Gramatyka historyczna języka czeskiego z elementami dialektologii 03-GHJC-31FCZDL-E

Treści programowe dla przedmiotu:
- wspólne pochodzenie języka czeskiego i polskiego; najstarsze czeskie zdania,
- rozwój samogłosek w języku czeskim w dobie staroczeskiej i średnioczeskiej,
- rozwój spółgłosek w języku czeskim w dobie staroczeskiej i średnioczeskiej,
- cechy językowe najstarszych czeskich pieśni duchownych i utworów poetyckich; ortografia prosta i złożona,
- rozwój fleksji staroczeskiej do wieku XVI; rozwój składni czeskiej; germanizmy w języku czeskim,
- dialekty języka czeskiego,
- okres pobiałogórski i jego wpływ na rozwój systemu języka czeskiego,
- czeskie odrodzenie narodowe; powstanie drugiego systemu gramatycznego języka czeskiego,
- charakterystyka czeskich systemów ortograficznych,
- zmiany w systemie języka czeskiego po aksamitnej rewolucji.

Cele kształcenia

Cele modułu kształcenia: - zapoznanie z istotnymi zagadnieniami dotyczącymi rozwoju systemu języka czeskiego, - zaznajomienie z czeską ortografią, terminologią gramatyczną oraz tradycją literacko-językową, - ukazanie cech różnicujących i utożsamiających języka czeskiego na tle innych języków zachodniosłowiańskich z perspektywy genetycznej, - wykształcenie umiejętności lingwistycznej interpretacji dawnych tekstów czeskich z perspektywy diachronicznej.

Kierunek studiów

studia slawistyczne, specjalność: studia bohemistyczne

Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK

Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień, wykład konwersatoryjny, dyskusja, praca z tekstem, rozwiązywanie zadań, metoda ćwiczeniowa, metoda warsztatowa, demonstracje dźwiękowe i/lub video.

Nakład pracy studenta (punkty ECTS)

1,5

Poziom przedmiotu

I stopień

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Rok studiów (jeśli obowiązuje)

III rok

Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji

Znajomość gramatyki języka starocerkiewnosłowiańskiego. Znajomość gramatyki opisowej języka czeskiego, znajomość języka czeskiego na poziomie A2.

Koordynatorzy przedmiotu

Mieczysław Balowski

Efekty kształcenia

Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- ma uporządkowaną wiedzę na temat rozwoju systemu języka czeskiego od zarania do wieku XIX i odpowiadającej jej terminologii,
- ma podstawową wiedzę z zakresu analizy różnic między historycznymi a współczesnymi cechami systemu gramatycznego czeszczyzny i polszczyzny,
- posiada umiejętność wyjaśniania procesów rozwojowych fonetyki, morfologii i leksyki czeskiej z wykorzystaniem poglądów historyków języka czeskiego,
- potrafi wyjaśnić rozwój systemu języka czeskiego i wskazać go w odpowiednich tekstach, potrafi analizować je i określać ich związek z danym okresem rozwoju systemu gramatycznego języka czeskiego oraz dialektów czeskich,
- ma wiedzę na temat dialektów języka czeskiego: różnice gramatyczne i dyferencjacja arealna,
- ma podstawową wiedzę z zakresu zjawisk historycznojęzykowych grupy zachodniosłowiańskiej i potrafi ją powiązać z analogicznymi zjawiskami języka czeskiego.

Kryteria oceniania

Skala ocen:

bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość zagadnień z gramatyki historycznej języka czeskiego, bardzo dobra orientacja w zagadnieniach z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, bardzo dobra umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, kolokwium i egzaminie.

dobry plus (+db; 4,5): bardzo dobra znajomość zagadnień z gramatyki historycznej języka czeskiego z niewielkimi uchybieniami, bardzo dobra orientacja w zagadnieniach z gramatyki historycznej na ćwiczeniach z niewielkimi uchybieniami, bardzo dobra umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, kolokwium i egzaminie z niewielkimi uchybieniami.

dobry (db; 4,0): dobra znajomość zagadnień z gramatyki historycznej języka czeskiego, dobra (większe uchybienia w opisie) orientacja w zagadnieniach z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, dobra umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, kolokwium i egzaminie.

dostateczny plus (+dst; 3,5): dobra znajomość zagadnień z gramatyki historycznej języka czeskiego z niewielkimi uchybieniami, dobra orientacja w zagadnieniach z gramatyki historycznej na ćwiczeniach z niewielkimi uchybieniami, dobra umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, kolokwium i egzaminie z niewielkimi uchybieniami.

dostateczny (dst; 3,0): mała znajomość zagadnień z gramatyki historycznej języka czeskiego, słaba (poniżej 60%) orientacja w zagadnieniach z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, mała umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, kolokwium i egzaminie.

niedostateczny (ndst; 2,0): nikła lub żadna znajomość zagadnień z gramatyki historycznej języka czeskiego, brak orientacji w zagadnieniach z gramatyki historycznej na ćwiczeniach lub orientacja bardzo słaba, nikła (poniżej 50%) lub żadna umiejętność stosowania wiedzy i posługiwania się terminologią z gramatyki historycznej na ćwiczeniach, kolokwium i egzaminie.

Literatura

Zalecana literatura:
Cuřín, F., Vývoj spisovné češtiny, Praha 1985.
Historická mluvnice česká – I cz. Hlaskosloví, II cz. Tvarosloví, II cz. Skladba.
Lamprecht A., Slošar D., Bauer J., Historická mluvnice češtiny, Praha 1986.
Orłoś, T. Z., Studia bohemistyczne cz. I i cz. II, Kraków; 1993.
Siatkowska E., Siatkowski J., Wybór tekstów staroczeskich, Warszawa 1988.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 03-GHJC-31FCZDL-E w USOSweb