międzykulturowej, Izabelin 2001.
Gellner E.:, Narody i nacjonalizm, Warszawa 1991.
Gil D:, Prawosławie, historia, naród: miejsce kultury duchowej w serbskiej tradycji i współczesności, Kraków 2005
Huntington S. P.: Zderzenie cywilizacji, Warszawa 2004.
Hasting D., Wilson T. M.: Granice tożsamości, narodu, państwa, Kraków 2007.
Kaplan R.: Bałkańskie upiory. Podróż przez historię, Wołowiec 2010.
Jelavich B.: Historia Bałkanów, t. 1: wiek XVIII i XIX; t. 2: wiek XX, Kraków 2005.
Mole W.: Sztuka Słowian Południowych, Kraków 1962.
Podhorodecki L.: Jugosławia: dzieje narodów, państw i rozpad federacji, Warszawa 2000.
Rapacka J.: Godzina Herdera. O Serbach, Chorwatach i idei jugosłowiańskiej, Warszawa 1995.
Rapacka J.: Leksykon tradycji chorwackich, Warszawa 1997.
Todorova M., Bałkany wyobrażone, Wołowiec 2008.
Susret ili sukob civilizacija na Balkanu, red. S. Terzić, Beograd 1998.
W poszukiwaniu nowego kanonu. Reinterpretacje tradycji kulturalnej w krajach postjugosłowiańskich po 1995 roku, red. M. Dąbrowska-Partyka, Kraków 2005.
Wspólcześni Słowianie wobec własnych tradycji i mitów, red. M. Bobrownicka, Kraków 1997.
Kategoria narodu w kulturach słowiańskich, red. T. Dąbek-Wirgowa, A. Makowiecki, Warszawa 1993.
Idea narodu i państwa w kulturze narodów słowiańskich, red. T. Chrobak, Z. Stachowski, Warszawa 1997.
Idee wspólnotowe Słowiańszczyzny, red. A. Mikołajczak i in., Poznań 2004.
Narody słowiańskie wobec globalizacji, red. A. Zachariasz, Rzeszów 2003.
Narodowy i ponadnarodowy model kultury. Europa i Półwysep Bałkański, red. B. Zieliński, Poznań 2002.
Przemiany w świadomości i kulturze duchowej narodów Jugosławii po 1991 roku, red. J. Kornhauser, Kraków 1999.
Susret ili sukob civilizacija na Balkanu, red. S. Terzić, Beograd 1998.
Wspólcześni Słowianie wobec własnych tradycji i mitów, red. Bobrownicka M., Kraków 1997.
Życie religijne i duchowość współczesnych Słowian, red. L. Suchanek, Kraków 2002.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-KSG-21SDM w USOSweb