Praktyczna gramatyka języka polskiego 03-G2-PJ
Podczas ćwiczeń studenci poznają najważniejsze terminy z zakresu obu systemów cząstkowych oraz najistotniejsze reguły fleksyjne i syntaktyczne rządzące polszczyzną. Proponowane tematy: podstawowe terminy z zakresu paradygmatyki i syntagmatyki fleksyjnej; przegląd części mowy (ujęcie tradycyjne); przegląd leksemów odmiennych i nieodmiennych; imienne i werbalne kategorie gramatyczne języka polskiego (fleksyjne i klasyfikujące: przypadek, liczba rodzaj, stopień, osoba, czas, tryb, strona, aspekt); deklinacja rzeczowników, przymiotników, liczebników, zaimków; koniugacja; kryteria repartycji końcówek fleksyjnych; osobliwe formy rzeczowników, nieregularne formy czasowników; podstawowe terminy z zakresu składni tradycyjnej; typologia składniowych jednostek wypowiedzi; wyrazy a części zdania; szereg i związek składniowy; składnia zgody, rządu i przynależności; główne i poboczne części wypowiedzenia pojedynczego; wypowiedzenia złożone (współrzędnie, podrzędnie, rozwijające, z imiesłowowym równoważnikiem zdania); wskaźniki zespolenia w wypowiedzeniach złożonych; szyk wyrazów i wypowiedzeń składowych.
W cyklu 2024/SL:
Tematy zajęć realizowane w semestrze letnim: 2 marca (2g.) – W celu, na rzecz, na przestrzeni – konstrukcje z przyimkami; konstrukcje analityczne a syntetyczne 16 marca (2 g.) – Wybudowali kościół, który spotkał ten sam los – budowa zdań złożonych, konstrukcje względne 6 kwietnia (2 g.) – Celem – w celu – aby – synonimia składniowa 20 kwietnia (2g.) – Prosimy, aby wysłał Pan wniosek - Prosimy, aby Pan wysłał wniosek – szyk w języku polskim |
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Rodzaj przedmiotu
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023/SL: | W cyklu 2025/SL: | W cyklu 2024/SL: |
Efekty kształcenia
Wiedza: student w pogłębiony sposób zna i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu fleksji i składni języka polskiego. Dysponuje poszerzoną wiedzą na temat najistotniejszych reguł fleksyjnych i syntaktycznych rządzących polszczyzną. Ma wysoką świadomość faktu, że znajomość tych reguł jest niezbędna w konstruowaniu tekstów urzędowych.
Umiejętności: student potrafi posługiwać się terminologią językoznawczą z zakresu fleksji i składni. Umie właściwie zastosować poznane zasady gramatyczne. Prawidłowo wyodrębnia i weryfikuje istotne zjawiska fleksyjne i składniowe pojawiające się w pismach urzędowych. Formułuje zadania i rozwiązuje problemy gramatyczne występujące w pismach urzędowych. Potrafi w pełni korzystać ze źródeł kanonicznych opisujących polską fleksję i składnię.
Kompetencje społeczne: student jest gotów do utrwalania w środowisku instytucji pozytywnej postawy charakteryzującej się dbałością o redagowanie różnego typu pism zgodnie z zasadami polskiej fleksji i składni. Wyraża gotowość do ciągłego poszerzania wiedzy na temat nowych zjawisk w strukturze gramatycznej polszczyzny. Jest otwarty na interpretację nietypowych zjawisk. Wyraża gotowość do kształtowania pozytywnego wizerunku instytucji poprzez redagowanie pism urzędowych zgodnie z regułami gramatycznymi.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
5,0 – aktywne uczestnictwo w zajęciach, uzyskanie z testu zaliczeniowego minimum 85% punktów,
4,5 – aktywne uczestnictwo w zajęciach, uzyskanie z testu zaliczeniowego 80% punktów,
4,0 - dość aktywne uczestnictwo w zajęciach, uzyskanie z testu zaliczeniowego 75% punktów,
3,5 – zadowalająca aktywność na zajęciach, uzyskanie z testu zaliczeniowego 70% punktów,
3,0 - wystarczająca aktywność na zajęć, uzyskanie z testu zaliczeniowego 60% punktów,
2,0 – bardzo niska aktywność na zajęciach, niezaliczony test zaliczeniowy (uzyskanie poniżej 60% punktów).
Kryteria oceniania:
– aktywność na zajęciach
– wynik testu zaliczeniowego.
Literatura
Bańko M., Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa 2002.
Dyszak A.S., Benenowska I., Od głoski do zdania. Wiadomości i ćwiczenia z fonetyki i gramatyki współczesnego języka polskiego. Część II. Ćwiczenia, Bydgoszcz 2009.
Fleksja, w: Język polski. Kompendium, red. M. Derwojedowa, H. Karaś, D. Kopcińska, Warszawa 2005, s. 159–336.
Gramatyka opisowa języka polskiego w ćwiczeniach, red. M. Chojnacka-Kuraś, M. Falkowska, C. Heliasz-Nowosielska, M. Jabłońska, A. Wójcicka, Warszawa 2017.
Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, wyd. III popr., Warszawa 1999.
Hącia A., Język polski. 365 ćwiczeń z gramatyki, Warszawa 2007.
Labocha J., Tutak K., Podstawy analizy składniowej wypowiedzeń, Kraków 2005.
Loewe I., Rejter A., Gra w gramatykę. Ćwiczenia i materiały do gramatyki opisowej języka polskiego, Katowice 2002.
Podracki J., Składnia, w: Nauka o języku dla polonistów, red. S. Dubisz, wyd. IV, Warszawa 2002, s. 254–326.
Porayski-Pomsta J., Odmiana wyrazów, w: Nauka o języku dla polonistów, red. S. Dubisz, wyd. IV, Warszawa 2002, s. 188–253.
Senderska J., Składnia języka polskiego. Skrypt dla studentów, Kielce 2013.
Składnia, w: Język polski. Kompendium, red. M. Derwojedowa, H. Karaś, D. Kopcińska, Warszawa 2005, s. 433–505.
Słownik gramatyki języka polskiego, red. W. Gruszczyński, J. Bralczyk, Warszawa 2002.
Słowo i wypowiedź 1. Zbiór zadań do nauki o języku polskim, red. Z. Zaron, P. Sobotka, Warszawa 2010.
Strutyński J., Gramatyka polska, Kraków 2005.
Tokarski J., Fleksja polska, wyd. III z uzup., Warszawa 2001.
Woliński M., Saloni Z., Wołosz R., Gruszczyński W., Skowrońska D., Bronk Z., Słownik gramatyczny języka polskiego, wyd. IV, http://sgjp.pl, Warszawa 2020.
Wróbel H., Gramatyka języka polskiego. Podręcznik akademicki, Kraków 2001.
W cyklu 2024/SL:
Wykaz jak w semestrze zimowym. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: