Dialog i odpowiedzialność 03-DO-32PFDL
Treści programowe dla przedmiotu:
- Dialogos - Begegnung - Empathy (wykład wprowadzający); kategoria Inności (od Ksenos do l'Autre),
- nowożytne koncepcje dialogu i intersubiektywności; Słowa-Zasady (m.in. F. Ebner, M. Buber); dialogiczna filozofia żydowska (m.in. G. Scholem i F. Rosenzweig),
- fenomenologiczna koncepcja wczucia (M. Scheler, E. Husserl, E. Stein); etyka jako filozofia pierwsza: E. Lévinas,
- w Polsce: dialog i solidarność? (m.in. J. Tischner, B. Skarga),
- komunikacja i uznanie (m.in. K. Jaspers, J. Habermas, A. Honneth),
- teorie sprawiedliwości (m.in. J. Rawls i R. Dworkin); integracja, wielokulturowość, wykluczenie (m.in. Kymlicka, Welzer, Kapuściński).
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2025/SL: | W cyklu 2022/SL: |
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- potrafi wymienić głównych przedstawicieli etyki dyskursu, filozofii dialogu oraz autorów wiodących współcześnie koncepcji odpowiedzialności i teorii sprawiedliwości – zna ich poglądy i główne dzieła,
- rozumie znaczenie etyki dyskursu, filozofii dialogu oraz filozofii uznania na tle rozwoju najważniejszych problemów filozoficznych XX i XXI wieku; potrafi wyjaśnić obecność myśli dialogicznej w sporach filozoficznych XX w., (m.in.: fenomenologiczne koncepcje podmiotowości i intersubiektywności a aktualne neuroantropologiczne koncepcje empatii i samorozumienia; klasyczna aksjologia a aktualne teorie sprawiedliwości, demokracji i demokratyzacji oraz ładu globalnego),
- zna przebieg rozwoju filozoficznych koncepcji odpowiedzialności oraz filozofii dialogu i filozofii komunikacji jako myśli etyczno-społecznej, dotyczącej przemian politycznych, kulturowych i światopoglądowych (w tym także ekologicznych). Wskazuje zatem na filozofię praktyczną jako na dziedzictwo myśli klasycznej, nowożytnej i współczesnej, rozumiejąc ją jako źródło racjonalnego namysłu nad historią i człowiekiem – jego życiem osobowym, społecznym, politycznym i moralnym,
- potrafi usytuować i wskazać znaczenie polskiej myśli filozoficznej XX wieku jako kontynuacji europejskiej tradcyji dialogicznej,
- rozumie i uczy się budować klarowne modele dyskursyjne – niwelujące stanowiska światopoglądowe. Swoje preferencje i wybory etyczne potrafi przyporządkować konkretnej tradycji etycznej (etyka eudajmonistyczna, etyka obowiązku, pragmatyzm, etyka perfekcjonalistyczna itd.),
- potrafi umiejętnie włączyć wiedzę i metody przekazane na zajęciach do własnej samowiedzy filozoficznej i etycznej jako nowoczesny nauczyciel etyki.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): student otrzymał ocenę bardzo dobrą (5,0) na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 5,0 wyczerpała zagadnienie.
dobry plus (+db; 4,5): student otrzymał ocenę 4,5 na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 4,5 była niepełna.
dobry (db; 4,0): student otrzymał ocenę dobrą (4,0) na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 4,0 była niepełna.
dostateczny plus (+dst; 3,5): student otrzymał ocenę 3,5 na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 3,5 była wybiórcza, nie zawierała co najmniej dwóch ważnych wątków zagadnienia.
dostateczny (dst; 3,0): student otrzymał ocenę 3,0 na zaliczeniu ustnym. Student ma obowiązek przygotować na zaliczenie jedno z zagadnień zaliczeniowych (wieńczących wykłady, sformułowanych na prezentacji do wykładu) – Student sam wybiera interesujące go zagadnienie. Wypowiedź ma zawierać treści przedstawione na wykładzie. Wypowiedź oceniona na 3,0 była wybiórcza, nie zawierała najważniejszych wątków zagadnienia.
niedostateczny (ndst; 2,0): student otrzymał ocenę 2,0 w drugim terminie zaliczenia (w pierwszym terminie oceny niedostateczne nie będą wpisywane!), gdyż albo (1) zupełnie nie był przygotowany do zaliczenia, albo (2) nie przystąpił do niego a swej nieobecności nie wyjaśnił/usprawiedliwił.
Literatura
Zalecana literatura:
M. Bogaczyk-Vormayr, Twarz i Nieskończony, w: Nadprzyrodzone, pod red. E. Przybył, Nomos, Kraków 2003, 66-72.
M. Bogaczyk-Vormayr, W kwestii nieposłuszeństwa obywatelskiego, „Filo-Sofija”, Nr 23 (2013/4), 223-245.
P. Bourdieu, Rozum praktyczny. O teorii działania, Wyd. UJ, Kraków 2009.
R. Dworkin, Biorąc prawa poważnie, PWN, Warszawa 2005.
T. Gadacz, Historia filozofii XX wieku, t.2-3, Znak, Kraków 2009.
J. Habermas, Teoria działania komunikacyjnego. Racjonalność działania a racjonalność społeczna, PWN, Warszawa 1999.
A. Honneth, Walka o uznanie, Nomos, Kraków 2012.
R. Kapuściński, Ten Inny, Znak, Kraków 2006.
E. Lévinas, Całość i nieskończoność, tłum. M. Kowalska, PWN, Warszawa 1998.
J. Rawls, Teoria sprawiedliwości, PWN, Warszawa 2002.
B. Skarga, Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne, Znak, Warszawa 1997.
J. Tischner, Etyka solidarności, Znak, Kraków 1981.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: