Lola Szereszewska i Zuzanna Ginczanka: (od)poznawanie poetek dwudziestolecia międzywojennego 03-F-PDM
Treści programowe dla przedmiotu:
1. Spotkanie organizacyjne: poetki w kanonach?:
- przykładowe wiersze z antologii Michała Głowińskiego i Janusza Sławińskiego,
- poezja polska okresu międzywojennego.
2. Literatura pisana przez kobiety w dwudziestoleciu międzywojennym – współczesne interpretacje:
- A. Zawiszewska, Literatura kobiet w latach 1918–1939 z perspektywy feministycznej. Rekonesans, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2006 nr 1, s. 173–192.
- E. Kraskowska, Piórem Niewieścim. Z problemów prozy kobiecej dwudziestolecia międzywojennego, Poznań 2003 (fragmenty).
- A. Araszkiewicz, Zapomniana rewolucja. Rozkwit kobiecego pisania w dwudziestoleciu międzywojennym, Warszawa 2014 (fragmenty).
- Dwudziestolecie mniej znane: o kobietach piszących w latach 1918–1939: z antologią, red. E. Graczyk, Kraków 2011 (fragmenty).
- Kobiece dwudziestolecie 1918–1939, red. R. Sioma, Toruń 2017 (fragmenty).
Wiersze poetek (przykładowo):
- Z. Ginczanka, Kobieta, [w:] Poezje zebrane (1931–1944), wstęp i oprac. I. Kiec, Warszawa 2019, s. 137.
- L. Szereszewska, Dziewczyna, [w:] Gałęzie, Warszawa 1938, s. 10.
Écriture féminine:
- H. Kocur, H. Kocur, Écriture féminine w dwudziestoleciu międzywojennym, „Śląskie Studia Polonistyczne” 2017, nr 2 (10) s. 293–310.
Kontekst:
- H. Filipowicz, Przeciw ”literaturze kobiecej”, „Teksty Drugie” 1993 nr 4/5/6, s. 245–258.
- L. Marzec, Młoda na zawsze, [w:] Ginczanka. Na stulecie poetki, red. K. Szymańska, K. Kuczyńska-Koschany, Kraków 2018, s.105–117.
Wiersze poetek (przykładowo):
- L. Szereszewska, Fryzjerka, [w:] Niedokończony dom, Warszawa 1936, s. 13.
- Z. Ginczanka, Dziewictwo, [w:] Poezje zebrane (1931–1944), wstęp i oprac. I. Kiec, Warszawa 2019, s. 298.
2. Lola Szereszewska – wstępne rozpoznania biograficzne (materiały własne):
3. Lola Szereszewska – proza poetycka (fascynacje młodopolskie):
- M. Podraza-Kwiatkowska, Młodopolska femina: garść uwag, „Teksty Drugie” 1993, s. 36–53.
- L. Szereszewska, Kontrasty, Warszawa 1917 (fragmenty).
- L. Szereszewska, Trimurti. Fantazje historyczne, Warszawa 1919 (fragmenty).
4. Lola Szereszewska – tomiki poetyckie
- L. Szereszewska, Ulica, Warszawa 1930.
- L. Szereszewska, Niedokończony dom, Warszawa 1936.
- L. Szereszewska, Gałęzie, Warszawa 1938.
5. Recepcja twórczości Loli Szereszewskiej w dwudziestoleciu międzywojennym:
Przykładowe recenzje:
- S. Czernik ., [rec.: L. Szereszewska, Niedokończony dom, Warszawa 1936], „Okolica Poetów” 1937, nr 4(25), s. 23.
- T.J., [rec.: L. Szereszewska, Niedokończony dom, Warszawa 1936], „Słowo” 1936 roku, nr 268 (30 września), s. 3.
- J.K. Weintraub., [rec.: L Szereszewska, Gałęzie, Warszawa 1938], „Sygnały” 1938, nr 44 (1 maja), s. 7–8.
Kontekst:
- J. Krajewska, „Jazgot niewieści” i „męskie kasztele”. Z dziejów sporu o literaturę kobiecą w Dwudziestoleciu międzywojennym (fragmenty)
6. Zuzanna Ginczanka – poetka rozpoznana?:
- I. Kiec, Zuzanna Ginczanka: życie i twórczoś, Poznań 1994 (fragmenty).
- A. Araszkiewicz, Wypowiadam wam moje życie. Melancholia Zuzanny Ginczanki, Warszawa 2001 (fragmenty).
Zbiory wierszy poetki.
7. Literatura polsko-żydowska:
- Międzywojenna poezja polsko-żydowska. Antologia, red. E. Prokop-Janiec, Kraków 1996 (fragmenty).
Wiersze poetek (przykładowo):
- Z. Ginczanka, *** [Non omnis moriar – moje dumne włości], [w:] Poezje zebrane (1931–1944), wstęp i oprac. I. Kiec, Warszawa 2019, s. 447.
- L. Szereszewska, Uchodźcom. „Ilustrowany Dziennik Ludowy” z 8 kwietnia 1939 r., s. 5.
- L. Szereszewska, Przepraszam, że żyję, „„Szpilki” 1938, nr 36, s. 3.
8. „Szpilki” – siostrzany (?) dialog poetek. Wiersze rozproszone:
Wybrane numery „Szpilek”.
Kontekst:
- A. Płońskierowa, „Czy można połączyć pracę społeczną z obowiązkami rodzinnemi?”, „Ewa” 1929, nr 4 (27 stycznia), s.7.
- [b.a.] Ubezpieczenia małżeńskie. Mężu, daj na podzelowanie pantofli! W drodze do zdobycia niezależności, „Ewa” 1932, nr 19 (15 maja), s. 1.
9. Życie Zuzanny Ginczanki a popkultura? Książki popularnonaukowe, realizacje teatralne.
Cele kształcenia
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka potrafi:
- wymienić i omówić najważniejsze dzieła literackie Loli Szereszewskiej oraz Zuzanny Ginczanki,
- wymienić najważniejsze informacje biograficzne z życia poetek,
- wskazać i omówić najważniejsze zagadnienia dot. literatury kobiecej oraz literatury polsko-żydowskiej w dwudziestoleciu międzywojennym,
- czytać ze zrozumieniem prace naukowe z zakresu literaturoznawstwa, zrekonstruować ich główne tezy,
- przygotować dłuższą (ustną lub pisemną) wypowiedź (bądź prezentację zespołową) na temat wybranego tekstu literackiego autorstwa omawianych poetek.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość wiedzy w zakresie twórczości i biografii Loli Szereszewskiej i Zuzanny Ginczanki oraz umiejętność pełnego wykorzystania tej wiedzy w praktyce interpretacji, analizy dzieła literackiego oraz umiejętność budowania szerszych zagadnień związanych z literaturą kobiecą oraz literaturą polsko-żydowską.
dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami w zakresie zdobytej w ramach zajęć wiedzy i umiejętności, ich prezentacji oraz praktycznego wykorzystania.
dobry (db; 4,0): mniej szczegółowa wiedza z zakresu omawianego na zajęciach oraz słabsza umiejętność prezentacji zdobytej wiedzy i jej wykorzystania w praktyce interpretacji i analizy dzieła literackiego.
dostateczny plus (+dst; 3,5): zadawalająca wiedza w zakresie omawianych zagadnień na zajęciach, uboga umiejętność prezentowania zdobytej wiedzy oraz jej wykorzystania w praktyce interpretacji i analizy dzieła literackiego.
dostateczny (dst; 3,0): zadawalająca wiedza w zakresie omawianych zagadnień na zajęciach, jeszcze uboższa umiejętność prezentowania zdobytej wiedzy oraz jej wykorzystania w praktyce interpretacji i analizy dzieła literackiego.
niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca wiedza w zakresie twórczości i biografii Loli Szereszewskiej i Zuzanny Ginczanki oraz kontekstów omawianych na zajęciach (poważne błędy merytoryczne i logiczne). Niezadowalająca umiejętność prezentowania zdobytej wiedzy oraz całkowita nieumiejętność jej przełożenia na praktykę interpretacji i analizy dzieła literackiego.
Literatura
Zalecana literatura:
A. Araszkiewicz, Wypowiadam wam moje życie. Melancholia Zuzanny Ginczanki, Warszawa 2001.
A. Araszkiewicz, Zapomniana rewolucja. Rozkwit kobiecego pisania w dwudziestoleciu międzywojennym, Warszawa 2014.
A. Zawiszewska., Między Młodą Polską, Skamandrem i Awangardą. Kobiety piszące wiersze w dwudziestoleciu międzywojennym, Szczecin 2014.
Dwudziestolecie mniej znane: o kobietach piszących w latach 1918–1939: z antologią, red. E. Graczyk, Kraków 2011.
E. Kraskowska, Piórem Niewieścim. Z problemów prozy kobiecej dwudziestolecia międzywojennego, Poznań 2003.
E. Prokop-Janiec, Międzywojenna literatura polsko-żydowska jako zjawisko kulturowe i artystyczne, Kraków 1992.
Ginczanka: na stulecie poetki, red. K. Kuczyńska-Koschany, K. Szymańska, Poznań 2018.
I. Kiec, Ginczanka: nie upilnuje mnie nikt, Warszawa 2020.
I. Kiec, Historia polskiego kabaretu, Poznań 2014.
I. Kiec, Szoszana znaczy Niewinna. O poezji i biografii Zuzanny Ginczanki, Poznań 2019.
I. Kiec, W kabarecie, Wrocław 2004.
I. Kiec, Zuzanna Ginczanka: życie i twórczość, Poznań 1994.
J. Krajewska, „Jazgot niewieści” i „męskie kasztele”. Z dziejów sporu o literaturę kobiecą w Dwudziestoleciu międzywojennym
Literatura polsko-żydowska 1861–1918. Studia i szkice, red. Zuzanna Kołodziejska-Smagała, M. Antosik-Piela, Kraków 2018.
Literatura polsko-żydowska: studia i szkice, red. E. Prokop-Janiec, S. J. Żurek, Kraków 2011.
Metamorfozy społeczne. Społeczeństwo międzywojenne: nowe spojrzenie, red. W. Mędrzecki, J. Żarnowski, Warszawa 2015.
Międzywojenna poezja polsko-żydowska. Antologia, red. E. Prokop-Janiec, Kraków 1996.
Polska poezja okresu międzywojennego: antologia, cz. 1, cz. 2, wyb. i wstęp M. Głowiński, J. Sławiński, oprac. J. Stradecki, Wrocław 1987.
Polskie pisarstwo kobiet w wieku XX: procesy i gatunki, sytuacje i tematy, red. E. Kraskowska, B. Kaniewska, Poznań 2015.
W. Panas, Pismo i rana. Szkice o problematyce żydowskiej w literaturze polskiej, Lublin 1996.
Z. Ginczanka Z., Poezje zebrane (1931–1944), wstęp i oprac. I. Kiec, Warszawa 2019.
Z. Ginczanka Z., Udźwignąć własne szczęście, red. I. Kiec, Poznań 1991.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: