Historia książki i bibliotek - spec. edytorstwo naukowe 03-HKB-11PDM-E
Treści programowe dla przedmiotu:
- u genezy książki – pismo i materiał piśmienniczy,
- książka w krajach starożytnego Wschodu; książka grecko-rzymska; biblioteki,
- we wczesnośredniowiecznym skryptorium; biblioteki, rola kościołów i klasztorów,
- książka w późnym średniowieczu; materiały pisarskie, filigranistyka, pismo, oprawy, pomieszczenia biblioteczne; organizacja wytwarzania książki, krąg odbiorców, biblioteki, rola uniwersytetów,
- problemy techniczne i rozwiązania (ksylografia, druk, chińskie początki),
- drukarstwo wkracza do Polski; pierwsze książki drukowane w języku polskim, kształtowanie się polskiej ortografii,
- książka jako towar; biblioteki w epoce odrodzenia, księgozbiory wybitnych humanistów; znaczenie reformacji i kontrreformacji dla produkcji książki; krąg odbiorców i czytelników książki renesansowej; biblioteki panujących, szkolne, uniwersyteckie, klasztorne, mieszczańskie,
- Barok; wojny XVII w. i ich konsekwencje; rozwój sztuk ilustracyjnych; rozwój czasopiśmiennictwa,
- Oświecenie; rozwój drukarstwa i grafiki książkowej w epoce oświecenia w Polsce i w Europie, księgarstwo, rozwój wypożyczalni książek; rozwój publicznego udostępniania książki i idei biblioteki narodowej; krąg czytelników książki oświeceniowej; przemieszczenia księgozbiorów na przełomie XVIII i XIX w.; sekularyzacja klasztorów w Prusach i w Austrii,
- XIX wiek; industrializacja produkcji książki; wzrost produkcji piśmienniczej i drukarskiej; ruchy bibliofilskie; rozwój czasopiśmiennictwa;
rozwój wielkich bibliotek naukowych i zmiana ich charakteru, biblioteki uniwersyteckie, biblioteki narodowe, bibliotekarstwo powszechne, wybitni kolekcjonerzy książek; specyfika sytuacji Polski w okresie rozbiorów i jej wpływ na funkcję książki i bibliotek; biblioteki fundacyjne, idea biblioteki narodowej, biblioteki polskie na obczyźnie,
- książka u progów współczesności (1918-1989); czasopiśmiennictwo – handel książką – biblioteki; straty wojenne; książka w Polsce Ludowej.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:
- posługiwać się podstawową terminologią z zakresu bibliologii,
- rozpoznawać oraz oceniać elementy składowe książki, odkrywać łączące je relacje oraz ich wpływ na obraz książki jako całości,
- umiejscowić analizowany obiekt (książkę, bibliotekę) w czasoprzestrzeni i dokonać jego oceny w kontekście zjawisk jemu współczesnych,
- wykorzystać w praktyce posiadaną wiedzę z zakresu historii książki i bibliotek,
- prowadzić dialog ze specjalistami z zakresu historii bibliotek i księgozbiorów.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): obecność na wszystkich zajęciach i zdanie egzaminu końcowego na ocenę bardzo dobrą świadczącą o pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.
dobry plus (+db; 4,5): obecność na wszystkich zajęciach i zdanie egzaminu końcowego na ocenę dobrą + świadczącą o niemal pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.
dobry (db; 4,0): obecność na wszystkich zajęciach i zdanie egzaminu końcowego na ocenę dobrą świadczącą o niemal pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.
dostateczny plus (+dst; 3,5): jedna nieobecność na zajęciach i zdanie egzaminu końcowego na ocenę dostateczną + świadczącą o posiadaniu wiedzy wymagającej jeszcze sporego rozszerzenia i ugruntowania.
dostateczny (dst; 3,0): jedna nieobecność na zajęciach oraz zdanie egzaminu końcowego na ocenę dostateczną świadczącą o posiadaniu wiedzy wymagającej jeszcze sporego rozszerzenia i ugruntowania.
niedostateczny (ndst; 2,0): dwie i więcej nieobecności na zajęciach i zdanie egzaminu końcowego na ocenę niedostateczną świadczącą o bardzo dużych brakach w posiadanej wiedzy i całkowitym niezrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.
Kryteria oceniania:
- aktywność na zajęciach,
- pozytywna ocena z egzaminu końcowego.
Literatura
Zalecana literatura:
Bieńkowska B., Chamerska H., Tysiąc lat książki i bibliotek w Polsce, Wrocław 1992.
Bieńkowska B., przy współpracy E. Maruszak, Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa 2005.
Buchwald-Pelcowa P., Cenzura w dawnej Polsce. Między prasą drukarską a stosem, Warszawa 1997.
Dunin J., Rozwój cech wydawniczych polskiej książki literackiej XIX-XX w., Łódź 1982.
Eisenstein E. L., Rewolucja Gutenberga, tłum. H. Hollender, Warszawa 2004.
Febrve L. Martin H.-J., Narodziny książki, tłum. A. Kocot i M. Wodzyńska-Walicka, posł. P. Rodak, Warszawa 2014.
Głombiowski K., Szwejkowska H., Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu, Warszawa 1979.
Gruchała J., Iucunda familia, librorum. Humaniści renesansowi w świecie książki, Kraków 2002.
Kosmanowa B., Książka i jej czytelnicy w dawnej Polsce, Warszawa 1981.
Maleczyńska K., Zarys historii bibliotek XV-XVIII w., Wrocław 1976.
Pirożyński J., Johannes Gutenberg i początki ery druku, Warszawa 2002.
Potkowski E., Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Warszawa 1984.
Semkowicz W., Paleografia łacińska, wyd. 3, Kraków 2011.
Sowiński J., Polskie drukarstwo, Wrocław 1996.
Szwejkowska H., Książka drukowana XV-XVIII wieku, Warszawa 1987.
Szwejkowska H., Wybrane zagadnienia z dziejów książki XIX-XX wieku, Warszawa 1981.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: