Historia bibliotek i księgozbiorów - spec. dokumentalistyczno-bibliotekarska 03-HBK-12PDL
Treści programowe dla przedmiotu:
- starożytny i średniowieczny rodowód współczesnej terminologii związanej z książką i edytorstwem; książka grecko-rzymska; materiały piśmiennicze, formy książki, krąg użytkowników; biblioteki,
- wczesne średniowiecze; renesans karoliński i książka romańska; forma książki, materiał, oprawa, treści przekazywane za pomocą książki; biblioteki, rola kościołów i klasztorów,
- książka w późnym średniowiecza; materiały pisarskie, filigranistyka, pismo, oprawy, pomieszczenia biblioteczne; organizacja wytwarzania książki, krąg odbiorców, biblioteki, rola uniwersytetów,
- książka ksylograficzna; wynalazek druku; rozwój drukarstwa w Europie; morfologia książki drukowanej; oprawa,
- drukarstwo w Polsce XV-XVI wieku; pierwsze książki drukowane w języku polskim,
- rozwój księgarstwa, targi książki, aukcje; biblioteki w epoce odrodzenia, księgozbiory wybitnych humanistów; znaczenie reformacji i kontrreformacji dla produkcji książki; krąg odbiorców i czytelników książki renesansowej; biblioteki panujących, szkolne, uniwersyteckie, klasztorne, mieszczańskie,
- książka w okresie baroku; wojny XVII w. i ich konsekwencje; rozwój sztuk ilustracyjnych; rozwój czasopiśmiennictwa, cenzura,
- rozwój drukarstwa i grafiki książkowej w epoce oświecenia w Polsce i w Europie, księgarstwo, rozwój wypożyczalni książek; rozwój publicznego udostępniania książki i idei biblioteki narodowej; krąg czytelników książki oświeceniowej; przemieszczenia księgozbiorów na przełomie XVIII i XIX wieku; sekularyzacja klasztorów w Prusach i w Austrii; losy bibliotek polskich po rozbiorach,
- industrializacja produkcji książki w XIX wieku; wzrost produkcji piśmienniczej i drukarskiej, przemiany zewnętrznej formy książki; ruchy bibliofilskie; rozwój czasopiśmiennictwa,
- rozwój wielkich bibliotek naukowych i zmiana ich charakteru, biblioteki uniwersyteckie, biblioteki narodowe, bibliotekarstwo powszechne, wybitni kolekcjonerzy książek; specyfika sytuacji Polski w okresie rozbiorów i jej wpływ na funkcję książki i bibliotek; biblioteki fundacyjne, idea biblioteki narodowej, biblioteki polskie na obczyźnie; współczesny obraz bibliotek i księgozbiorów.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2019/SL: | W cyklu 2018/SL: |
Efekty kształcenia
Po zakończeniu modułu (przedmiotu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:
- posługiwać się podstawową terminologią z zakresu bibliologii,
- rozpoznawać oraz oceniać elementy składowe książki, odkrywać łączące je relacje oraz ich wpływ na obraz książki jako całości,
- umiejscowić analizowany obiekt (książkę, bibliotekę, księgozbiór) w czasoprzestrzeni i dokonać jego oceny w kontekście zjawisk jemu współczesnych,
- rozpoznawać poszczególne techniki graficzne i jest świadom ich relacji z morfologią książki,
- prowadzić dialog ze specjalistami z zakresu historii bibliotek i księgozbiorów.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): obecność na wszystkich zajęciach i zaliczenie testu końcowego na ocenę bardzo dobrą świadczącą o pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.
dobry plus (+db; 4,5): obecność na wszystkich zajęciach i zaliczenie testu końcowego na ocenę dobrą + świadczącą o niemal pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.
dobry (db; 4,0): obecność na wszystkich zajęciach i zaliczenie testu końcowego na ocenę dobrą świadczącą o niemal pełnym zrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.
dostateczny plus (+dts; 3,5): jedna nieobecność na zajęciach i zaliczenie testu końcowego na ocenę dostateczną + świadczącą o posiadaniu wiedzy wymagającej jeszcze sporego rozszerzenia i ugruntowania.
dostateczny (dst; 3,0): jedna nieobecność na zajęciach oraz zaliczenie testu końcowego na ocenę dostateczną świadczącą o posiadaniu wiedzy wymagającej jeszcze sporego rozszerzenia i ugruntowania.
niedostateczny (ndst; 2,0): dwie i więcej nieobecności na zajęciach i zaliczenie testu końcowego na ocenę niedostateczną świadczącą o bardzo dużych brakach w posiadanej wiedzy i całkowitym niezrozumieniu zagadnień omawianych podczas zajęć.
Kryteria oceniania:
- aktywność na zajęciach,
- zaliczenie testu końcowego.
Praktyki zawodowe
W powiązaniu z programem specjalności dokumentalistyczno-bibliotekarskiej. Studenci mogą odbywać praktyki między innymi w bibliotekach naukowych i publicznych, a także w archiwach państwowych i branżowych.
Literatura
Zalecana literatura:
Bieńkowska B., przy współpracy E. Maruszak, Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa 2005.
Bieńkowska B., Chamerska H., Tysiąc lat książki i bibliotek w Polsce, Wrocław 1992.
Eisenstein E. L., Rewolucja Gutenberga, tłum. H. Hollender, Warszawa 2004.
Głombiowski K., Szwejkowska H., Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu, Warszawa 1979.
Maleczyńska K., Zarys historii bibliotek XV-XVIII w., Wrocław 1976.
Potkowski E., Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Warszawa 1984.
Sowiński J., Polskie drukarstwo, Wrocław 1996.
Szwejkowska H., Książka drukowana XV-XVIII wieku, Warszawa 1987.
Szwejkowska H., Wybrane zagadnienia z dziejów książki XIX-XX wieku, Warszawa 1981.
Szczegółową listę lektur podaje prowadzący zajęcia.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: