Bałkańska mozaika literacka i etniczno-kulturowa Bałkanów 03-BM-21BADL
Treści programowe dla przedmiotu:
- prezentacja różnych sposobów rozumienia pojęcia „Bałkany” i wyznaczania ich terytorialnego zasięgu,
- zaznajomienie z podstawowymi pojęciami etnologicznymi/antropologicznymi odnoszącymi się do zagadnienia etniczności i zróżnicowania etnicznego,
- ukazanie specyfiki i uwarunkowań procesów narodotwórczych na Bałkanach z uwzględnieniem dziejów najnowszych,
- szczegółowa prezentacja współczesnego zróżnicowania etnicznego (z uwzględnieniem aspektu językowego i religijnego) poszczególnych krajów bałkańskich,
- omówienie sytuacji formalnoprawnej mniejszości narodowych/etnicznych w poszczególnych krajach bałkańskich,
- przedstawienie etnokulturowych charakterystyk wybranych, bałkańskich narodów/grup etnicznych,
- zaznajomienie z wybranymi pojęciami etnologicznymi/antropologicznymi odnoszącymi się do zróżnicowania kulturowego,
- ukazanie w ogólnym zarysie zróżnicowania i jedności tradycji kulturowych Bałkanów,
- analiza uwarunkowań zróżnicowania kulturowego Bałkanów (środowiskowych, historycznych, etnicznych, religijnych),
- przedstawienie na wybranych przykładach wyróżników kultur etnicznych Bałkanów (w szczególności z perspektywy „tradycja, zwł. tzw. ludowa, we współczesności),
- omówienie zasad i wymogów związanych z przygotowaniem przez studenta pracy zaliczeniowej.
Cele kształcenia
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów (jeśli obowiązuje)
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (modułu) i potwierdzeniu osiągnięcia efektów uczenia się student/ka:
- ma elementarną wiedzę na temat etnologii/ antropologii kulturowej oraz literackiej, zna w podstawowym zakresie ich terminologię i ujęcia teoretyczno-metodologiczne w odniesieniu do aspektów zróżnicowania etnicznego i kulturowego,
- zna etniczną strukturę Bałkanów i jej wpływ na kształt literatury bałkańskiej, ma podstawową wiedzę na temat jej diachronicznych i synchronicznych uwarunkowań i przejawów,
- ma elementarną wiedzę na temat specyfiki krajów Półwyspu Bałkańskiego, ich historii, literatury i wzajemnych stosunków,
- ma podstawową wiedzę na temat zróżnicowania religijnego Bałkanów oraz związków etniczności z tradycją religijną i literacką,
- potrafi wynajdywać, analizować, ewaluować, selekcjonować i użytkować informacje dotyczące etniczności, kultury i życia społecznego Półwyspu Bałkańskiego z wykorzystaniem źródeł teoretycznych i materiałowych,
- potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury właściwych dla Bałkanów w zakresie etnologii/antropologii kulturowej oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym.
Kryteria oceniania
Skala ocen:
bardzo dobry (bdb; 5,0): bardzo dobra znajomość zagadnień związanych ze zróżnicowaniem literackim i etniczno- kulturowym Bałkanów ujętym z perspektywy etnologii/antropologii kulturowej oraz wykazanie się umiejętnością bardzo dobrej analizy wybranego przedmiotu i problemu badawczego w odniesieniu do studiów bałkanistycznych.
dobry plus (+db; 4,5): jak wyżej, z nieznacznymi niedociągnięciami.
dobry (db; 4,0): możliwy szerszy zakres niedociągnięć - słabsza umiejętność analizy wybranego przedmiotu i problemu badawczego w odniesieniu do studiów bałkanistycznych.
dostateczny plus (+dst; 3,5): zadowalająca znajomość zagadnień związanych ze zróżnicowaniem literackim i etniczno- kulturowym Bałkanów ujętym z perspektywy etnologii/antropologii kulturowej oraz wykazanie się umiejętnością zadowalającej analizy wybranego przedmiotu i problemu badawczego w odniesieniu do studiów bałkanistycznych.
dostateczny (dst; 3,0): zadowalająca znajomość zagadnień związanych ze zróżnicowaniem literackim i etniczno- kulturowym Bałkanów ujętym z perspektywy etnologii/antropologii kulturowej oraz wykazanie się powierzchowną umiejętnością analizy wybranego przedmiotu i problemu badawczego w odniesieniu do studiów bałkanistycznych.
niedostateczny (ndst; 2,0): niezadowalająca znajomość zagadnień związanych ze zróżnicowaniem literackim i etniczno- kulturowym Bałkanów ujętym z perspektywy etnologii/antropologii kulturowej oraz wykazanie się niezadowalającą umiejętnością analizy wybranego przedmiotu i problemu badawczego w odniesieniu do studiów bałkanistycznych.
Kryteria oceniania:
- dwie pisemne prace zaliczeniowe przygotowane w ciągu roku akademickiego (tematy dotyczące zróżnicowania etnicznego i kulturowego Bałkanów konsultowane z prowadzącym), przedstawione na zajęciach,
- dodatkowo: obecność na zajęciach (dopuszczalna jest nieusprawiedliwiona nieobecność na dwóch zajęciach).
Literatura
Zalecana literatura:
U. Altermatt, Sarajewo przestrzega. Etnonacjonalizm w Europie, Kraków 1997.
J. Bednarski, Zróżnicowanie etniczne, w: Europa, Europa..., Poznań 2004.
Čelović, Bałkany – terror kultury: wybór esejów, Wołowiec 2007.
E. Jelavich, Historia Bałkanów, t. 1: Wiek XVIII i XIX, t. 2: Wiek XX, Kraków 2005.
M. Kuczyński, Krwawiąca Europa. Konflikty zbrojne i punkty zapalne w latach 1990- 2000. Tło historyczne i stan obecny, Warszawa 2001.
K. Pomian, Europa i jej narody, Warszawa 1992.
K. Pomian, Europa i jej podziały, "Przegląd Polityczny" nr 9, 2008.
M. Todorowa, Bałkany wyobrażone, Wołowiec 2008; Ch. Vakarelski, Etnografia Bułgarii, Wrocław 1965.
P. Vlahović, Kultura ludowa w Serbii.
M. Walczak-Mikołajczakowa, Bałkańskie rytmy życia, Gniezno 2001.
M. Waldenberg, Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo- Wschodniej, Warszawa 2000.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: