Historia czeskiego języka literackiego 03-HCJL-32FCZDL

Treści programowe dla przedmiotu:
- wspólne pochodzenie języka czeskiego i polskiego; najstarsze zabytki słowiańskiego i czeskiego języka literackiego,
- bohemizmy w tekstach starocerkiewnosłowiańskich; glosa w Mszale kijowskim i w tekstach łacińskich; najstarsze czeskie zdania,
- rozkwit czeszczyzny w czasach Karola IV; kroniki czeskie; zabytki doby staroczeskiej (w języku czeskim, niemieckim i łacińskim),
- język najstarszych czeskich pieśni duchownych i utworów poetyckich,
- wkład braci czeskich w rozwój języka czeskiego, wpływ języka Biblii kralickiej na kodyfikację języka czeskiego,
- średniowieczne gramatyki i słowniki języka czeskiego; reformatorskie działania Jana Husa,
- tło historyczne czeszczyzny literackiej w XIV i XV wieku oraz w wieku XVI,
- zabytki doby średnioczeskiej; okres „temna” i przebudzenia; działania Františka Martina Pelcla i Josefa Dobrovskiego,
- czeskie odrodzenie narodowe; powstanie „nowej wersji” języka czeskiego; język czeski w drugiej połowie XIX w.; gramatyki i słowniki języka czeskiego; puryzm językowy.

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: - zapoznanie z istotnymi zagadnieniami dotyczącymi rozwoju piśmiennictwa języka czeskiego, - wskazanie sytuacji dyglosji w historii języka czeskiego, - ukazanie różnicujących i utożsamiających cech zabytków języka czeskiego z perspektywy genetycznej, - ukazanie współczesnego języka czeskiego jako efektu przemian, jakie zachodziły w jego historii we wcześniejszych okresach jego istnienia, - wykształcenie umiejętności lingwistycznej interpretacji dawnych tekstów czeskich (z perspektywy diachronicznej).

Kierunek studiów

studia slawistyczne, specjalność: studia bohemistyczne

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Elementy wykładu z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, dyskusja, praca z tekstem, metoda ćwiczeniowa, pokaz i obserwacja.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

III rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Znajomość gramatyki opisowej języka czeskiego. Znajomość gramatyki opisowej języka czeskiego. Kompetencja językowa na poziomie B1 oraz znajomość podstawowych terminów z zakresu językoznawstwa historycznego.

Koordynatorzy przedmiotu

Mieczysław Balowski

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- ma uporządkowaną wiedzę na temat zabytków języka czeskiego i odpowiednio charakteryzuje je na wszystkich etapach rozwoju języka czeskiego,
- ma podstawową wiedzę z zakresu analizy różnic między historycznymi a współczesnymi cechami tekstów języka czeskiego (oraz wybranymi tekstami języka polskiego),
- posiada umiejętność wyjaśniania procesów rozwojowych piśmiennictwa czeskiego i jego wpływów na piśmiennictwo zachodniosłowiańskie,
- potrafi wyszukiwać w tekstach odpowiednie elementy językowe, analizować je i określać ich związek z danym okresem rozwoju języka czeskiego,
- potrafi powiązać zjawiska historycznojęzykowe z analogicznymi zjawiskami w kulturze słowiańskiej i – szerzej – europejskiej oraz je zanalizować,
- ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa językowego krajów Europy.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość zagadnień z historii języka czeskiego, bardzo dobra orientacja w zagadnieniach z historii języka czeskiego na ćwiczeniach, bardzo dobra umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z językoznawstwa historycznego na ćwiczeniach, na kolokwium.

dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra znajomość zagadnień z historii języka czeskiego z niewielkimi uchybieniami, bardzo dobra orientacja w zagadnieniach z historii języka czeskiego na ćwiczeniach z niewielkimi uchybieniami, bardzo dobra umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z językoznawstwa historycznego na ćwiczeniach, na kolokwium z niewielkimi uchybieniami.

dobry (db; 4,0): dobra znajomość zagadnień z historii języka czeskiego, dobra (większe uchybienia) orientacja w zagadnieniach z historii języka czeskiego na ćwiczeniach, dobra umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z językoznawstwa historycznego na ćwiczeniach, na kolokwium.

dostateczny plus (+dst; 3,5): dobra znajomość zagadnień z historii języka czeskiego z niewielkimi uchybieniami, dobra (większe uchybienia) orientacja w zagadnieniach z historii języka czeskiego na ćwiczeniach z niewielkimi uchybieniami, dobra umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z językoznawstwa historycznego na ćwiczeniach, na kolokwium z niewielkimi uchybieniami.

dostateczny (dst; 3,0): mała znajomość zagadnień z historii języka czeskiego, słaba (poniżej 60%) orientacja w zagadnieniach z historii języka czeskiego na ćwiczeniach, mała umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z językoznawstwa historycznego na ćwiczeniach, na kolokwium.

niedostateczny (ndst; 2,0): nikła lub żadna znajomość zagadnień z historii języka czeskiego, brak orientacji w zagadnieniach z historii języka czeskiego na ćwiczeniach lub orientacja bardzo słaba, nikła (poniżej 50%) lub żadna umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z językoznawstwa historycznego na ćwiczeniach, na kolokwium.

Literatura

Zalecana literatura:
Sławski F., Języki słowiańskie, w: Języki indoeuropejskie, red. L. Bednarczuk, Warszawa 1988.
Cuřín F., Vývoj spisovné češtiny, Praha 1985.
Havránek B., Vývoj českého spisovného języka, Praha 1980.
Orłoś T. Z., Studia bohemistyczne cz. I i cz. II, Kraków; 1993.
Němec I. a kol., Slova a dějiny. Praha 1980.
Siatkowska E., Siatkowski J., Wybór tekstów staroczeskich, Warszawa 1988.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-HCJL-32FCZDL w USOSweb