Analizy dramatu 03-ADR-21WDL-E
Przedmiot Analizy dramatu służy przede wszystkim zdobywaniu narzędzi z zakresu analizy i interpretacji utworu dramatycznego. Wprowadzane zostaną wybrane elementy zagadnień z poetyki (wersyfikacji, stylistyki, genologii), omówione zostaną także klasyczne teorie dotyczące budowy i struktury dzieła dramatycznego (od Arystotelesa, przez Stefanię Skwarczyńską, po współczesne diagnozy). Za każdym razem istotna będzie praca na konkretnym dramacie, który będzie korespondował z poruszanymi zagadnieniami.
Na zajęciach rozważane będą istotne elementy składowe dzieła dramatycznego takie jak: milczenie, monolog, dialog, postać, akcja, przestrzeń, czas.
Wśród analizowanych dramatów będzie można znaleźć dzieła takich twórców jak: Stanisław Wyspiański, Juliusz Słowacki, Henrik Ibsen, William Shakespeare, Marius von Mayenburg, Aleksander hr. Fredro.
Przedmiot będzie kończył się egzaminem ustnym, w trakcie którego odpowiadający - pojedynczo lub w parach - będą musieli zanalizować wylosowany fragment tekstu dramatycznego.
Cele kształcenia
Informacja o tym, gdzie można zapoznać się z materiałami do zajęć
Kierunek studiów
Metody prowadzenia zajęć umożliwiające osiągnięcie założonych EK
Moduł zajęć/przedmiotu prowadzony zdalnie (e-learning)
Nakład pracy studenta (punkty ECTS)
Poziom przedmiotu
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student po zajęciach będzie potrafił:
AD_01 posługiwać się zróżnicowanymi (pod względem metodologicznym) narzędziami analitycznymi,
AD_02 dokonać profesjonalnej analizy dowolnego dzieła dramatycznego (z nastawieniem na użytkowy charakter takiej czynności),
AD_03 uzasadnić własne opinie, poglądy oraz oceny,
AD_04 scharakteryzować zmiany zachodzące we współczesnej dramaturgii i powiązać je z ogólniejszymi przemianami społecznymi i kulturowymi,
AD_05 podjąć dialog z przedstawicielami innych orientacji artystycznych i badawczych,
AD_06 rozwijać własne kompetencje kulturowe związane z badaniem dramatu.
Kryteria oceniania
Aktywność na zajęciach, obecność, zaliczenie ustne.
Literatura
Do każdego tematu przyporządkowany jest jeden tekst literacki i jeden tekst o charakterze naukowym. Dodatkowo, nieobowiązkowo, dla chętnych, podane są teksty kontekstowe, które naświetlają inne aspekty tekstu lub pogłębiają wiedzę o danym dramatopisarzu lub problemach, które porusza w swojej twórczości.
Temat 1. Analiza wiersza
Taco Hemingway, Trójkąt warszawski, 2014.
Temat 2. Analiza stylistyczna
Juliusz Słowacki, Ksiądz Marek, oprac. M. Piwińska, wyd. III zmienione, Wrocław 1991.
Juliusz Kleiner, Słowacki, Wrocław 1972 [fragmenty] oraz Marta Piwińska, Wstęp, [w:] Juliusz Słowacki, Ksiądz Marek, oprac. M. Piwińska, wyd. III zmienione, Wrocław 1991. [fragmenty].
Kontekst: Monika Rudaś-Grodzka, Judyta, [w:] …czterdzieści i cztery. Figury literackie. Nowy kanon, red. Zespół, Warszawa 2015.
Temat 3. Poetyka i kategoria tragedii
Stanisław Wyspiański, Sędziowie, [w:] Tegoż, Dramaty, t. 2, wstęp Jan Zygmunt Jakubowski, Kraków 1970.
Arystoteles, Poetyka, przeł. i oprac. Henryk Podbielski, Wrocław 1983 [fragmenty].
Kontekst: Konstanty Puzyna, Archangieły, a wszystkie z pałaszami, [w:] Tegoż, Czasem coś żywego. Teksty najważniejsze, wyb. Tadeusz Nyczek, Małgorzata Szpakowska, Warszawa 2015.
Temat 3. Sytuacja dramatyczna
Iwan Wyrypajew, Taniec Delhi, przeł. Karolina Gruszka, 2010.
Irena Sławińska, Główne problemy struktury dramatu, [w:] Problemy teorii dramatu i teatru, wyb. i oprac. Janusz Degler, Wrocław 1988.
Kontekstowo: Dagmara Łuba, Anna Matras, Iwan Wyrypajew. Showman jako nowy model artysty teatru, [w:] Performans, performatywność, performer. Próby definicji i analizy krytyczne, red. Ewa Bal, Wanda Świątkowska, Kraków 2013.
Temat 4. Teatralna teoria dramatu
Stefania Skwarczyńska, Niektóre praktyczne konsekwencje teatralnej teorii dramatu, [w:] Problemy teorii dramatu i teatru, wyb. i oprac. Janusz Degler, Wrocław 1988.
Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa, [w:] Tegoż, Warszawianka, Lelewel, Noc listopadowa, oprac. Jan Nowakowski, Wrocław 2003.
Kontekst: Ewa Miodońska-Brookes, Wyspiański o istocie dramatu, [w:] Tejże, Studia o kompozycji dramatów Stanisława Wyspiańskiego, Wrocław 1972.
Temat 5. Milczenie w dramacie
Bertolt Brecht, Matka Courage i jej dzieci. Kronika z wojny trzydziestoletniej, przeł. Stanisław Jerzy Lec, Warszawa 1973.
Ewa Wąchocka, Milczenie w dramacie – dramat milczenia, [w:] Tejże, Milczenie w dwudziestowiecznym dramacie, Kraków 2005.
Kontekst: Izolda Kiec, Mikrohistorie Bertolta Brechta (Casus: „Matka Courage i jej dzieci”), [w:] Na schodach Klio. Jedenaście ćwiczeń z myśli o dramacie historycznym, red. Dobrochna Ratajczakowa, Izolda Kiec, Poznań 1999.
Temat 6. Monologi i narracje
Heiner Müller, Szosa wołokołamska, przeł. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, [w:] Tegoż, Cement. Szosa wołokołamska, przeł. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2009.
Mateusz Borowski, Historia, czyli przyszłość, [w:] Heiner Müller, Cement. Szosa wołokołamska, przeł. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2009.
Kontekst: Ewa Walerich-Szymani, Historiozoficzne podstawy dramaturgii Heinera Müllera, [w:] Tejże, Godzina aktora. Poszukiwanie utopii w dramaturgii Heinera Müllera, Kraków 2004
Temat 7. Dialog i ton
Aleksander Fredro, Mąż i żona, [w:] Tegoż, Komedie. Wybór, Warszawa 1978.
Tadeusz Żeleński (Boy), Kamienna osoba oraz Nie fałszujcie nam Fredry!, [w:] Obrachunki fredrowskie, oprac. i posł. Henryk Markiewicz, Warszawa 1989.
Kontekst: Dobrochna Ratajczakowa, Rozczarowanie jako kategoria egzystencjalna i filozoficzna oraz jej konsekwencje artystyczne w komediach Aleksandra Fredry, [w:] Nikt mnie nie zna, czyli Fredro niekanoniczny, red. Agata Adamiecka-Sitek, Warszawa 2015.
Temat 8. Postać i ciało
William Shakespeare, Koriolan, przeł. Stanisław Barańczak, Kraków 2003.
Małgorzata Sugiera, Świadectwo ran, [w:] Tejże, Upiory i inne powroty. Pamięć – historia – dramat, Kraków 2006.
Kontekst: Wystan Hugh Auden, Koriolan, [w:] Tegoż, Wykłady o Shakespearze, przeł., wstęp i posł. Piotr Nowak, Warszawa 2015.
Temat 9. Dramat i ideologia
Marius von Mayenburg, Męczennicy, przeł. Elżbieta Ogrodowska-Jesionek, „Dialog”, nr 1/2014.
Anna Róża Burzyńska, Życie w kropli brudnej wody, „Dialog” nr 1/2014.
Kontekst: Peter Sloterdijk, Gniew i czas. Esej polityczno-psychologiczny, przeł. Arkadiusz Żychliński, Warszawa 2011. [fragmenty: Król gniewu, Przerwanie zemsty, Naczynia gniewu, depozyty piekielne: o metafizyce składowania finalnego oraz Teatr świata gróźb).
Temat 10. Przestrzeń w dramacie
Henrik Ibsen, Rosmersholm, [w:] Tegoż, Dramaty wybrane, t. 1., przeł Anna Marciniakówna, Warszawa 2014.
Jan Błoński, Dramat i przestrzeń, [w:] Problemy teorii dramatu i teatru, wyb. i oprac. Janusz Degler, Wrocław 1988.
Kontekst: Tori Moi, Ibsen i ideologia modernizmu, przeł. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, [w:] Ibsen. Odejścia i powroty, red. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2009.
Temat 12. Gatunki i konwencje
Antoni Czechow, Wujaszek Wania. Sceny z życia ziemian w czterech aktach, przeł. Jarosław Iwaszkiewicz, Izabelin 1994.
Ewa Partyga, Ibsena i Czechowa gry genologiczne, [w:] Oblicza realizmu, red. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2007.
Kontekst: Jerzy Koenig, Kto to był Anton Czechow?, [w:] Wielki Teatr Świata. Część pierwsza. Wykłady otwarte na scenie przy Wierzbowej, red. Małgorzata Dziewulska, Aneta Pawlak, Warszawa 2003.
Temat 13. Dramat i czas
Sławomir Mrożek, Miłość na Krymie, [w:] Trans/formacja. Dramat polski po 1989 roku. Antologia, wyb. i wstęp Jacek Kopciński, Warszawa 2012.
Temat 14. Dramat dla lalek
Maria Wojtyszko, Piekło-niebo, http://www.gnd.art.pl/wp-content/uploads/2017/04/PIEK%C5%81O-NIEBO_Maria-Wojtyszko.pdf , 2017.
Halina Waszkiel, Lalkarz-performer, [w:] Performans, performatywność, performer. Próby definicji i analizy krytyczne, red. Ewa Bal, Wanda Świątkowska, Kraków 2013.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: